ယေဇကျေလ၏ နိမိတ်လက္ခဏာကို တွေ့ကြုံမှုများ
(ယေဇကျေလ ၂၄း၂၄၊ ၂၇ တွင်ကြည့်ပါ)
၁။ သူသည် အိမ်၌ မကျန်းမမာဖြစ်ခြင်း၊ ချည်နှောင်ခံရခြင်း၊ စကားဆံ့အခြင်း (၃း၂၃-၂၇) ၊
၂။ တရားဟောရာ၌ ပုံပမာများ ဖော်ဆောင်ရာတွင် ရွံပြားနှင့် သံပြားများ အသုံးပြုခြင်း (၄း၁၊ ၃)
၃။ သူ၏လက်ဝဲဘက်သို ရက်ပေါင်း ၃၉၀ အထိ လှည့်၍ လဲလျောင်းခဲ့ရပြီး၊ လက်ယာဘက်သို ရက်ပေါင်း | ၄ဝ လဲလျောင်းခဲ့ရခြင်း (၄း၄-၈)
၄။ မသန့်ရှင်းသောအရာများကို စားသုံးခဲ့ရခြင်း (၄း၉-၁၇)
၅။ ဆံပင်နှင့် မုတ်ဆိတ်ညှပ်ခဲ့ရခြင်း (၅း၁-၄)
၆။ ပစ္စည်းများကို အိတ်များဖြင့်ထည့်ပြီး ယေရုရှလင်နံရံတစ်လျှောက် တူးဖော်ခဲ့ရခြင်း (၁၂း၁-၁၄)
၇။ ပေါင်မုန့်ကို တုန်ရီစွာစားခဲ့ရပြီး ရေကို ကြောက်ရွံတုန်လှုပ်စွာ သောက်ခဲ့ရခြင်း (၁၂း၁၇-၂၀)
၈။ သူ၏ လက်နှစ်ဖက်ကို ထက်ရှသော ဓားတစ်လက်ဖြင့် ခုတ်ခဲ့ရခြင်း (၂း၁၈-၁၇)
၉။ ဣသရေလအမျိုးကို မီးဖို၌လောင်ကျွမ်းနေသကဲ့သို ဖော်ပြခြင်း (၂၂း၁၇-၂၂)
၁၀။ အသားပြုတ်ရည်တစ်အိုး ချက်ခဲ့ရခြင်း (၂၄း၁-၁၄)
၁၁။ သူ၏ဇနီးသည် သေဆုံးခြင်းအတွက် ငိုကြွေးခြင်း မပြုလုပ်ခဲ့ခြင်း (၂၄း၁၅-၂၄)
၁၂။ ရာသီကာလတစ်ခုလုံး အံ့အ၍ စကားမပြောနိုင်ခဲ့ခြင်း (၂၄း၂၅-၂၇)
၁၃။ တုတ်ချောင်းနှစ်ချောင်းမှ တစ်ချောင်းဖြစ်စေခဲ့ခြင်း (၃၇း၁၅-၂၈)
မြောက်များစွာသော ပုံဆောင်ဖော်ပြချက်တိုမှာ ဝိညာဉ်ရေးရာ အခြေခံမူဝါဒများကို ဖော်ပြထားသည်။ ထိုအရာများအနက် ယေဇကျေလသည် စာစောင်လိပ်၍စားခြင်း (အခန်းကြီး၊ ၂) ထာဝရဘုရား၏ ဖန်ဆင်းခြင်း ပေါ် အုပ်စိုးမှုအား ပုံဆောင်သည့် ကောင်းကင်တမန်လေး ပါး၏ မျက်နှာများ (၁း၁၀)၊ “ဆံသဆိုင်”မြင်ကွင်း (၅း၁-၄)၊ ထာဝရဘုရားရှိသည့်နေရာ၌ အလိုတော်မှာ ညစ်ညူးခြင်းမဟုတ်ဘဲ သန့်ရှင်းခြင်းဖြစ်ကြောင်း စာဖတ်သူ တိုအား သတိပေးသည့် နံရံပေါ်မှ စာသားများ (၈း၁၀)နှင့် အပြစ်ဒဏ်စီရင်ခြင်းကို ဖော်ပြသည့် ပူသောမီးသွေး နှင့်ရောသော မီးများကျဲဖြန့်မှုတိုဖြစ်သည် (၁၀း၂၊ ၇)။
ဓမ္မအတွေးအခေါ်ဆိုင်ရာ အကြောင်းအရာများ၏ အဓိကဆိုလိုရင်းမှာ ထာဝရဘုရား ၏ သန့်ရှင်းမှုနှင့် စိုးစံမှုဖြစ်ပါသည်။ ဤအရာများကို ဖော်ပြရာတွင် ထာဝရဘုရား၏ တောက်ပသော ဘုန်းတော်နှင့် ဆန့်ကျင် ဘက်ဖြစ်သည့် ယုဒပြည်သားတို၏ ရွံရှာဖွယ် အပြစ်တရား၌ ပြန်လည် ကျင်လည်မှုအားဖြင့် ဖြစ်သည် (၁း၂၆-၂၈၊ အခန်းကြီး ၈-၁၁၊ ၄၃း၁-၇)။ အနီးစပ်ဆုံး ဆက်စပ်မှုမှာ ထာဝရဘုရား၏ ရည်ရွယ်ချက်သည် ဘုန်းတန်ခိုးနှင့် ပြည့်စုံသော အောင်မြင်ခြင်း၏ ပြယုဒ် ဖြစ်သည့် “ငါသည် ထာဝရဘုရားဖြစ်သည်ဟု လူတိုင်းသိရှိစေရန်” ရည်ရွယ်ချက်ဖြစ်သည့် တန်ခိုးနှင့်ပြည့်စုံသော အောင်မြင်မှုပင်ဖြစ်သည်။ ဘုရားသခင်၏ “သင်္ကေတ”လုပ်ဆောင်ချက် များစစ်မှန်ကြောင်း သက်သေပြသည့် တရားစီရင်ခြင်းနှင့် ဒွန်တွဲလျက် အကြိမ်ပေါင်း (၆၀) ကျော်ခန့် ဖော်ပြထားသည် (၆း၇၊ ၇း၄)။ တစ်ခါတရံ ပြန်လည်ပိုဆောင်မည်ဟု ကတိပေးပြီး နောက်ဖြစ်သည် (၃၄း၂၇၊ ၃၆း၁၁၊ ၃၈၊ ၃၉း၂၈)။
အခြားသော လက္ခဏာမှာ ထာဝရဘုရား၏ အကြံအစည်ကို နောက်ကွယ်မှ ဖော် ဆောင်နေကြသည့် ကောင်းကင်တမန်တို ပါဝင်ကြသည် (၁း၅-၂၅၊ ၁၀း၁-၂၂)။ အခြားအရေး ကြီးသော အကြောင်းအရာမှာ ဖြောင့်မတ်စွာ အသက်ရှင်ခြင်းအတွက် လူတစ်ဦးချင်းစီ၏ ဆောင် ရွက်ချက်အပေါ်၌ ထာဝရဘုရားသခင်၏ ရပ်တည်ချက်ပင် ဖြစ်သည် (၁၈း၃-၃၂)။
ထိုပြင် ယေဇကျေလသည် ဣသရေလတို၏ အပြစ်နှင့် အခြားတိုင်းနိုင်ငံတို၏ အပြစ် အခန်းကြီး ၂၅-၃ )များကိုလည်း ဖော်ပြခဲ့သည် (၂း၃၊ ၇၊ ၈း၉-၁၀)။ အပြစ်ကိုစီရင်ရန် ဘုရား၊ သင်၏ အမျက်ဒေါသ မရှိမဖြစ် လိုအပ်ပုံကိုလည်း ဖော်ပြထားသည် (၁-၈၊ ၁၇၈)။ ယေရရ လင်မြို ဝန်းရံခံထားမမှ လွတ်မြောက်ရန် လူတို၏ ထင်မြင်ယူဆချက်များအပေါ် ထာဝရဘုရား သခင်၏ စိတ်ပျက်မှုကိုလည်း ဖော်ပြထားသည် (၁၂း၁-၁၃၊ ယေ ၃၉း၄-၇)။ ထိုနောက် အာဗြဟံ ၈ မျိုးဆက်တိုကို ကတိပေးခဲ့သည့်မြေနေရာ၌ ပြန်လည်ခေါ်ဆောင်ခြင်းအားဖြင့် (အခန်းကြီး ၃၄၊ ၃၆-၄၈၊ က ၁း၇) ထာဝရဘုရား၏ အာဗြဟံနှင့် ကတိစကားအတွက် ထာဝရဘလင့် ကရုဏာတော်ကိုလည်း ဖော်ပြခဲ့သည် (က ၁၂း၁-၃)။ ထာဝရဘုရားသခင်သည် ပေးထားပြီး သည့် ကတိတော်ကို မချိုးဖျက်နိုင်ဘဲ တည်စေကြောင်း ပြန်လည်ခေါ်ယူသိမ်းဆည်းခြင်းဖြင့် ကျန်ကြွင်းသော ဣသရေလူမျိုးကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းခဲ့သည်။
ယေဇကျေလအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိကဩဝါဒများ
ကောင်းကင်တမန်များ၏ အလုပ် – ဘုရားသခင်၏ ဘုန်းတော်ကို ဖော်ပြခြင်းအားဖြင့် နည်း မျိုးစုံဖြင့် နောက်ကွယ်တွင် ဘုရားသခင်၏ အစီအစဉ်ကို လုပ်ဆောင်သူ (၁း၅-၂၊ ၁၀း၁-၂၂)၊ မကောင်းသောသူကို ဖျက်ဆီးသူ (က ၁၉း၁၂-၁၃)၊ ဘုရားသခင်ကို ဝတ်ပြုသူ (တရားဟော ၃၂း၄၃။ ဟေရှာ ၆း၂-၄၊ ဗျာ ၄း၆-၈)
အပြစ်ပြည့်နှက်နေသော ဣသရေလလူမျိုး – (၂း၃-၇၊ ၅း၆၊ ၈း၉-၁၀၊ ၉း၉၊ ၁ ရာ ၈း၇၊ ၈၊ ၄ ရာ ၂၁း၁၆၊ ဆာ ၁၀း၁၁၊ ၉၄း၇၊ ဟေရှာ ၆း၉၊ ၂၉း၁၅၊ ပေ ၃း၂၅၊ မိ ၃း၁-၃၊ ၇း၃၊ ယော ၃း၂၀-၂၁၊ တ ၁၃း၂၄၊ ဗျာ ၂း၁၄)
ယေဇကျေလအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ ဘုရားသခင်၏ ဂုဏ်အင်္ဂါလက္ခဏာများ
ဘုရားသခင်သည် ဘုန်းကြီးသော ဘုရား – ၁း၂၈၊ ၃း၁၂၊ ၂၃၊ ၉း၃၊ ၁၀း၄၊ ၁၈၊ ၁၉၊ ၁၁း၂၃ ၄၃း၄၊ ၅၊ ၄၄း၄
ဘုရားသခင်သည် သန့်ရှင်းသော ဘုရား – ၁း၂၆-၂၈၊ ၈-၁၁၊ ၄၃း၁-၇
ဘုရားသခင်သည် တရားမျှတသော ဘုရား – ၁၈း၂၅၊ ၂၉၊ ၃၃း၁၇၊ ၂ဝ
ဘုရားသခင်သည် စိတ်ရှည်သည်းခံသော ဘုရား – ၂၀း၁၇
ဘုရားသခင်သည် ကူညီမစသော ဘုရား – ၂၈း၂-၁၀
ဘုရားသခင်သည် အမျက်ဒေါသကြီးသော ဘုရား – ၇း၁၉
အနက်အဓိပ္ပာယ်ဆိုင်ရာ အခက်အခဲများ ၊
ယေဇကျေလအနာဂတ္တိကျမ်းသည် ဟေရှာယနှင့် ယေရမိကျမ်းတိုကဲ့သို အလွန်ကျယ် ပြန့်လှသော အမှတ်အသားဆိုင်ရာ စာပေကို အသုံးပြုထားသည်။ ဤအကြောင်းအရာသည် အချိုသော ယေဇကျေလ၏ ရေးသားချက်များကို တိုက်ရိုက်အနက်ဖွင့်ခြင်း (သို) မည်သည့် အပိုင်းအား ဥပမာအနက်ဖွင့်ရမည်ဆိုသည့် မေးခွန်းများကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ အခြားသော အခက်အခဲများမှာ အခန်းကြီး ၁၈ ၌ တွေ့ရသည့်အတိုင်း တစ်ဦးချင်းစီ ပြစ်ဒဏ်စီရင်ခြင်းအား မည်ကဲ့သို ဖော်ဆောင်နိုင်မည်နည်း။ လူမိုက်တိုသည် သေခြင်းတရားကို လိမ္မာပါးနပ်စွာ ရှောင် ရှားနိုင်သည့်အချိန်တွင် (၁၄း၂၂-၂၃) ဘုရားတရားနှင့် အသက်ရှင်သူတိုသည် သိမ်းဆည်းခြင်း ၌ သေဆုံးကြရခြင်း (၂၁း၃-၄)၊ မည်သည့်အတွက်ကြောင့် ပရောဖက်၏ဇနီးသည် သေဆုံးရ သနည်း (၂၄း၁၅-၂၇)၊ တိုင်းနိုင်ငံအချိုအပေါ်၌ မည်သည့်အချိန်တွင် အပြစ်ဒဏ်စီရင်ခြင်း ၊ ဖြစ်ပေါ်မည်နည်း (၂၅:၃၂)၊ အခန်းကြီး ၄၀-၄၆ အတွင်းဖော်ပြသည့် ဗိမာန်တော်သည် အမှန် တကယ်ဖြစ်ပါမည်လား။ မည်ကဲ့သိုသော ပုံစံမျိုးဖြစ်ပါမည်နည်း။ ဣသရေလတို၏ အနာဂတ် နှင့် ပတ်သက်ပြီး ဘုရားသခင်၏ ကတိတော်သည် အသင်းတော်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ဘုရားသခင်၏ ကတိတော်နှင့် မည်သို ဆက်နွယ်နေသနည်း။ ဤအကြောင်းအရာတိုနှင့် ပတ်သက်ပြီး ခက်ခဲ သောမေးခွန်းများနှင့် အဖြေများကဏ္ဍတွင်ကြည့်ပါ။
အကျဉ်းချုပ် ကောက်နှုတ်ချက်
ဤစာအုပ်အား အပြစ်ဒဏ်စီရင်ခြင်း/မကောင်းမှုအား တုန့်ပြန်ခြင်းနှင့် နှစ်သိမ့်အားပေး ခြင်း ပြန်တည်ဆောက်ခြင်းဟူ၍ အပိုင်း(၂) ကျယ်ပြန့်စွာ ပိုင်းခြားထားသည်။ ပို၍ အသေးစိတ် လေ့လာပါက အပိုင်း (၄) ပိုင်း ခွဲခြားထားသည်။ ပထမပိုင်းသည် ပျက်စီးသွားသော ယေရုရှ လင်မြိုအတွက် ပရောဖက်ပြုထား ခြင်းဖြစ်သည် (အခန်းကြီး ၁-၄)။ ဒုတိယအပိုင်း၌ အိမ်နီးချင်း လူမျိုးများအပေါ်သို မကောင်းမှုအား တုန့်ပြန်စီရင်ခြင်း (အခန်းကြီး ၂၅-၃၂)နှင့်တကွ ထာ ဝရဘုရား၏ ဣသရေလလူတိုအတွက် အနာဂတ်ပြန် လည်တည်ဆောက်ခြင်းကို အရိပ်အမြွတ် ပေးထားသည် (၂၈း၂၅-၂၆)၊ တတိယပိုင်းတွင် အကြောင်းအရာ ကူးပြောင်းစေမည့် အခန်းကြီး (၃၃) ကို တွေ့ရပြီး၊ ထိုအရာသည် ဣသရေလလူတိုအား နောင်တရကြရန် ထာဝရဘုရား၏ နောက်ဆုံးခေါ်သံကို တွေ့ရသည်။ နောက်ဆုံးအပိုင်းဖြစ်သော အပိုင်းလေးတွင် အနာဂတ်၌ ထာဝရဘုရားမှ ဣသရေလလူတိုအား ပြန်လည်ခေါ်ဆောင်ခြင်း ပါဝင်သည့် ဝမ်းမြောက်ဖွယ် ရာ မျှော်လင့်ချက်များ တွေ့ရသည် (၃၄-၃၈)။
၁။ ယေရုရှလင် ကျရှုံးခြင်းအတွက် ကြိုတင်ဟောပြောချက်များ (၁း၁-၂၄း၂၇)
က။ ယေဇကျေလအား ခေါ်တော်မူခြင်းနှင့် ပြင်ဆင်ခြင်း (၁း၁-၃း၂၇)
၁) ထာဝရဘုရားမှ ယေဇကျေလထံ ကိုယ်ထင်ပြခြင်း ( ၁း၁-၂၈)
၂) ထာဝရဘုရားမှ ယေဇကျေလထံသို တာဝန်ပေးအပ်ခြင်း (၂း၁-၃း၂၇)
ခ။ ယေရုရှလင်မြို၏ အပြစ်ဒဏ်ခံခြင်းအတွက် ကြေညာခြင်း (၄း၁-၂၄း၂၇)
၁) ကျရောက်မည့် တရားစီရင်ခြင်းအတွက် နိမိတ်လက္ခဏာ (၄း၁-၅း၄)
၂) တရားစီရင်ချက်နှင့် ပတ်သက်သော သတင်းစကားများ (၅း၅-၇း၂၇)
၃) မြိုနှင့်ဗိမာန်တော်၌ ရွံရှာဖွယ်များနှင့်ပတ်သက်သော ရူပါရုံများ (၈း၁-၁၁း၂၅)
၄) တရားစီရင်ခြင်းအား ရှင်းပြခြင်း (၁၂း၁-၂၄း၂၇)
၂။ လူမျိုးများကို တရားစီရင်မည့် အကြောင်း ပရောဖက်ပြုချက် (၂၅း၁-၃၂း၃၂)
က။ အမ္မုန် (၂၅း၁-၇)
ခ။ မောဘ (၂၅း၈-၁၁)
ဂ။ ဧဒုံ (၂၅း၁၂-၁၄)
ဃ။ ဖိလိတ္တိ (၂၅း၁၅-၁၇)
င။ တုရု (၂၆း၁-၂၈း၁၉)
စ။ ဇိဒုန် (၂၈း၂ဝ-၂၄) (မူလအကြောင်းနှင့်လွဲသွားခြင်း) – ဣသရေတိုအား ပြန်လည်သိမ်းဆည်းခြင်း (၂၈း၂၅ ၂၆)
ဆ။ အီဂျစ် (၂၉း၁-၃၂း၃၂
၃။ ဣသရေလလူမျိုး၏ နောင်တတရားအတွက် ကူညီမစခြင်း (၃၃း၁-၃၃)
၄။ ဣသရေလလူမျိုးကို ကယ်တင်ခြင်းအတွက် ပရောဖက်ပြုချက်များ (၃၄း၁-၄၈း၃၅)
က။ နယ်မြေသို ဣသရေလလူမျိုးကို ပြန်လည်ခေါ်ဆောင်ခြင်း (၃၄း၁-၃၇း၂၈)
၁) စစ်မှန်သော သိုးထိန်း၏ စကား (၃၄း၁-၃၁)
၂) တိုင်းနိုင်ငံ၏ အပြစ်ဒဏ် (၃၅း၁-၃၆း၇)
၃) ကယ်တင်ခြင်း၏ ရည်ရွယ်ချက်များ (၃၆း၈-၃၈) ၊
၄) ကယ်တင်ခြင်းပုံရိပ်များ – အရိုးခြောက်နှင့် တုတ်နှစ်ချောင်း (၃၇း၁- ၂၈)
ခ။ ဣသရေလ၏ ရန်သူများအား နေရာမှ ဖယ်ရှားခြင်း (၃၈း၁-၃၉း၂၉)
၁) ဣသရေလတို အား လုယူဖျက်ဆီးရန် ဂေါဂတို့ဝင်ရောက်မှု (၃း၁-၁၆)
၂) ဣသရေလတိုအား ကာကွယ်ရန် ဘုရားသခင်ဖြေရှင်းမှု (၃၈း၁၇-၃၉း၂၉)
ဂ။ ဣသရေလလူမျိုးတွင် စစ်မှန်သော ဝတ်ပြုကိုးကွယ်ခြင်းကို ပြန်လည်အသက်သွင်း ခြင်း (၄း၁-၄း၂၄)
၁) ဗိမာန်တော်အသစ် (၄၀း၁-၄၃း၁၂)
၂) အသစ်သော ဝတ်ပြုကိုးကွယ်မှု (၄၃း၁၃-၄း၂၄)
ဃ။ ဣသရေလလူမျိုးများ နယ်မြေပြန်လည်ခွဲဝေခြင်း (၄၇း၁-၄၈း၃၅)
၁) မြစ်ကြောင်းအနေအထား (၄၇း၁-၁၂)
၂) လူမျိုးစုအလိုက် ဝေစုများ (၄၇း၁၃-၄၈း၃၅)
ယေဇကျေလအနာဂတ္တိကျမ်း အချိန်ကာလ၌ ကမ္ဘာကြီးရှိ အခြားသောနေရာများ
ကနဦး ဖရီဂျင်း (Phray gian) ကျွန် အီစွတ်သည် သူ၏ နာမည်ကျော် ပုံပြင်များကို ရေးသားသည်။ ဂရိတွင် နေထိုင်သူများသည် အီတလီသို သံလွင်ပင်ကို ယူဆောင်လာသည်။
ခက်ခဲသော မေးခွန်းများအတွက် အဖြေများ
၁။ ယေဇကျေလအနာဂတ္တိကျမ်းကို ဖတ်ရာတွင် သူအသုံးပြုနေသော အရေးအသားမှာ တစ်ခါ တစ်ရံတွင် အမှန်တကယ်အဖြစ်အပျက်များ ရေးသားပုံဖော်မှုများ ဖြစ်ပါသလား (သို) စိတ်ကူး ယဉ်များ (သို) အခြေခံနိယာများ ဖြစ်ကြပါသလားဆိုသည်ကို ဆုံးဖြတ်ရန် ခက်ခဲသည်။ ခက်အခဲများကို ရှင်းပြရန် ယေဇကျေလကျမ်း၌ အချို သော ပုံဥပမာများကို သင်အသုံးပြုနိုင်ပါ။ သလား။
ယေဇကျေလ၏ အသက်တာသည် စာဖတ်သူအတွက် သင်ယူမှု မြောက်များစွာ ရရှိရန် ကွင်းဆက်အ တွေ့အကြုံများနှင့် ဆောင်ရွက်ချက်များကို ပေးခဲ့သည်။ အချို့တို့သည် အထူးဖြစ်ရပ်များကို ဖော်ပြရန် နိမိတ်မြင်ကွင်းများဖြစ်ကြသည်။ ဥပမာအားဖြင့် အစပိုင်းအခန်းကြီး (၃) ခန်းလုံးသည် စာရေးသူ၏ ကျယ်ပြန့်သော နိမိတ်လက္ခဏာအဖြစ် လေပွေ၊ မိုးကောင်းကင် သတ္တဝါများ၊ စားရန်စာလိပ်၊ အပြင်အနာ ဂတ်ဟောပြောမှု သာသနာအတွက် ခေါ်ယူခြင်းများ ကို လက်ခံရရှိခဲ့ပါသည်။ ထိုပြင် ယေဇကျေလသည် သတင်းစကား (သို) သတိပေးစကားများ ပုံဖော်ရန် ရည်ရွယ်ထားသည့် ပုံမှန်မဟုတ်သော (သို) အလွန်ကြီးကျယ်သော သင်္ကေတလုပ်ဆောင်ချက်အချိုတိုကို ဖော်ဆောင်ခဲ့ရသည်။ ၄း၁-၃ တွင် ယေရုရှလင် မြို၏ ကြုံတွေ့နေရ သည့် အန္တရာယ်ကို ဖော်ပြရန်အတွက် ရွံစေးပြားအား ပြုလုပ်ရန် ညွှန်ကြားခံရပြီးနောက် နိ မိတ်လက္ခဏာအတွက် သတ္ထုပြားကို အသုံးပြုရန်လည်း ညွှန်ကြားခံခဲ့ရသည်။ အခြားသော သတင်းစကား ဆောင်ရွက်ချက်တိုမှာ အိပ်ပျော်နေသော ပုံစံများဖြင့် ဖော်ပြသည့် သင်္ကေတများ ၊ (၄း၄-၈)၊ ပေါင်မုန့်ဖုတ်ခြင်း (၄း၉-၁၇) ဆံပင်ရိတ်ခြင်းနှင့် မီးရှိခြင်း (၅၁-၄) တို ဖြစ်ကြသည်။ ဘုရားသခင်သည်လည်း ယေဇကျေလ အနေဖြင့် သူ၏ဆင်းရဲဒုက္ခတိုအား တုန့်ပြန်ခြင်းမှ လူသား တိုအား သတင်းစကားဖြင့် ဆက်သွယ်နိုင်ရန် စီစဉ်ခဲ့သည်။ သူ့အနေဖြင့် သေဆုံးတော့မည့် ဇနီးသည်အားဖြင့် လူတိုကြားနာနေရမည့် အရေးကြီးသင်ခန်းစာကို ဖြစ်စေမည်ဟု ထာဝရ ဘုရားမှ ပြောကြားခြင်းကိုလည်း သင်ယူခဲ့ရသည်။ ယေရုရှလင်ကျရှုးခြင်းအတွက် ငိုကြွေးခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ရန် ယေဇကျေလအား မိန့်တော်မူသကဲ့သို အခြားသူများသည်လည်း ငိုကြွေးခြင်းမပြု ရန် တားမြစ်ခဲ့သည်။ “ထိုကြောင့် ယေဇကျေလသည် သင်တိုအား ပုပ္ပနိမိတ်ဖြစ်ရ၏။ သူပြုသမျှ အတိုင်း သင်တိုသည် အမှုရောက်သောအခါပြု၍ ငါသည် ထာဝရဘုရားဖြစ်ကြောင်းကို သိရ ကြလိမ့်မည်။” (၂၄း၂၄)။
ယေဇကျေလ၏ ထူးခြားသော သဘာဝချဉ်းကပ်ပုံသည် ရှင်းလင်းပြတ်သားသည့် သ တင်းစကားနှင့် ထိုသတင်းစကားကို မိမိတို၏ စိတ်ဆန္ဒအရ ဆန့်ကျင်ခဲ့ကြသည့် လူသားတိုအ ကြား ထင်ရှားသော မတူညီမှုအား ဖန်တီးပေးသည်။ ၄င်း၏ သာသနာသည် လူသားတို၏ အ ကြောင်းပြချက်အားလုံးကို ဖယ်ရှားပေးခဲ့သည်။
၂။ အပြစ်တွက် တစ်ဦးချင်းစီ၏ တာဝန်ဖြစ်မှုကို ခြေပြုထားသည့် ၁၈း၁-၂၀ နှင့် ၂၁း၁-၇ ရှိ ဖြောင့်မတ်သူနှင့် ဒုစရိုက်သမား (အငယ် ၄) နှစ်ဦးလုံးအပေါ် ဘုရားသခင်၏ အပြစ်စီရင်ခြင်း အကြောင်းတိုသည် ဆန့်ကျင်မှုဖြစ်ပါသလား။
ဤစာပိုဒ်နှစ်ခု၏ အဓိကအကြောင်းအရာမှာ လုံးဝကွဲပြားသည်။ ပထမစာပိုဒ်သည် မိမိလူတစ်ဦးချင်းစီ ၏ တာဝန်ဝတ္တရားများ၊ နောက်ဆက်တွဲအကျိုးဆက်များအကြောင်းတိုဖြင့် ပါတ်သက်သည်။ အခြားသူများအား အပြစ်ပုံချခြင်းနှင့် အကြောင်းပြချက်တိုသည် မိမိဘုရား ရှေ့၌ တာဝန်ရှိမှုကို ဖယ်ရှားနိုင်ခြင်းမရှိပေ။ ဒုတိယစာ ပိုဒ်၌ ကျရှုံးသော လောကကြီးတွင် အ သက်ရှင်နေထိုင်ခြင်းမှ အတူပါရှိလာသည့် အကျိုးဆက်များနှင့် သက်ဆိုင် သည်။ ထာဝရဘုရား သည် အပြစ်ပေးရန် လက်နက်အဖြစ် ဗာဗုလုန်ကို ရွေးချယ်ရာတွင် အကျိုးဆက်အနေဖြင့် မိမိအား ရိုသေလေးစားသော လူအချိုတိုသည်လည်း ဆင်းရဲဒုက္ခကြုံတွေ့ကြရမည်ဖြစ်ကြောင်း ကိုလည်း သတိထားမိသည်။
လူတစ်ဦးနှင့်လူ့ဘောင်အဖွဲအစည်းတို၏ ဆက်နွယ်မှုမှာ ထိုလူ့ဘောင်အဖွဲအစည်း အပေါ်သို ကျရောက် သည့် ကောင်းမကောင်းအကျိုးတရားတိုတွင် ထိုသူတစ်ဦးအနေဖြင့် အကျိုး တရား၏ အကြောင်းအရင်းကို မကျူးလွန်ခဲ့သည့်တိုင် ထိုလူ့ဘောင်အဖွဲအစည်းအတွင်း နေ ထိုင်သူဖြစ်သောကြောင့် မိမိလည်းဆင်းရဲဒုက္ခတို့ အား ခံစားရခြင်းပင်ဖြစ်သည်။
၁၈း၁-၂ဝ ရှိ အခြေခံသဘောတရားများသည် ထာဝရဘုရားသခင်၏ စီရင်သည့် ကိုယ်ကျင့်တရား လမ်းစဉ်ဖြစ်သောကြောင့် နောက်ဆုံး၌ အောင်မြင်မည်ဖြစ်သည်။ တစ်ဦးချင်းစီ သည် မိမိဘဝအတွက် တာဝန်ယူရမည်ဖြစ်သည်။ ခရစ်တော်၌ အသက်ရှင်သောသူများသာ လျှင် ဤအကျိုးတရားအဖြစ်အပျက်များ အတွက် မျှော်လင့်ချက်ရှိကြသည်။
၃။ အခန်းကြီး ၄၀-၄၆ ၌ ဖော်ပြသည့် ဗိမာန်တော်သည် အမှန်တကယ်ဖြစ်ပါသလား။
ဤနေရာ၌ ဖော်ပြထားသည့် ဗိမာန်တော်သည် ကောင်းကင်ဘုံဗိမာန်တော် မဖြစ်နိုင် ပေ။ အကြောင်းမှာ ယေဇကျေလအား မြင်နိုင်သည့် ဣသရေလနိုင်ငံသို ခေါ်ဆောင်ခဲ့သောကြောင့် ဖြစ်သည် (ငယ် ၂)။ ဘုရားသခင် ၏ ဘုန်းတန်ခိုးတော်သည်လည်း မတည်ရှိသဖြင့် ဇေရုဗဗေလ၏ ဗိမာန်တော်လည်း မဖြစ်နိုင်ပေ။ ထိုနေရာ၌ ထာဝရဘုရားနှင့် သိုးသူငယ်လည်း မရှိသောကြောင့် ထာဝရဗိမာန်တော်လည်း မဖြစ်နိုင်ပေ (ဗျာ ၂၁း၂၂)။ ထိုကြောင့် ဤဗိမာန်တော်သည် အလွန်သိမ်မွေ့သော အချက်အလက်များနှင့် ပြည့်စုံလျက် ဆက်လက်ပုံ အနှစ် ၁ဝဝဝ ဆိုင်ရာ ဗိမာန်တော်ဖြစ်သည်။
ယေဇကျေလ၏ နိမိတ်လက္ခဏာကို တွေ့ကြုံမှုများ
(ယေဇကျေလ ၂၄း၂၄၊ ၂၇ တွင်ကြည့်ပါ)
၁။ သူသည် အိမ်၌ မကျန်းမမာဖြစ်ခြင်း၊ ချည်နှောင်ခံရခြင်း၊ စကားဆံ့အခြင်း (၃း၂၃-၂၇) ၊
၂။ တရားဟောရာ၌ ပုံပမာများ ဖော်ဆောင်ရာတွင် ရွံပြားနှင့် သံပြားများ အသုံးပြုခြင်း (၄း၁၊ ၃)
၃။ သူ၏လက်ဝဲဘက်သို ရက်ပေါင်း ၃၉၀ အထိ လှည့်၍ လဲလျောင်းခဲ့ရပြီး၊ လက်ယာဘက်သို ရက်ပေါင်း | ၄ဝ လဲလျောင်းခဲ့ရခြင်း (၄း၄-၈)
၄။ မသန့်ရှင်းသောအရာများကို စားသုံးခဲ့ရခြင်း (၄း၉-၁၇)
၅။ ဆံပင်နှင့် မုတ်ဆိတ်ညှပ်ခဲ့ရခြင်း (၅း၁-၄)
၆။ ပစ္စည်းများကို အိတ်များဖြင့်ထည့်ပြီး ယေရုရှလင်နံရံတစ်လျှောက် တူးဖော်ခဲ့ရခြင်း (၁၂း၁-၁၄)
၇။ ပေါင်မုန့်ကို တုန်ရီစွာစားခဲ့ရပြီး ရေကို ကြောက်ရွံတုန်လှုပ်စွာ သောက်ခဲ့ရခြင်း (၁၂း၁၇-၂၀)
၈။ သူ၏ လက်နှစ်ဖက်ကို ထက်ရှသော ဓားတစ်လက်ဖြင့် ခုတ်ခဲ့ရခြင်း (၂း၁၈-၁၇)
၉။ ဣသရေလအမျိုးကို မီးဖို၌လောင်ကျွမ်းနေသကဲ့သို ဖော်ပြခြင်း (၂၂း၁၇-၂၂)
၁၀။ အသားပြုတ်ရည်တစ်အိုး ချက်ခဲ့ရခြင်း (၂၄း၁-၁၄)
၁၁။ သူ၏ဇနီးသည် သေဆုံးခြင်းအတွက် ငိုကြွေးခြင်း မပြုလုပ်ခဲ့ခြင်း (၂၄း၁၅-၂၄)
၁၂။ ရာသီကာလတစ်ခုလုံး အံ့အ၍ စကားမပြောနိုင်ခဲ့ခြင်း (၂၄း၂၅-၂၇)
၁၃။ တုတ်ချောင်းနှစ်ချောင်းမှ တစ်ချောင်းဖြစ်စေခဲ့ခြင်း (၃၇း၁၅-၂၈)
မြောက်များစွာသော ပုံဆောင်ဖော်ပြချက်တိုမှာ ဝိညာဉ်ရေးရာ အခြေခံမူဝါဒများကို ဖော်ပြထားသည်။ ထိုအရာများအနက် ယေဇကျေလသည် စာစောင်လိပ်၍စားခြင်း (အခန်းကြီး၊ ၂) ထာဝရဘုရား၏ ဖန်ဆင်းခြင်း ပေါ် အုပ်စိုးမှုအား ပုံဆောင်သည့် ကောင်းကင်တမန်လေး ပါး၏ မျက်နှာများ (၁း၁၀)၊ “ဆံသဆိုင်”မြင်ကွင်း (၅း၁-၄)၊ ထာဝရဘုရားရှိသည့်နေရာ၌ အလိုတော်မှာ ညစ်ညူးခြင်းမဟုတ်ဘဲ သန့်ရှင်းခြင်းဖြစ်ကြောင်း စာဖတ်သူ တိုအား သတိပေးသည့် နံရံပေါ်မှ စာသားများ (၈း၁၀)နှင့် အပြစ်ဒဏ်စီရင်ခြင်းကို ဖော်ပြသည့် ပူသောမီးသွေး နှင့်ရောသော မီးများကျဲဖြန့်မှုတိုဖြစ်သည် (၁၀း၂၊ ၇)။
ဓမ္မအတွေးအခေါ်ဆိုင်ရာ အကြောင်းအရာများ၏ အဓိကဆိုလိုရင်းမှာ ထာဝရဘုရား ၏ သန့်ရှင်းမှုနှင့် စိုးစံမှုဖြစ်ပါသည်။ ဤအရာများကို ဖော်ပြရာတွင် ထာဝရဘုရား၏ တောက်ပသော ဘုန်းတော်နှင့် ဆန့်ကျင် ဘက်ဖြစ်သည့် ယုဒပြည်သားတို၏ ရွံရှာဖွယ် အပြစ်တရား၌ ပြန်လည် ကျင်လည်မှုအားဖြင့် ဖြစ်သည် (၁း၂၆-၂၈၊ အခန်းကြီး ၈-၁၁၊ ၄၃း၁-၇)။ အနီးစပ်ဆုံး ဆက်စပ်မှုမှာ ထာဝရဘုရား၏ ရည်ရွယ်ချက်သည် ဘုန်းတန်ခိုးနှင့် ပြည့်စုံသော အောင်မြင်ခြင်း၏ ပြယုဒ် ဖြစ်သည့် “ငါသည် ထာဝရဘုရားဖြစ်သည်ဟု လူတိုင်းသိရှိစေရန်” ရည်ရွယ်ချက်ဖြစ်သည့် တန်ခိုးနှင့်ပြည့်စုံသော အောင်မြင်မှုပင်ဖြစ်သည်။ ဘုရားသခင်၏ “သင်္ကေတ”လုပ်ဆောင်ချက် များစစ်မှန်ကြောင်း သက်သေပြသည့် တရားစီရင်ခြင်းနှင့် ဒွန်တွဲလျက် အကြိမ်ပေါင်း (၆၀) ကျော်ခန့် ဖော်ပြထားသည် (၆း၇၊ ၇း၄)။ တစ်ခါတရံ ပြန်လည်ပိုဆောင်မည်ဟု ကတိပေးပြီး နောက်ဖြစ်သည် (၃၄း၂၇၊ ၃၆း၁၁၊ ၃၈၊ ၃၉း၂၈)။
အခြားသော လက္ခဏာမှာ ထာဝရဘုရား၏ အကြံအစည်ကို နောက်ကွယ်မှ ဖော် ဆောင်နေကြသည့် ကောင်းကင်တမန်တို ပါဝင်ကြသည် (၁း၅-၂၅၊ ၁၀း၁-၂၂)။ အခြားအရေး ကြီးသော အကြောင်းအရာမှာ ဖြောင့်မတ်စွာ အသက်ရှင်ခြင်းအတွက် လူတစ်ဦးချင်းစီ၏ ဆောင် ရွက်ချက်အပေါ်၌ ထာဝရဘုရားသခင်၏ ရပ်တည်ချက်ပင် ဖြစ်သည် (၁၈း၃-၃၂)။
ထိုပြင် ယေဇကျေလသည် ဣသရေလတို၏ အပြစ်နှင့် အခြားတိုင်းနိုင်ငံတို၏ အပြစ် အခန်းကြီး ၂၅-၃ )များကိုလည်း ဖော်ပြခဲ့သည် (၂း၃၊ ၇၊ ၈း၉-၁၀)။ အပြစ်ကိုစီရင်ရန် ဘုရား၊ သင်၏ အမျက်ဒေါသ မရှိမဖြစ် လိုအပ်ပုံကိုလည်း ဖော်ပြထားသည် (၁-၈၊ ၁၇၈)။ ယေရရ လင်မြို ဝန်းရံခံထားမမှ လွတ်မြောက်ရန် လူတို၏ ထင်မြင်ယူဆချက်များအပေါ် ထာဝရဘုရား သခင်၏ စိတ်ပျက်မှုကိုလည်း ဖော်ပြထားသည် (၁၂း၁-၁၃၊ ယေ ၃၉း၄-၇)။ ထိုနောက် အာဗြဟံ ၈ မျိုးဆက်တိုကို ကတိပေးခဲ့သည့်မြေနေရာ၌ ပြန်လည်ခေါ်ဆောင်ခြင်းအားဖြင့် (အခန်းကြီး ၃၄၊ ၃၆-၄၈၊ က ၁း၇) ထာဝရဘုရား၏ အာဗြဟံနှင့် ကတိစကားအတွက် ထာဝရဘလင့် ကရုဏာတော်ကိုလည်း ဖော်ပြခဲ့သည် (က ၁၂း၁-၃)။ ထာဝရဘုရားသခင်သည် ပေးထားပြီး သည့် ကတိတော်ကို မချိုးဖျက်နိုင်ဘဲ တည်စေကြောင်း ပြန်လည်ခေါ်ယူသိမ်းဆည်းခြင်းဖြင့် ကျန်ကြွင်းသော ဣသရေလူမျိုးကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းခဲ့သည်။
ယေဇကျေလအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိကဩဝါဒများ
ကောင်းကင်တမန်များ၏ အလုပ် – ဘုရားသခင်၏ ဘုန်းတော်ကို ဖော်ပြခြင်းအားဖြင့် နည်း မျိုးစုံဖြင့် နောက်ကွယ်တွင် ဘုရားသခင်၏ အစီအစဉ်ကို လုပ်ဆောင်သူ (၁း၅-၂၊ ၁၀း၁-၂၂)၊ မကောင်းသောသူကို ဖျက်ဆီးသူ (က ၁၉း၁၂-၁၃)၊ ဘုရားသခင်ကို ဝတ်ပြုသူ (တရားဟော ၃၂း၄၃။ ဟေရှာ ၆း၂-၄၊ ဗျာ ၄း၆-၈)
အပြစ်ပြည့်နှက်နေသော ဣသရေလလူမျိုး – (၂း၃-၇၊ ၅း၆၊ ၈း၉-၁၀၊ ၉း၉၊ ၁ ရာ ၈း၇၊ ၈၊ ၄ ရာ ၂၁း၁၆၊ ဆာ ၁၀း၁၁၊ ၉၄း၇၊ ဟေရှာ ၆း၉၊ ၂၉း၁၅၊ ပေ ၃း၂၅၊ မိ ၃း၁-၃၊ ၇း၃၊ ယော ၃း၂၀-၂၁၊ တ ၁၃း၂၄၊ ဗျာ ၂း၁၄)
ယေဇကျေလအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ ဘုရားသခင်၏ ဂုဏ်အင်္ဂါလက္ခဏာများ
ဘုရားသခင်သည် ဘုန်းကြီးသော ဘုရား – ၁း၂၈၊ ၃း၁၂၊ ၂၃၊ ၉း၃၊ ၁၀း၄၊ ၁၈၊ ၁၉၊ ၁၁း၂၃ ၄၃း၄၊ ၅၊ ၄၄း၄
ဘုရားသခင်သည် သန့်ရှင်းသော ဘုရား – ၁း၂၆-၂၈၊ ၈-၁၁၊ ၄၃း၁-၇
ဘုရားသခင်သည် တရားမျှတသော ဘုရား – ၁၈း၂၅၊ ၂၉၊ ၃၃း၁၇၊ ၂ဝ
ဘုရားသခင်သည် စိတ်ရှည်သည်းခံသော ဘုရား – ၂၀း၁၇
ဘုရားသခင်သည် ကူညီမစသော ဘုရား – ၂၈း၂-၁၀
ဘုရားသခင်သည် အမျက်ဒေါသကြီးသော ဘုရား – ၇း၁၉
အနက်အဓိပ္ပာယ်ဆိုင်ရာ အခက်အခဲများ ၊
ယေဇကျေလအနာဂတ္တိကျမ်းသည် ဟေရှာယနှင့် ယေရမိကျမ်းတိုကဲ့သို အလွန်ကျယ် ပြန့်လှသော အမှတ်အသားဆိုင်ရာ စာပေကို အသုံးပြုထားသည်။ ဤအကြောင်းအရာသည် အချိုသော ယေဇကျေလ၏ ရေးသားချက်များကို တိုက်ရိုက်အနက်ဖွင့်ခြင်း (သို) မည်သည့် အပိုင်းအား ဥပမာအနက်ဖွင့်ရမည်ဆိုသည့် မေးခွန်းများကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ အခြားသော အခက်အခဲများမှာ အခန်းကြီး ၁၈ ၌ တွေ့ရသည့်အတိုင်း တစ်ဦးချင်းစီ ပြစ်ဒဏ်စီရင်ခြင်းအား မည်ကဲ့သို ဖော်ဆောင်နိုင်မည်နည်း။ လူမိုက်တိုသည် သေခြင်းတရားကို လိမ္မာပါးနပ်စွာ ရှောင် ရှားနိုင်သည့်အချိန်တွင် (၁၄း၂၂-၂၃) ဘုရားတရားနှင့် အသက်ရှင်သူတိုသည် သိမ်းဆည်းခြင်း ၌ သေဆုံးကြရခြင်း (၂၁း၃-၄)၊ မည်သည့်အတွက်ကြောင့် ပရောဖက်၏ဇနီးသည် သေဆုံးရ သနည်း (၂၄း၁၅-၂၇)၊ တိုင်းနိုင်ငံအချိုအပေါ်၌ မည်သည့်အချိန်တွင် အပြစ်ဒဏ်စီရင်ခြင်း ၊ ဖြစ်ပေါ်မည်နည်း (၂၅:၃၂)၊ အခန်းကြီး ၄၀-၄၆ အတွင်းဖော်ပြသည့် ဗိမာန်တော်သည် အမှန် တကယ်ဖြစ်ပါမည်လား။ မည်ကဲ့သိုသော ပုံစံမျိုးဖြစ်ပါမည်နည်း။ ဣသရေလတို၏ အနာဂတ် နှင့် ပတ်သက်ပြီး ဘုရားသခင်၏ ကတိတော်သည် အသင်းတော်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ဘုရားသခင်၏ ကတိတော်နှင့် မည်သို ဆက်နွယ်နေသနည်း။ ဤအကြောင်းအရာတိုနှင့် ပတ်သက်ပြီး ခက်ခဲ သောမေးခွန်းများနှင့် အဖြေများကဏ္ဍတွင်ကြည့်ပါ။
အကျဉ်းချုပ် ကောက်နှုတ်ချက်
ဤစာအုပ်အား အပြစ်ဒဏ်စီရင်ခြင်း/မကောင်းမှုအား တုန့်ပြန်ခြင်းနှင့် နှစ်သိမ့်အားပေး ခြင်း ပြန်တည်ဆောက်ခြင်းဟူ၍ အပိုင်း(၂) ကျယ်ပြန့်စွာ ပိုင်းခြားထားသည်။ ပို၍ အသေးစိတ် လေ့လာပါက အပိုင်း (၄) ပိုင်း ခွဲခြားထားသည်။ ပထမပိုင်းသည် ပျက်စီးသွားသော ယေရုရှ လင်မြိုအတွက် ပရောဖက်ပြုထား ခြင်းဖြစ်သည် (အခန်းကြီး ၁-၄)။ ဒုတိယအပိုင်း၌ အိမ်နီးချင်း လူမျိုးများအပေါ်သို မကောင်းမှုအား တုန့်ပြန်စီရင်ခြင်း (အခန်းကြီး ၂၅-၃၂)နှင့်တကွ ထာ ဝရဘုရား၏ ဣသရေလလူတိုအတွက် အနာဂတ်ပြန် လည်တည်ဆောက်ခြင်းကို အရိပ်အမြွတ် ပေးထားသည် (၂၈း၂၅-၂၆)၊ တတိယပိုင်းတွင် အကြောင်းအရာ ကူးပြောင်းစေမည့် အခန်းကြီး (၃၃) ကို တွေ့ရပြီး၊ ထိုအရာသည် ဣသရေလလူတိုအား နောင်တရကြရန် ထာဝရဘုရား၏ နောက်ဆုံးခေါ်သံကို တွေ့ရသည်။ နောက်ဆုံးအပိုင်းဖြစ်သော အပိုင်းလေးတွင် အနာဂတ်၌ ထာဝရဘုရားမှ ဣသရေလလူတိုအား ပြန်လည်ခေါ်ဆောင်ခြင်း ပါဝင်သည့် ဝမ်းမြောက်ဖွယ် ရာ မျှော်လင့်ချက်များ တွေ့ရသည် (၃၄-၃၈)။
၁။ ယေရုရှလင် ကျရှုံးခြင်းအတွက် ကြိုတင်ဟောပြောချက်များ (၁း၁-၂၄း၂၇)
က။ ယေဇကျေလအား ခေါ်တော်မူခြင်းနှင့် ပြင်ဆင်ခြင်း (၁း၁-၃း၂၇)
၁) ထာဝရဘုရားမှ ယေဇကျေလထံ ကိုယ်ထင်ပြခြင်း ( ၁း၁-၂၈)
၂) ထာဝရဘုရားမှ ယေဇကျေလထံသို တာဝန်ပေးအပ်ခြင်း (၂း၁-၃း၂၇)
ခ။ ယေရုရှလင်မြို၏ အပြစ်ဒဏ်ခံခြင်းအတွက် ကြေညာခြင်း (၄း၁-၂၄း၂၇)
၁) ကျရောက်မည့် တရားစီရင်ခြင်းအတွက် နိမိတ်လက္ခဏာ (၄း၁-၅း၄)
၂) တရားစီရင်ချက်နှင့် ပတ်သက်သော သတင်းစကားများ (၅း၅-၇း၂၇)
၃) မြိုနှင့်ဗိမာန်တော်၌ ရွံရှာဖွယ်များနှင့်ပတ်သက်သော ရူပါရုံများ (၈း၁-၁၁း၂၅)
၄) တရားစီရင်ခြင်းအား ရှင်းပြခြင်း (၁၂း၁-၂၄း၂၇)
၂။ လူမျိုးများကို တရားစီရင်မည့် အကြောင်း ပရောဖက်ပြုချက် (၂၅း၁-၃၂း၃၂)
က။ အမ္မုန် (၂၅း၁-၇)
ခ။ မောဘ (၂၅း၈-၁၁)
ဂ။ ဧဒုံ (၂၅း၁၂-၁၄)
ဃ။ ဖိလိတ္တိ (၂၅း၁၅-၁၇)
င။ တုရု (၂၆း၁-၂၈း၁၉)
စ။ ဇိဒုန် (၂၈း၂ဝ-၂၄) (မူလအကြောင်းနှင့်လွဲသွားခြင်း) – ဣသရေတိုအား ပြန်လည်သိမ်းဆည်းခြင်း (၂၈း၂၅ ၂၆)
ဆ။ အီဂျစ် (၂၉း၁-၃၂း၃၂
၃။ ဣသရေလလူမျိုး၏ နောင်တတရားအတွက် ကူညီမစခြင်း (၃၃း၁-၃၃)
၄။ ဣသရေလလူမျိုးကို ကယ်တင်ခြင်းအတွက် ပရောဖက်ပြုချက်များ (၃၄း၁-၄၈း၃၅)
က။ နယ်မြေသို ဣသရေလလူမျိုးကို ပြန်လည်ခေါ်ဆောင်ခြင်း (၃၄း၁-၃၇း၂၈)
၁) စစ်မှန်သော သိုးထိန်း၏ စကား (၃၄း၁-၃၁)
၂) တိုင်းနိုင်ငံ၏ အပြစ်ဒဏ် (၃၅း၁-၃၆း၇)
၃) ကယ်တင်ခြင်း၏ ရည်ရွယ်ချက်များ (၃၆း၈-၃၈) ၊
၄) ကယ်တင်ခြင်းပုံရိပ်များ – အရိုးခြောက်နှင့် တုတ်နှစ်ချောင်း (၃၇း၁- ၂၈)
ခ။ ဣသရေလ၏ ရန်သူများအား နေရာမှ ဖယ်ရှားခြင်း (၃၈း၁-၃၉း၂၉)
၁) ဣသရေလတို အား လုယူဖျက်ဆီးရန် ဂေါဂတို့ဝင်ရောက်မှု (၃း၁-၁၆)
၂) ဣသရေလတိုအား ကာကွယ်ရန် ဘုရားသခင်ဖြေရှင်းမှု (၃၈း၁၇-၃၉း၂၉)
ဂ။ ဣသရေလလူမျိုးတွင် စစ်မှန်သော ဝတ်ပြုကိုးကွယ်ခြင်းကို ပြန်လည်အသက်သွင်း ခြင်း (၄း၁-၄း၂၄)
၁) ဗိမာန်တော်အသစ် (၄၀း၁-၄၃း၁၂)
၂) အသစ်သော ဝတ်ပြုကိုးကွယ်မှု (၄၃း၁၃-၄း၂၄)
ဃ။ ဣသရေလလူမျိုးများ နယ်မြေပြန်လည်ခွဲဝေခြင်း (၄၇း၁-၄၈း၃၅)
၁) မြစ်ကြောင်းအနေအထား (၄၇း၁-၁၂)
၂) လူမျိုးစုအလိုက် ဝေစုများ (၄၇း၁၃-၄၈း၃၅)
ယေဇကျေလအနာဂတ္တိကျမ်း အချိန်ကာလ၌ ကမ္ဘာကြီးရှိ အခြားသောနေရာများ
ကနဦး ဖရီဂျင်း (Phray gian) ကျွန် အီစွတ်သည် သူ၏ နာမည်ကျော် ပုံပြင်များကို ရေးသားသည်။ ဂရိတွင် နေထိုင်သူများသည် အီတလီသို သံလွင်ပင်ကို ယူဆောင်လာသည်။
ခက်ခဲသော မေးခွန်းများအတွက် အဖြေများ
၁။ ယေဇကျေလအနာဂတ္တိကျမ်းကို ဖတ်ရာတွင် သူအသုံးပြုနေသော အရေးအသားမှာ တစ်ခါ တစ်ရံတွင် အမှန်တကယ်အဖြစ်အပျက်များ ရေးသားပုံဖော်မှုများ ဖြစ်ပါသလား (သို) စိတ်ကူး ယဉ်များ (သို) အခြေခံနိယာများ ဖြစ်ကြပါသလားဆိုသည်ကို ဆုံးဖြတ်ရန် ခက်ခဲသည်။ ခက်အခဲများကို ရှင်းပြရန် ယေဇကျေလကျမ်း၌ အချို သော ပုံဥပမာများကို သင်အသုံးပြုနိုင်ပါ။ သလား။
ယေဇကျေလ၏ အသက်တာသည် စာဖတ်သူအတွက် သင်ယူမှု မြောက်များစွာ ရရှိရန် ကွင်းဆက်အ တွေ့အကြုံများနှင့် ဆောင်ရွက်ချက်များကို ပေးခဲ့သည်။ အချို့တို့သည် အထူးဖြစ်ရပ်များကို ဖော်ပြရန် နိမိတ်မြင်ကွင်းများဖြစ်ကြသည်။ ဥပမာအားဖြင့် အစပိုင်းအခန်းကြီး (၃) ခန်းလုံးသည် စာရေးသူ၏ ကျယ်ပြန့်သော နိမိတ်လက္ခဏာအဖြစ် လေပွေ၊ မိုးကောင်းကင် သတ္တဝါများ၊ စားရန်စာလိပ်၊ အပြင်အနာ ဂတ်ဟောပြောမှု သာသနာအတွက် ခေါ်ယူခြင်းများ ကို လက်ခံရရှိခဲ့ပါသည်။ ထိုပြင် ယေဇကျေလသည် သတင်းစကား (သို) သတိပေးစကားများ ပုံဖော်ရန် ရည်ရွယ်ထားသည့် ပုံမှန်မဟုတ်သော (သို) အလွန်ကြီးကျယ်သော သင်္ကေတလုပ်ဆောင်ချက်အချိုတိုကို ဖော်ဆောင်ခဲ့ရသည်။ ၄း၁-၃ တွင် ယေရုရှလင် မြို၏ ကြုံတွေ့နေရ သည့် အန္တရာယ်ကို ဖော်ပြရန်အတွက် ရွံစေးပြားအား ပြုလုပ်ရန် ညွှန်ကြားခံရပြီးနောက် နိ မိတ်လက္ခဏာအတွက် သတ္ထုပြားကို အသုံးပြုရန်လည်း ညွှန်ကြားခံခဲ့ရသည်။ အခြားသော သတင်းစကား ဆောင်ရွက်ချက်တိုမှာ အိပ်ပျော်နေသော ပုံစံများဖြင့် ဖော်ပြသည့် သင်္ကေတများ ၊ (၄း၄-၈)၊ ပေါင်မုန့်ဖုတ်ခြင်း (၄း၉-၁၇) ဆံပင်ရိတ်ခြင်းနှင့် မီးရှိခြင်း (၅၁-၄) တို ဖြစ်ကြသည်။ ဘုရားသခင်သည်လည်း ယေဇကျေလ အနေဖြင့် သူ၏ဆင်းရဲဒုက္ခတိုအား တုန့်ပြန်ခြင်းမှ လူသား တိုအား သတင်းစကားဖြင့် ဆက်သွယ်နိုင်ရန် စီစဉ်ခဲ့သည်။ သူ့အနေဖြင့် သေဆုံးတော့မည့် ဇနီးသည်အားဖြင့် လူတိုကြားနာနေရမည့် အရေးကြီးသင်ခန်းစာကို ဖြစ်စေမည်ဟု ထာဝရ ဘုရားမှ ပြောကြားခြင်းကိုလည်း သင်ယူခဲ့ရသည်။ ယေရုရှလင်ကျရှုးခြင်းအတွက် ငိုကြွေးခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ရန် ယေဇကျေလအား မိန့်တော်မူသကဲ့သို အခြားသူများသည်လည်း ငိုကြွေးခြင်းမပြု ရန် တားမြစ်ခဲ့သည်။ “ထိုကြောင့် ယေဇကျေလသည် သင်တိုအား ပုပ္ပနိမိတ်ဖြစ်ရ၏။ သူပြုသမျှ အတိုင်း သင်တိုသည် အမှုရောက်သောအခါပြု၍ ငါသည် ထာဝရဘုရားဖြစ်ကြောင်းကို သိရ ကြလိမ့်မည်။” (၂၄း၂၄)။
ယေဇကျေလ၏ ထူးခြားသော သဘာဝချဉ်းကပ်ပုံသည် ရှင်းလင်းပြတ်သားသည့် သ တင်းစကားနှင့် ထိုသတင်းစကားကို မိမိတို၏ စိတ်ဆန္ဒအရ ဆန့်ကျင်ခဲ့ကြသည့် လူသားတိုအ ကြား ထင်ရှားသော မတူညီမှုအား ဖန်တီးပေးသည်။ ၄င်း၏ သာသနာသည် လူသားတို၏ အ ကြောင်းပြချက်အားလုံးကို ဖယ်ရှားပေးခဲ့သည်။
၂။ အပြစ်တွက် တစ်ဦးချင်းစီ၏ တာဝန်ဖြစ်မှုကို ခြေပြုထားသည့် ၁၈း၁-၂၀ နှင့် ၂၁း၁-၇ ရှိ ဖြောင့်မတ်သူနှင့် ဒုစရိုက်သမား (အငယ် ၄) နှစ်ဦးလုံးအပေါ် ဘုရားသခင်၏ အပြစ်စီရင်ခြင်း အကြောင်းတိုသည် ဆန့်ကျင်မှုဖြစ်ပါသလား။
ဤစာပိုဒ်နှစ်ခု၏ အဓိကအကြောင်းအရာမှာ လုံးဝကွဲပြားသည်။ ပထမစာပိုဒ်သည် မိမိလူတစ်ဦးချင်းစီ ၏ တာဝန်ဝတ္တရားများ၊ နောက်ဆက်တွဲအကျိုးဆက်များအကြောင်းတိုဖြင့် ပါတ်သက်သည်။ အခြားသူများအား အပြစ်ပုံချခြင်းနှင့် အကြောင်းပြချက်တိုသည် မိမိဘုရား ရှေ့၌ တာဝန်ရှိမှုကို ဖယ်ရှားနိုင်ခြင်းမရှိပေ။ ဒုတိယစာ ပိုဒ်၌ ကျရှုံးသော လောကကြီးတွင် အ သက်ရှင်နေထိုင်ခြင်းမှ အတူပါရှိလာသည့် အကျိုးဆက်များနှင့် သက်ဆိုင် သည်။ ထာဝရဘုရား သည် အပြစ်ပေးရန် လက်နက်အဖြစ် ဗာဗုလုန်ကို ရွေးချယ်ရာတွင် အကျိုးဆက်အနေဖြင့် မိမိအား ရိုသေလေးစားသော လူအချိုတိုသည်လည်း ဆင်းရဲဒုက္ခကြုံတွေ့ကြရမည်ဖြစ်ကြောင်း ကိုလည်း သတိထားမိသည်။
လူတစ်ဦးနှင့်လူ့ဘောင်အဖွဲအစည်းတို၏ ဆက်နွယ်မှုမှာ ထိုလူ့ဘောင်အဖွဲအစည်း အပေါ်သို ကျရောက် သည့် ကောင်းမကောင်းအကျိုးတရားတိုတွင် ထိုသူတစ်ဦးအနေဖြင့် အကျိုး တရား၏ အကြောင်းအရင်းကို မကျူးလွန်ခဲ့သည့်တိုင် ထိုလူ့ဘောင်အဖွဲအစည်းအတွင်း နေ ထိုင်သူဖြစ်သောကြောင့် မိမိလည်းဆင်းရဲဒုက္ခတို့ အား ခံစားရခြင်းပင်ဖြစ်သည်။
၁၈း၁-၂ဝ ရှိ အခြေခံသဘောတရားများသည် ထာဝရဘုရားသခင်၏ စီရင်သည့် ကိုယ်ကျင့်တရား လမ်းစဉ်ဖြစ်သောကြောင့် နောက်ဆုံး၌ အောင်မြင်မည်ဖြစ်သည်။ တစ်ဦးချင်းစီ သည် မိမိဘဝအတွက် တာဝန်ယူရမည်ဖြစ်သည်။ ခရစ်တော်၌ အသက်ရှင်သောသူများသာ လျှင် ဤအကျိုးတရားအဖြစ်အပျက်များ အတွက် မျှော်လင့်ချက်ရှိကြသည်။
၃။ အခန်းကြီး ၄၀-၄၆ ၌ ဖော်ပြသည့် ဗိမာန်တော်သည် အမှန်တကယ်ဖြစ်ပါသလား။
ဤနေရာ၌ ဖော်ပြထားသည့် ဗိမာန်တော်သည် ကောင်းကင်ဘုံဗိမာန်တော် မဖြစ်နိုင် ပေ။ အကြောင်းမှာ ယေဇကျေလအား မြင်နိုင်သည့် ဣသရေလနိုင်ငံသို ခေါ်ဆောင်ခဲ့သောကြောင့် ဖြစ်သည် (ငယ် ၂)။ ဘုရားသခင် ၏ ဘုန်းတန်ခိုးတော်သည်လည်း မတည်ရှိသဖြင့် ဇေရုဗဗေလ၏ ဗိမာန်တော်လည်း မဖြစ်နိုင်ပေ။ ထိုနေရာ၌ ထာဝရဘုရားနှင့် သိုးသူငယ်လည်း မရှိသောကြောင့် ထာဝရဗိမာန်တော်လည်း မဖြစ်နိုင်ပေ (ဗျာ ၂၁း၂၂)။ ထိုကြောင့် ဤဗိမာန်တော်သည် အလွန်သိမ်မွေ့သော အချက်အလက်များနှင့် ပြည့်စုံလျက် ဆက်လက်ပုံ အနှစ် ၁ဝဝဝ ဆိုင်ရာ ဗိမာန်တော်ဖြစ်သည်။
ဒံယေလအနာဂတ္တိကျမ်း (Daniel)
ဘုရားဝတ်၌ မွေ့လျော်သူ၏ ရုပ်ပုံကားချပ်
ခေါင်းစဉ်
ဟေဗြဲထုံးစံအရ၊ ခေါင်းစဉ်သည် ဘုရားသခင်ထံမှ ဖွင့်ပြမှုကို ရရှိသူ ပရောဖက်မှ ယူ ခြင်းဖြစ်သည်။ ဒံယေလသည် ဗာဗုလုန် ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်သွားခြင်း အနှစ် (၇၀)လုံးကို တံတား ခင်းပေးသည် (ခန့်မှန်းဘီစီ ၆၀၅-၅၃၆၊ ၁း၁၊ ၉း၁-၃)။ အခန်းကြီး ၁၂ ခန်းမှ ကိုးခန်းသည် အိမ်မက်/ရူပါရုံ ဖွင့်ပြချက်များနှင့် ဆက်နွယ်သည်။ ဒံယေလသည် တပါးအမျိုးသားနှင့် ဂျူးလူမျိုး များအတွက် ဘုရားသခင်၏ အသုံးတော်ခံ အသံဖြစ်ပြီး၊ ဘုရားသခင်၏ လက်ရှိနှင့် အနာဂတ် အစီအစဉ်များကို ကြေညာရန်ဖြစ်သည်။
စာရေးသူနှင့် ရက်စွဲ
ကျမ်းပိုဒ်အတော်များများက “ဘုရားသခင်သည် ငါ၏ တရားသူကြီး”ဟု နာမည် အဓိပ္ပာယ်ရှိသည့် ဒံယေလ ရေးသားခဲ့သည်ဟု ဖော်ပြကြသည် (၈း၁၅၊ ၂၇၊ ၉း၂၊ ၁၀း၂၊ ၇။ ၁၂း၄၊ ၅)။ သူသည် ၇း၂ တွင် ပထမပုဂ္ဂိုလ်အနေဖြင့် ရေးသားခဲ့ပြီး၊ ဓမ္မဟောင်းကျမ်း၌ ဒံယေလအမည်ရှိသော အခြားသူသုံးယောက်နှင့် ကွဲပြားမှုရှိရန်ဖြစ်သည် (၅ ရာ ၃း၁၊ ဧ ၈း၂၊ နေ ၁၀း၆)။ ဆယ်ကျော်သက်တစ်ဦးဖြစ်သော (၁၅) နှစ်ခန့်ရှိပြီဖြစ်သော ဒံယေလသည် သူ၏တော်ဝင်မျိုးနွယ် မိသားစုရှိရာ ယုဒမှ ဗာဗုလုန်သို ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်ခံရပြီး၊ ဂျူးလူမျိုးတို၏ နည်းစနစ်များ ကျင့်သုံးခြင်းမှ ကာကွယ်ပြီး ဗာဗုလုန်ယဉ်ကျေးမှု ရိုက်သွင်းခြင်းခံရသည်။ ဖမ်းဆီး ခံဂျူးလူမျိုးများနှင့် ဆက်ဆံသည့်နေရာတွင် အထောက်အမအနေဖြင့် အသုံးပြုရန် ထိုနေရာတွင် သူသည် သူ၏ကျန်သော အသက်တာအချိန်ကာလရှည်ကို ကုန်ခဲ့သည် (၈၅ နှစ် (သို) ထိုထက် ပို)။ သူသည် တိုင်းတပါးလက် အောက်ကျရောက်ခြင်းခံရသူများတွင် သူ့စရိုက်လက္ခဏာနှင့် အစေခံခြင်းအားဖြင့် ဘုရားသခင်၏ ချီးမြှောက်ခြင်းကို ခံခဲ့ရသူဖြစ်သည်။ သူသည် တော်ဝင် ရာထူးကို ခန့်အပ်ခံရခြင်းဖြင့် ပြည်သူလူထုလေးစားခံရခြင်းအပိုင်း လျင်မြန်စွာ မြင့်တက်ခဲ့ပြီး၊ မတူညီသည့် အင်ပါယာနှစ်ခု ဖြစ်သည့် ဗာဗုလုန် (၂း၄၈) နှင့် မီဒို-ပါးရှား (၆း၁၊ ၂)တိုတွင် ပရောဖက်တစ်ဦး ဖြစ်သလို၊ ရှင်ဘုရင်၏ ယုံကြည်စိတ်ချရခြင်း ခံရသည့်သူကဲ့သို အစေခံခဲ့ သည်။ ခရစ်တော်သည် ဤစာအုပ်အား ဒံယေလ စာရေးသူဖြစ်ကြောင်း အတည်ပြုပေးခဲ့သည်။ (မ ၂၄း၁၅)။
ဒံယေလသည် ဒံ ၁၀း၁ ၌ ဖော်ပြသည့်အချိန်ထက် ကျော်လွန်ပြီး အသက်ရှင်ခဲ့သည် (ခန့်မှန်း ဘီစီ ၅၃၆)။ ထိုရက်စွဲပြီးနောက် မကြာမီ သူရေးခဲ့ခြင်းမှာ အဖြစ်နိုင်ဆုံးဖြစ်ပြီး၊ ခန့်မှန်း တစီ ၅၃၀ မတိုင်မီတွင် ဖြစ်သည်။ ပရောဖက်ပြုခြင်းဆိုင်ရာ တပါးအမျိုးသားတိုလောကကိုသည့် ဒံ ၂း၄-၇း ၂၈ သည် မူရင်းနှင့် ခန့်မှန်းချက်များအရ အာရေမိတ်စကားဖြင့် ရေးသား ပြီး၊ နိုင်ငံတကာ လုပ်ငန်းသုံး ခေတ်ပြိုင် ဘာသာ စကားဖြစ်သည်။ ယေဇကျေလ၊ ဟဗကျွတ်၊ ယေရမိနှင့် ဇေဖနိုတိုသည် ဒံယေလ၏ ပရောဖက်ပြု ခြင်းဆိုင်ရာ ခေတ်ပြိုင်များ ဖြစ်ခဲ့ကြသည်။
နောက်ခံသမိုင်းကြောင်းနှင့် အနေအထား
ဗာဗုလုန်သည် ယေရုရှလင်ကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ပြီး၊ ဒံေယလ၊ သူ့မိတ်ဆွေသုံးယောက်နှင့် အခြားသူများကို ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်သွားချိန်၊ ဘီစီ ၆၀၂ ၌ ဤစာအုပ်စင် ထားသည်။ ထိုအကြောင်းအရာသည် ဘီစီ ၅၃၉ ၌ ဗာဗုလုန်တို၏ အထွတ်အထိပ်ရောက် ကုန်ဆုံးချိန်အထိ ဆက်လက်ဖော်ပြပြီး၊ မီဒို-ပါးရှား စစ်တပ်သည် ဗာဗုလုန်တို သိမ်းပိုက်ခန်းနှင့် (၅း၃၀၊ ၃၁)၊ ထိုထက်ပိုသောအရာများ (ဘီစီ ၅၃၆ အထိ)ကို ဖော်ပြသည် (၁း၁)။ ဒီ သည် ဗာဗုလုန်သို ပိုဆောင်ခံရပြီးနောက်၊ အောင်မြင်သော ဗာဗုလုန်လူမျိုးသည် လင် နောက်ထပ်နှစ်ကြိမ် တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့သည် (ဘီစီ ၅၉၇ နှင့် ဘီစီ ၅၈၆)။ သိမ်းပိုက်ခြင်းနှစ်ခု တွင် သူတိုသည် လူမျိုးများစွာကို ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်သွားခဲ့သည်။ ဒံယေလသည် သူ့နှယ် ကို အလွန်သတိယမှုရှိခဲ့ပြီး၊ အထူးသဖြင့် ထိုနေရာမှ ခေါ်ဆောင်သွားခြင်းခံရပြီး နှစ်ပေါင်း (၇၀) နီးပါးလောက်အထိ ယေရုရှလင်ရှိ ဗိမာန်တော်ကို သတိရနေဆဲဖြစ်သည် (၆း၁၀)။
ဒံယေလ၏ နောက်ခံသမိုင်းကို ယေရမိမှ အစိတ်အပိုင်းအဖြစ် ဖော်ပြထားပြီး၊ ဖမ်းဆီး ခေါ်ဆောင်ခြင်း မပြုမီ ယုဘုရင် ငါးဦးမှ သုံးဦးဖြစ်သည့် ယောရှိ (ခန့်မှန်းဘီစီ ၆၄-၆၉) ယောယကိမ် (ခန့်မှန်းဘီစီ ၆၀၉-၅၉၇)၊ ဇေဒကိ (ဘီစီ ၅၉၇-၅၈၆) တို့အမည်များကို ဖော်ပြ ထားသည် (ယော ၁း၁-၃)။ ယေခတ် (ခန့်မှန်း ဘီစီ ၆၀၉)နှင့် ယေခေါနိ (ခန့်မှန်းဘီစီ ၅၉၈၅၉၇)တိုကို ဖော်ပြမထားပေ (ယေရမိ – နောက်ခံသမိုင်းနှင့် အနေအထားတွင်ကြည့် ပါ)။ ဒံယေလသည် ဖြောင့်မတ်ပြီး ပညာရှိတဲ့ သို ယေဇကျေလတွင် ဖော်ပြခဲ့သည် (၁၄း၁၄၊ ၂၀၊ ၂၈း၃)။ သူသည် “ပရောဖက်တို … ယုံကြည်ခြင်းအားဖြင့် … ခြင်္သေ့နှုတ်ကို ပိတ်”သောသူအနေဖြင့် ဟေဗြဲသြဝါဒစာ ရေး သူ ကလည်း ဖော်ပြထားသည် (ဟေဗြဲ ၁၁း၃၂-၃၃)။
လူမျိုးအားလုံး နောင်တမရသော ဂျူးတို၏ ရှည်လျားစွာပြုမူကြသော အပြစ်များ သည် ယေရမိ၊ ဟဗက္ကုတ်၊ ဇေဖနိတို သတိ ပေးမှုပြုထားသည့် ဘုရားသခင်၏ တရားစီ ရင်ခြင်းကို အမှန်တကယ် ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ အစောပိုင်းတွင် ဟေရှာယနှင့် ဘုရားသခင် ၏ သစ္စာရှိသော အခြားပရောဖက်များသည် ဘေးအန္တရာယ်ကို ကြေညာခဲ့ကြသည်။ ဘီစီ ၆ ၂၅ တွင် အာရှုရိတို အင်အားလျော့လာချိန်၊ Neo-Babylonians သည် (၁) ဘီစီ ၆၁၂ ၌ အာရှရိမြိုတော် နိနဝေမြို (၂) နောက်နှစ်များ တွင် အီဂျစ်၊ (၃) ဘီစီ ၆၀၅ တွင် ယုဒတိုကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ပြီး၊ အဆင့်သုံးဆင့်တွင် ပထ မအဆင့် ယေရုရှလင်ခေါင်းဆောင်များကို ပယ်ရှားခဲ့သည် (ဘီစီ ၅၉၇ နှင့် ဘီစီ ၅၈၆)။ ဒီ ယေလသည် ပထမအဖွဲတွင် ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်သွားခံရသူဖြစ်ပြီး၊ ဘီစီ ၅၉၇ တွင် ယေဇကျေလက လိုက်ပါခဲ့သည်။
မြောက်ပိုင်းနိုင်ငံ ဣသရေလသည် ဘီစီ ၇၂၂ ၌ အာရှရိလက်အောက်သို စောလျင်စွာ ကျရောက်ခဲ့သည်။ ယုဒ၏ ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်ခံရခြင်းနှင့်အတူ တရားစီရင်ခြင်းသည် ပြည့်စုံ ခဲ့သည်။ ဗာဗုလုန်တွင် ဒံယေလသည် ရာစုနှစ်များတစ်လျှောက် တပါးအမျိုးသားများ အောင် မြင်မှုရပြီး အုပ်ချုပ်သောနိုင်ငံတွင် ဘုရားသခင်၏ နှုတ်ကပတ်တော်နှင့် ပတ်သက်သည်များကို လက်ခံရရှိခဲ့ပြီး၊ အကြီးမြတ်ဆုံး အောင်မြင်ခြင်းအရှင်၊ မေရှိယ သည် တပါးအမျိုးသားဘုရင်များ ကို အောက်သိုဆွဲချသည့်အချိန်အထိ ဖြစ်သည်။ ထိုနောက် သူသည် ရန်သူများအားလုံးကို နှိမ်နင်းပြီး သူ၏ကြီးကျယ်ခမ်းနားသော နှစ်တစ်ထောင်အုပ်စိုးခြင်းတွင် သူ့လူမျိုးကို ကောင်းကြီး ဖြင့် ချီးမြှောက်မည်ဖြစ်သည်။
ဒံယေလ အနာဂတ္တိကျမ်း၌ ခရစ်တော်
ဒံယေလတွင် ခရစ်တော်သည် “တိုးပွားသဖြင့်၊ တောင်ကြီးဖြစ်၍ မြေကြီးတစ်ပြင်လုံးကို ဖုံးလွမ်း” သည့်ကျောက်တစ်လုံးကဲ့သို ရည်ညွှန်းထားသည် (၂း၃၅)။ ဒံယေလ၏ ပရောဖက်ပြုချက်များသည် ခရစ်တော်၏ နိုင်ငံတော်သည် ထာဝရတည်မြဲခြင်း နှင့် “နိုင်ငံရှိသမျှတိုကို ချိုးဖဲ့ဖျက်ဆီး”မည်ကို (၂း၄၅) ဖော်ပြထားသည်။ ခရစ်တော်ကို အသေသတ်ခြင်း ခံရလိမ့်မည့် ကြွလာသော မေရှိယဖြစ်ကြောင်း ပြော ထားသည် (၉း ၂၅၊ ၂၆)။ ဒံယေလသည် သူကြွလာ မည့် အချိန်ကို ဖော်ပြထားပြီး၊ ယေရုရှလင်သို အောင်ပွဲခံပြီး သခင်ယေရှု ဝင်ရောက်သည့်အချိန် နှင့် ကိုက်ညီသည်။
ခံယေလသည် “လူသားနှင့်တူသော သူတစ်ဦး” ဟု ခရစ်တော်ကို ဖော်ပြထားသည် (၇း၁၃)။ ထိုနာမ ဦး သည် ခရစ်တော်ကိုယ်တိုင် အသုံးပြုထားသည့် နာမ ။ ဖြစ်ပြီး(မ ၁၆:၂၆၊ ၁၉း၂၈၊ ၂၆း၆၄)၊ သခင်ယေရှု၏ “ နှိမ့်ချခြင်းကို ဖော်ပြထားသည်။ သိုသော်လည်း ဦး ဒံယေလသည် လူသားကို အနန္တတန်ခိုးရှင် ဘုရား ဒီ သခင်နှင့် နီးကပ်သူ၊ အခွင့်အာဏာအားလုံးကို အပ် – နှင်းခံရသူအဖြစ် ဖော်ပြထားသည်။
ဒံယေလအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိက ဇာတ်ကောင်များ
ဒံယေလ – ဗေလတရှာဇာဟုလည်းခေါ်ပြီး၊ တော်ဝင်အကြံပေးသူဖြစ်လာသော ဖမ်းဆီးခေါ် ဆောင်ခံရသူ ဣသရေလလူမျိုး (၁း၁-၁၂း၁၃)
နေဗုခဒ်နေဇာ – ဗာဗုလုန်နိုင်ငံ၏ ဘုရင်မင်းမြတ်၊ ဘုရားသခင်၏ ပိုင်သအုပ်စိုးခြင်းအကြောင်း ၊ အသိအမှတ်မပြုခြင်းကြောင့် ခဏတာ စိတ်မနှံဖြစ်သွားသူ (၁း၁-၄း၃၇)
ရှာဒရတ် – ဟာနနိဟုလည်းခေါ်၊ ဗာဗုလုန်နယ်မြေတွင် အရာရှိအဖြစ် ခန့်ထားခံရသော သိမ်းပိုက်ခံ ဂျူးတစ်ဦး၊ “ မီးလောင်လျက်ရှိသော မီးဖိုထဲ”မှ ဘုရားသခင်၏ ကယ်တင် ခြင်းခံရသူ (၁း၇၊ ၂း၄၉၊ ၃း၈-၃ဝ)
မေရှက် – မိရွှေလဟုလည်းခေါ်၊ ဗာဗုလုန်နယ်မြေတွင် အရာရှိအဖြစ် ခန့်ထားခံရသော သိမ်းပိုက်ခံ တစ်ဦး၊ “ မီးလောင်လျက်ရှိသော မီးဖိုထဲမှ ဘုရားသခင်၏ ကယ်တင် ခြင်းခံရသူ (၁း၇၊ ၂း၄၉၊ ၃း၈-၃၀)
အဗေဒနေဂေါ – အာဇရိဟုလည်းခေါ်၊ ဗာဗုလုန်နယ်မြေတွင် အရာရှိအဖြစ် ခန့်ထားခံရသော သိမ်းပိုက်ခံ တစ်ဦး၊မီးလောင်လျက်ရှိသော မီးဖိုထဲမှ ဘုရားသခင်၏ ကယ်တင် ခြင်းခံရသူ (၁း၇၊ ၂း၄၉၊ ၃း၈-၃၀)
ဗေလရှာဇာမင်း – ဗာဗုလုန် ဘုရင်အနေဖြင့် နေဗုခဒ်နေဇာ၏နေရာ ဆက်ခံသူ၊ အနက်ဖွင့်သူ တစ်ဦးအနေဖြင့် ဒံယေလကို အသုံးပြုသူ (၅း၁-၃ဝ)
ဒါရီမင်း – ဗာဗုလုန်နိုင်ငံ အုပ်ချုပ်သူ ဗေလရှာဇာမင်းကို အနိုင်ယူသူ ပါးရှားဘုရင်၊ ဒံယေလအား ခြင်္သေ့တွင်းထဲချရန် သူ့အကြံပေးများအားဖြင့် လှည့်စားခြင်းခံရသူ (၅း၃၁-၆း၂၈)
သမိုင်းကြောင်းနှင့် ဓမ္မအတွေးအခေါ်ဆိုင်ရာ အကြောင်းအရာများ
ဒံယေလအနာဂတ္တိကျမ်းသည် လောက၌ တပါးအမျိုးသားများ တန်ခိုးကြီးချိန်အတန် နှင့် ပြီးနောက်ချိန်တိုတွင် တိုင်းတပါးလက်အောက်ကျရောက်သော ဂျူးများအတွက် ဘုရားသခင် ၏ အစီအစဉ်များအား ဖော်ပြခြင်းဖြင့် တိုက်တွန်းမှုပြုရန် ရေးသားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ စာအုပ် အခြားအဓိ ကအရာတိုင်းထက် ထင်ရှားသောအရာမှာ ဘုရားသခင်၏ အရာရာပိုင်သအုပ်မှုသည် အုပ်ချုပ်သူများ၊ လူမျိုးများအားလုံးအပေါ် ထိန်းချုပ်ခြင်းနှင့် သူတိုနေရာတွင် စစ်မှန်သော ဘုရင်ဖြင့် နောက်ဆုံးတွင် အစားထိုးခြင်း ဖြစ်သည်။ သော့ချက် ကျမ်းပိုဒ်များမှာ ၂း၂ဝ-၂၂၊ ၄၄ (၂း၂၈၊ ၃၇၊ ၄း၃၄၊ ၃၅း၂၅-၂၇)တိုဖြစ်သည်။ ဘုရားသခင်သည် ဣသရေလကျအောင် ခွင့်ပြုခြင်း၌ ရုံးနိမ့်မှုကို မခံစားစေလိုပေ ( ၁)။ သိုသော် သူ၏ ချီးမြှောက်ခံ ရှင်ဘုရင် ခရစ် တော်သည် ပြီးပြည့်စုံအောင် လုပ်ဆောင်ခြင်းအထိ သူသေချာသော ရည်ရွယ်ချက်များကို ထောက်ပံ့လုပ်ဆောင် ပေးခဲ့သည်။ သူသည် ဗာဗုလုန် (ဘီစီ ၆၀၅-၅၃၉)၊ မီဒို-ပါးရှား (ဘီစီ ၅၃၉-၃၃၁)၊ ဂရိ(ဘီစီ ၃၃၁-၁၄၆) ရောမ(ဘီစီ ၁၄၆-အေဒီ ၄၇၆)နှင့် ခရစ်တော်၏ ဒုတိယ အကြိမ်ကြွလာခြင်း တစ်လျှောက်တွင် ဣသရေလလူမျိုးကို အုပ်ချုပ်ရန် တပါးအမျိုးသားများကို ပိုင်သအုပ်စိုးမှုဖြင့် ခွင့်ပြုခဲ့သည်။ တပါးအမျိုးသားတို တန်ခိုးအာဏာ ရွေ့လျားတိုးတက်မှုများ သည် အခန်းကြီး ၂ နှင့် ၇ တိုတွင် ဖော်ပြထားသည်။ ထိုတူညီသော အဓိကအချက်သည် ဣသရေလတို၏ အတွေ့အကြုံဖြစ်သည့် အနိုင်ယူခံရခြင်းနှင့် အခန်းကြီး ၈-၁၂ ရှိ သူ့နိုင်ငံတော် နောက်ဆုံး ကောင်းကြီးခံရခြင်းအကြောင်းများကို ဖက်တွယ်ထားသည် (၂း၃၅၊ ၄၅၊ ၇း၂၇)။ ဘုရားသခင် သနားကြင်နာစွာ ထိန်းချုပ်ခြင်း၏ ခြုံငုံအဓိကအချက်အကြား သော့ချက်အမြင် တစ်ခုမှာ လောကရှိ လူသားအားလုံးအပေါ် အုပ်ချုပ်ရန် ဘုန်းတန်ခိုးဖြင့် မေရှိယကြွလာခြင်း၊ ဖြစ်သည် (၂း၃၅၊ ၄၅၊ ၇း၁၃၊ ၁၄၊ ၂၇)။ သူသည် အခန်းကြီး ၂ တွင် ကျောက်တစ်လုံးကဲ့သို ဖြစ်ပြီး၊ အခန်းကြီး ၇ တွင် လူသားတစ်ဦးကဲ့သို ဖြစ်သည်။ ထိုအပြင်၊ သူသည် ၉း၂၆ တွင် ဘိတ်သိတ်ခံရသောသူ (မေရှိယ)ဖြစ်သည်။ အခန်းကြီး ၉ သည် ဒံယေလအချိန်မှ ခရစ်တော်၏ နိုင်ငံတော်အထိ သမိုင်းမှတ်တမ်းဆိုင်ရာ ပုံဖော်ရန် အခြေခံအစိတ်အပိုင်းအဖြစ် ပံ့ပိုးပေးသည်။
ဒံယေလ၏ အခြေခံစုဖွဲမှုတွင် ဒုတိယအဓိကအချက်တစ်ခုမှာ နိမိတ်လက္ခဏာအားဖြင့် ဘုရားသခင်၏ ပိုင်သအုပ်စိုးခြင်းအာဏာ လုပ်ဆောင်မှုဖြစ်သည်။ ဒံယေလခေတ်သည် သူ့ရည် ရွယ်ချက်ကို ဘုရားသခင် ပြည့်စုံအောင်လုပ်ဆောင်ခြင်း၌ နိမိတ်လက္ခဏာများတွင် အဓိက အလေးအနက်ထားခြင်း၏ ကျမ်းစာထဲရှိ ခြောက်ခုမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ အခြားခေတ်ကာလများ တွင် (၁) ဖန်ဆင်းခြင်းနှင့် ရေလွှမ်းမိုးခြင်း (က ၁း၁၁)၊ (၂) ဘိုးဘေးများနှင့် မောရှေ ၁၂- တရားဟော )၊ (၃) ဧလိယနှင့် ဧလိရှ (၃ ရာ ၁၉ ၄ ရာ ၁၃) (၄) ယေရှုနှင့်တမန် များ (ခရစ်ဝင်ကျမ်းများ၊ တမန်တော်ဝတ္ထု)၊ (၅) ဒုတိယအကြိမ် ကြွလာခြင်းအဖြစ်အ (ဗျာဒိတ်ကျမ်း)တို ပါဝင်သည်။ ထာဝရအုပ်စိုးသူနှင့် သူ့အလိုအတိုင်း လုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်းရှိ (၄း၃၄၊ ၃၅) ဘုရားသခင်သည် က ၁၁ ၌ ဖန်ဆင်းရှင်ကဲ့သို သူလုပ်ဆောင်သောအခါ ပြ တန်ခိုးထက် နိမ့်သော နိမိတ်လက္ခဏာများကို လုပ်ဆောင်နိုင် စမ်းသပ်သည်။ ဒံယေလe ဘုရားသခင်၏ အလိုတော်ကိုဖော်ပြရန် ဘုရားသခင်အသုံးပြုသော အိပ်မက်များ၏ အနက်နှင့် ဖော်ထုတ်မှုများကို ဘုရားသခင်လုပ်ဆောင်နိုင်ကြောင်း မှတ်တမ်းတင်ထားသည် (အခန်းကြီး ၂၊ ၄၊ ၇)။ အခြား နိမိတ်လက္ခဏာများဖြစ်သည့် (၁) နံရံတွင် သူ၏ စာရေးခြင်းနှင့် ထိုအရာကို ဒံယေလအနက် ပြန်ပေးခြင်း (အခန်းကြီး ၅)၊ (၂) မီးပုံကြီးထဲမှ လူသုံးဦးအား သူ၏ ကာ ကွယ်ပေးမှု အခန်းကြီး ၃)၊ (၃) ခြင်္သေ့တွင်းထဲမှ ဒံယေလအတွက် လုံခြုံစိတ်ချမှုရှိရန် ကာ ကွယ်ပေးမှု (အခန်းကြီး ၆)၊ (၄) သဘာဝလွန် ပရောဖက်ပြုချက်များ (အခန်းကြီး ၂၊ ၇၊ ၈၊ ၉း၂၄-၁၂း၁၃) စသည်တို ပါဝင်သည်။
ဒံယေလ အနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိကဩဝါဒများ
ဘုရားသခင်၏ အရာရာပိုင်သအုပ်စိုးခြင်းဖြင့် ထိန်းချုပ်မှု – (၂း၂၀-၂၂၊ ၄၄၊ ၃ ရာ ၃း၉၊ ၁ဝ၊ ၄း၂၉၊ ဆာ ၃၁း၁၅၊ ဧသ ၁း၁၃၊ ယောဘ ၁၂း၁၈၊ ၂၂၊ ဟေဗြဲ ၄း၁၃၊ ယာ ၁း၅) ၊
ဘုရားသခင်၏ နိမိတ်လက္ခဏာများ – (၆း၁၆-၂၃၊ ထွက် ၄း၃၊ ၄၊ ၁၄း၂၁၊ ၂၂၊ ယောရှု ၆း၆-၂၀၊ ၃ ရာ ၁၈း၃၆၊ ၃၈၊ မ ၉း၅-၁၃၊ လု ၁၇း၁၄၊ ယော ၂း၆-၁၀၊ ၃း၂၊ တ ၁၄း၁၃၊ ၁၉း၁၁)
ကတိထားသော မေရှိယ – (၂း၃၅၊ ၄၅၊ ၇း၁၃၊ ၁၄၊ ၂၇၊ ၉း၂၆၊ ဟေရှာ ၂၈း၁၆၊ ယေဇ ၁း၂၆၊ မ ၁၆း၁၆-၂ဝ၊ ၂၄း၃၀၊ လု ၂၀း၁၈၊ ယော ၃း၃၅၊ ၃၆၊ ၁ ကော ၁၅း၂၇၊ ဧ ၁း၂၂၊ ဖိ ၂း၉-၁၁)
ဒံယေလအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိက ဝေါဟာရများ ၊
အနက်ပြန်ခြင်း – ဟေဗြဲဝေါဟာရ – pesha” – ၂း၆၊ ၃၀၊ ၄း၇၊ ၁၈၊ ၅း၇၊ ၁၅၊ ၁၇၊ ၇း၁၆ – မူရင်း အနက်မှာ “ဖြေလွှတ်သည်” (သို) “လွှတ်ပေးသည်”ဖြစ်သည်။ အခြားစကားအားဖြင့်ဆိုသော်၊ ဒံယေလသည် အိပ်မက်များနှင့် ရူပါရုံများ၏ နက်နဲမှုကို ရှင်းလင်းအောင်ဖြေရှင်းနိုင်ပြီး၊ ထိုအရာများ ကို သူရှင်းပြနိုင် (သို) ဖြေရှင်းနိုင်သည်။ သူသည် သူ့စွမ်းဆောင်ရည်အတွက် ဘုရားသခင်ကို ဘုန်းထင်ရှားစေရန် အမြဲတမ်းလျင်မြန်စွာ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည် (၂၂၈)။
ရူပါရုံ – ဟေဗြဲဝေါဟာရ – chuzon – ၈း၁၊ ၁၃၊ ၁၅၊ ၂၆၊ ၉း၂၁၊ ၂၄၊ ၁၁း၁၄ – အိပ်မက်တစ်ခု (သို) ရူပါရုံတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ “မြင်သည်”ဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည့် အများသုံး ဟေဗြဲကြိယာမှ ဆင်းလာသည်။ အိပ်မက်များနှင့် ရူပါရုံများသည် ဘုရားများထံမှ ဖွင့်ပြမှုများအဖြစ် ရှေးခေတ်လူများက မှတ်ယူ ကြခြင်း၊ (သို) ဟေဗြဲလူမျိုးတိုတွင် ဘုရားသခင်ကိုယ်တိုင် ဖော်ပြသည့်အရာဖြစ်သည် (ဟေရှာ ၁း၁)။ ဒံယေလသည် ပါးရှားနိုင်ငံနှင့်ဂရိနိုင်ငံတို၏ အနာဂတ်နိုင်ငံများနှင့်ပတ်သက်ပြီး၊ ဘုရားသခင် ထံမှ ပြောထားချက်သတင်းစကား ရူပါရုံတစ်ခုကို ရရှိခဲ့သည်။ သူ့အိပ်မက်သည် ကောင်းကင်တမန် ဂါဗြေလ တဆင့်ခံအနက်ပြန်ရန် လိုအပ်သည့် ဝှက်စာပုံစံများဖြစ်သည် (၈း၁၅-၂၇)။ သုတ္တံကျမ်း ရေးသူက ဘုရားသခင်ထံမှ ဖွင့်ပြခြင်းသည် လောကဝန်းကျင် တွင် ချမ်းသာစွာနေထိုင်ရန် လိုအပ် သောအရာဖြစ်သည်ဟု အဆိုပြုထားသည်။ ကျမ်းစာ၌ ဖော်ပြသောဘု ရားသခင်၏ ပညတ်တော် မရှိပါက၊ လ ပတ်ဝန်းကျင်၏ အုတ်မြစ်သည် အကျိုးနည်းမည်ဖြစ်သည် (သု ၂၉း၁၈ တွင် ကြည့်ပါ)။
ဒယေလအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ ဘုရားသခင်၏ ဂုဏ်အင်္ဂါလက္ခဏာများ
ဘုရားသခင်သည် ကရုဏာရှိသော ဘုရား – ၉း၉
ဘုရားသခင်သည် တန်ခိုးကြီးသော ဘုရား – ၃း၁၇၊ ၄း၃၅
ဘုရားသခင်သည် ကူညီမစသော ဘုရား ၄း၂၉-၃၁၊ ၃၇
ဘုရားသခင်သည် ဖြောင့်မတ်သော ဘု ရား ၉း၇၊ ၁၆ ၊
ဘုရားသခင်သည် စစ်မှန်သော ဘု ရား ၄း၃၇
ဘုရားသခင်သည် ပညာရှိသော ဘုရား ၂း၂၀-၂၂
ဘုရားသခင်သည် အမျက်ဒေါသကြီးသော ဘုရား – ၉း၁၆
အနက်အဓိပ္ပာယ်ဆိုင်ရာ အခက်အခံများ ၊
အဓိကအခက်အခဲများမှာ အနာဂတ်ဘေးဒဏ်ကြီးကာလနှင့် ကတိထားသော နိုင်ငံ တော်အကြောင်း အနက်ဖွင့်ရသည့် ကျမ်းပိုဒ်များတွင် အဓိကဖြစ်သည်။ အာရေမိတ်အင်ပါယာ နှင့် ဗိသုကာအကြောင်းအသုံး ပြုထားမှုကြောင့် အစောပိုင်းတွင် ရေးသားခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း အတည်ပြုခဲ့သော်လည်း၊ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော သဘာဝလွန်အကြောင်းအရာများကို လက်မခံချင်သူ (အခန်းကြီး ၁၁ ထဲ၌သာ အခု ၁၀၀ ကျော် ပြည့်စုံခဲ့ပြီး) အမြင်ကျဉ်းသည့် အနက်ဖွင့်သူ အ ချိုက၊ ဤအရာများကို ဓမ္မဟောင်း နောက်ဆုံးအဖြစ်အပျက်များနှင့် ဓမ္မသစ်အစောပိုင်း အဖြစ်အပျက်များအကြား၊ ကြားကာလအချိန်ရှိ အဖြစ်အပျက်များအဖြစ် အစားထိုးကြသည် (ခန့်မှန်းဘီစီ ၄၂၄ ၂၆)။ သူတိုသည် ထိုအရာများကို အနာဂတ်အတွက် အံ့သြဖွယ်ကြိုပြော သည့် ပရောဖက်ပြု ချက်များအဖြစ် မမြင်ဘဲ၊ သူတိုအချိန်တွင် အဖြစ်အပျက်များကို မှတ်သား ထားသည့် နောက်ပိုင်းစာရေး သူများ၏ ရှာဖွေလေ့လာမှုများကဲ့သို မှတ်ယူကြသည်။ ထိုကြောင့် သူတိုက ဒီယေလအား Antiochus IV Epiphanes ၏ အချိန်ကဟု ရက်စွဲသက်မှတ်သည်။ (ဘီစီ ၁၇၅-၁၆၄၊ အခန်းကြီး ၈၊ ၁၁း၂၁-၄၅)။ ထိုခံယူမှုများ အရ “ကျောက်”နှင့် “လူသားကဲ့သို သော ခရစ်တော်ကို မျှော်လင့်ခြင်း (အခန်းကြီး ၂၊ ၇)သည် အမှန်တကယ်ဖြစ်ခဲ့သည့်အရာ မဟုတ်သော မှားယွင်းသည့်အရာကို မှတ်သားထားခြင်း (သို) စာရေးသူသည် လှည့်စားမှုဖြင့် ရေးသားထားခြင်းကို ဖြစ်သွားစေခဲ့သည်။
သိုသော်လည်း၊ ဒံယေလနှင့် အခြားပရောဖက်များ သွန်သင်သည့် အနာဂတ် ခုနှနှစ် တရားစီရင်ခြင်း ကာလ (၇း ၂၁၊ ၂၂၊ ၁၁း၃၆-၄၅၊ ၁၂း၁)နှင့် ခရစ်တော် ဒုတိယအကြိမ်ကြွလာ ပြီးနောက် (ဗျာ ၂၀) ဣသရေ လလူမျိုးနှင့် တပါးအမျိုးသားများအပေါ် အုပ်ချုပ်မည့် မူရင်း နှစ် ၁၀၀၀ ကိုလည်း မူရင်းအတိုင်း အနက်ဖွင့်ရမည်ဖြစ်သည် (၇း၂၇)။ ထိုအရာသည် လုံးဝပြည့် စုံခြင်း မရှိသေးသည့် ကာလတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ ယေရုရှလင်မြိုသစ်နှင့်အတူ ကောင်းကင်သစ် မြေ သစ်တိုသည် နောက်ဆုံးဖော်ပြမှုဖြစ်သည် (ဗျာ ၂၁၊ ၂၂)။ ပရောဖက်ပြုခြင်းကို မူရင်းအတိုင်း အနက်ဖွင့်ခြင်းသည် နောက်ဆုံးသောအချိန်၏ နှစ်တစ်ထောင် စတစ်ထောင်အုပ်စိုးခြင်းအကြိုကာလအမြင်ကို ဦးတည်သွားသည်။
ကိန်းဂဏန်းများကို အနက်ဖွင့်ခြင်း (၁း၁၂၊ ၂၀၊ ၃း၁၉၊ ၉း၂၄၊ ၂၇)၊ လူသားသည် မည်သူဖြစ်ကြောင်း ဖွင့်ဆိုခြင်း (၁၃၊ ၁၄)၊ ၈း၁၉-၂၃ သည် အတိတ်က Antiochus (သို) အနာဂတ် အန္တရစ်ကို ပြောခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ဆုံးဖြတ်ခြင်း၊ ၉း၂၄-၂၇ ၌ “ခုနှစ်ဆယ့် ခုနှစ် သီတင်း ကို ရှင်းပြခြင်း၊ ၁၁း၂၁-၃၅ ရှိ Antiochus သည် ၁၁း၃၆-၄၅ ၌ရှိသူကို ဆိုလို ခြင်းလား (သို) အနာဂတ် အန္တိခရစ်ကို ရည်ညွှန်းခြင်းလာဆိုသည်ကို ဆုံးဖြတ်ခြင်း စသည် တိုကဲ့သို အကြောင်းအရာများသည် စာဖတ်သူတိုအတွက် အနက်ဖွင့်ရာတွင် ခက်ခဲသည့် အခြား ရှုထောင့်များ ဖြစ်သည်။
အကျဉ်းချုပ် ကောက်နှုတ်ချက်
၁။ ဒံယေလ၏ ကိုယ်ရေး နောက်ခံသမိုင်း (၁း၁-၂၁) ၊
က။ ယေရုရှလင်၏ တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခံရခြင်း (၁း၁၊ ၂)
ခ။ အမှုထမ်း များကို လေ့ကျင့်ပေးခြင်း (၁း၃-၇)
ဂ။ ဒုက္ခဆင်းရဲခံချိန် လူလေးဦးကို ခွန်အားပေးခြင်း (၁း၈-၁၆)
ဃ၊ တော်ဝင်ရာထူးအတွက် လူလေးဦး၏ သတ္တိ (၁း၁၇-၂၁)
၂။ တပါးအမျိုးသားများ အုပ်စိုးခြင်းအကြောင်း ပရောဖက်ပြုချက်ဖြစ်စဉ်(၂း၁-၇း၂၈)
က။ နေဗုခဒ်နေဇာ၏ ဘေးကျပ်နံကျပ်ဖြစ်ခြင်း (၂း၁-၄း၃၇)
ခ။ ဗေလရှာဇာ၏ မူးယစ်သောက်စားခြင်းနှင့် ကျရှုံးခြင်း (၅း၁-၃၁)
ဂ။ ဒံယေလ၏ ကယ်တင်ခြင်း (၆း၁-၂၈)
ဃ။ ဒံယေလ၏ အိပ်မက် (၇း၁- ၂၈)
၃။ ဣသရေလ ရှေ့ရေး အကြောင်း ပရောဖက်ပြုချက် ဖြစ်စဉ် (၈း၁-၁၂း၁၃)
က။ သိုနှင့်ဆိတ်ထီးအကြောင်း ပရောဖက်ပြုချက် (၈း၁-၂၇)
ခ။ သီတင်းခုနှစ်ဆယ်အကြောင်း ပရောဖက်ပြုချက် (၉း၁-၂၇)
ဂ။ ဣသရေလ၏ နှိမ့်ချခြင်းနှင့် ပြန်လည်ကယ်တင်ခြင်းအကြောင်း ပရောဖက်ပြုချက် (၁၀း၁-၁၂း၁၃)
ဒံယေလအနာဂတ္တိကျမ်း အချိန်ကာလ၌ ကမ္ဘာကြီးရှိ အခြားသောနေရာများ
တရုတ်အတွေးအခေါ်ပညာရှင် ကွန်ဖြူးရှပ်သည် မွေးဖွားခဲ့ပြီး၊ နောက် ပိုင်းတွင် သူ့အတွေးအခေါ်များသည် အာရှပြည်တစ်ဝိုက် ပျံ့နှံသွားခဲ့ သည်။
ခက်ခဲသော မေးခွန်းများအတွက် အဖြေများ ၊
၁။ ဒံယေလ ပရောဖက်ပြုခြင်း၏ နိမိတ်လက္ခဏာ သဘောသဘာဝများကို မည် ယုံ ကြည် နိုင်မည်နည်း။ ကြိုတင်ဟောပြောမှုများသည် အလွန်တိကျပြီး အံ့ဩဖွယ် ကောင်းလွန်းသောကြောင့် ဒံယေလ၏ စာရေးသူဖြစ်ခြင်းနှင့် အစောပိုင်းအချိန်ဖြစ် ကို သံသယရှိသူများအား အခြားသော နိမိတ်လက္ခဏာများက မည်သို အဖြေပေးနိုင် သနည်း။
ဘုရားသခင်နှင့်ဆိုင်သော မူရင်းကျမ်းစာ၌ ယုံကြည်ခြင်းသည် မျက်ကန်းယုံကြည်ခြင်း တွင် တည်မှီနေခြင်း မဟုတ်ပေ။ သမ္မာကျမ်းစာ၏ ယုံကြည်ကိုးစားလိုက်ခြင်းကို ထောက်ခံသော သက်သေအား လက်ခံရန်နှင့် ရှင်းပြရန် အကြောင်းအရင်းများစွာရှိသည်။ စာအုပ်တွင် ဒံယေလ ရေးသားအသုံးပြုထားသည့် ယခုအခေါ် အာရေမိတ်ဟူသော စကားသည် အစောပိုင်းရက်စွဲ တစ်ခုကို ဖော်ပြသည်။ ပင်လယ်သေ ကျမ်းစာလိပ်များသည်လည်း ဒံယေလအတွက် ရက်စွဲကို နောက်ပြန်ကြည့်ရန် သက်သေအဖြစ် လုပ်ဆောင်ပေးသည်။
တိကျသော ပရောဖက်ပြုခြင်းနှင့် ဖြစ်နိုင်သော နိမိတ်လက္ခဏာများသည် လက်မခံနိုင် စရာ ဖော်ပြချက်အဖြစ် ထည့်သွင်းသောအခါ၊ ဒံယေလ၏ တန်ဖိုးကို သက်သေပြရန် အခက် အခဲများ ဖြစ်လာသည်။ သိုသော် သက်သေကင်းမဲ့ခြင်းက ပြဿနာ မဟုတ်ဘဲ မယုံကြည်လိုခြင်း က ပြဿနာဖြစ်သည်။ ဒံယေလတွင် ဖြစ်ပျက်ခဲ့သည့် သဘာဝလွန်ပရောဖက်ပြုခြင်းဆိုင်ရာ သိရှိခြင်းကို လက်မခံသော (အခန်းကြီး ၁၁ တစ်ခုတည်း သာ အခုတစ်ရာကျော် ပြည့်စုံခဲ့) သံ ၊ သယရှိသည့် အနက်ဖွင့်သူများသည် သာမာန်လေ့လာခြင်းဖြင့် အံ့ဩဖွယ်အမြင်များကို အစား ထိုးရန် ကြိုးစားကြသည်။ သူတိုက ဒံယေလသည် Antiochus လက်ထက်တွင်သာ အမှန်တ ကယ်အသက်ရှင်ခဲ့ပြီး၊ ဖြစ်ပျက်နေသောအရာများကို ပရောဖက်ပြုခြင်းပုံစံဖြင့် ပြုစုသည်ဟု ထင်မြင်ကြသည်။ ထိုထင်မြင်ချက်က စာရေးသူသည် တိကျသော အဖြစ်အပျက်များကို ကြိုတင် ဟောပြော ရေးသားခဲ့ခြင်းဖြစ်သော်လည်း၊ အမှန်မှာ စာရေးသူသည် ထိုအဖြစ်အပျက်များ ဖြစ်ပြီးနောက်မှ ရေးသားခဲ့သည်ဟု မြင်လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုသိုသော ပညာရှင်များအတွက်။ ပြည့်စုံခဲ့သော ပရောဖက်ပြု ခြင်းများတွင် လုံလောက်သော ယုံကြည်မှု ရှိကြလိမ့်မည်မဟုတ်ပေ။ ထိုသူများသည် ဘုရားသခင်၏ နိုင်ငံတော်ထဲတွင် လူများ စောဒကတက်ခွင့်ရမည် မဟုတ် ကြောင်း ယုံကြည်သူများကို အမှန်သတိပေး သည့်အရာတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။ အလွန်အား ကောင်းသောသက်သေသည် လူများ၏ စစ်မှန်သော ယုံကြည်ခြင်းအတွက် ဘုရားသခင်။ ဝိညာဉ်တော် ယူဆောင်ထောက်ပံ့ပေးရန် လိုအပ်သည်။
၂။ ၃း၁၉- ၂၅ ၌ မီးလောင်နေသော မီးဖိုကြီးထဲရှိ စတုတ္တပုဂ္ဂိုလ်မှာ မည်သူနည်း။
မီးဖိုထဲမှ ရှာဒရက်၊ မေရှက်၊ အဗေဒနေဂေါတို့ကို ကယ်တင်ခြင်းသည် အံ့ဩဖွယ် နိမိတ်လက္ခဏာ အဖြစ်အပျက်ဖြစ်သည်။ မီးဖိုသည် အစစ်အမှန်ဖြစ်ပြီး၊ မီးညွန့်သည် ပူလောင် ခဲ့သည်။ မီးဖိုထဲသို သူတိုကိုချ ပစ်ရန် သယ်ဆောင်သွားသောထောင်သွားသော ကိုယ်ရံတော်များသည် သေခဲ့ကြ သည်။ မီးဖိုထဲရှိ စတုတ္ထပုဂ္ဂိုလ် တစ်ဦးဖြင့် ထိုနိမိတ်လက္ခဏာသည် အဘယ့်ကြောင့် ရုပ်ထွေးသွားရသနည်း။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် ရှင်ဘုရင်ကိုယ်တိုင် မီးထဲသို သူပစ်ချခဲ့သော လူအရေအ တွက်နှင့် သူမြင်ခဲ့သည့် လှည့်လည်သွားလာနေသော အရေအတွက်ကြား ခြားနားချက်ကို မှတ်သား ထားခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ သမ္မာတရားသည် မျှော်လင့်မထား သော ရှုပ်ထွေးမှုထဲတွင် ရှိနေသည်။
ရှင်ဘုရင်က စတုတ္ထပုဂ္ဂိုလ်သည် ကောင်းကင်ဘုံမှဖြစ်ကြောင်း အချုပ်ဆိုထားသည်။ သူက ထိုအလည်လာသူကို “ဘုရားသခင်၏ သားကဲ့သို” (၃း၂၅)နှင့် “ကောင်းကင်တမန် (၃း၂၈) စသည်ဖြင့် နည်းလမ်းနှစ်မျိုးဖြင့် ဖော်ပြထားသည်။ မိတ်ဆွေသုံးဦးကို မီးထဲမှ ထွက်လာ ရန် သူအမိန့်ပေးခဲ့သောအခါ၊ ရှင်ဘုရင်သည် ဘုရားသခင်၏ အထူးအစေခံကို ဖိတ်ခေါ်ရန် ဆက်လက်မပြုမူခဲ့ပေ။
ကျမ်းစာအားလုံး၏ ရှေ့-နောက်ဆက်စပ်မှုမှ ကြည့်ပြီး၊ စတုတ္ထပုဂ္ဂိုလ်သည် သုံးပါးတစ် ဆူ၌ ဒုတိယပုဂ္ဂိုလ် (သခင်ယေရှုခရစ်တော်)သည် အသွင်ပြောင်း၍ ကြွလာခြင်းဖြစ်နိုင်ကြောင်း ဖြစ်သည်။ အခြားတူညီသော ဓမ္မဟောင်းရှိ အကြောင်းအရာများမှာ ထွက် ၃း၂၊ ယောရှု ၅း၁၃-၁၅၊ သူကြီး ၆း၁၁ နှင့် နောက်ပိုင်းတိုတွင် မြင်ရသည်။ ကောင်းကင်တမန်ဟူသော အသုံးအနှုန်း သည် ဤမှတ်တမ်းတွင် အသုံးပြုထားပြီး၊ ထိုသူသည် ဘုရားသခင်နှင့် အထူးဆက်နွယ်မှုရှိသူ တစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူသည် ကောင်းကင်တမန်တစ်ဦးဦးမျှသာ မဟုတ်ဘဲ၊ ဘုရားသခင်၏ ကောင်း ကင်တမန်ဖြစ်သည်။ သူ့ဖြစ်ပေါ်မှုသည် ထူးခြားစွာ တောက်ပနေနိုင်သော်လည်း၊ ကောင်းကင် တမန်တပါး၏ ဖြစ်ပေါ်သော အံ့ဩဖွယ်၊ စွဲဆောင်မှုရှိဖွယ်ရာများ သူ့တွင်မရှိပေ။ ရှင်ဘုရင် သည် မီးပုံထဲတွင် လူလေးဦးကို မြင်ခဲ့သည်။ အံ့ဩဖွယ်ဖြစ်ပေါ်လာသော သူအား သူသည် ဘုရားသခင်၏ သားကဲ့သို ပုံဖော်ထားသည်။ ထိုအရာသည် မှုတ်သွင်းသည့် ကြေညာချက်တစ်ခု အဖြစ် ကောင်းမွန်သည့်အရာလည်း ဖြစ်နိုင်သည်။
၃။ ဓမ္မဟောင်းကျမ်းရှိ ဒံယေလအနာဂတ္တိကျမ်းကို ဓမ္မသစ်ကျမ်းရှိ ဗျာဒိတ်ကျမ်းနှင့် တူညီ ကြောင်း မကြာခဏ အဘယ့်ကြောင့် ပြောဆိုကြသနည်း။ ။
ဒံယေလအနာဂတ္တိကျမ်းနှင့် ဗျာဒိတ်ကျမ်းသည် နည်းလမ်းအမျိုးမျိုး၌ တစ်ခုနှင့်တစ်ခု ပြည့်စုံစေကြ သည်။ နှစ်ခြောက်ရာကွာ၍ ရေးသားခဲ့ကြပြီး၊ နှစ်ခုလုံးသည် သမိုင်းတွင် ဘုရား သခင်၏ အစီအစဉ်ကို ဖော်ပြသည်။ ဒံယေလ၏ ပရောဖက်ပြုချက် ရူပါရုံများသည် ရှင်ယာ ဟန်ရေးသော ဗျာဒိတ်ကျမ်းအချိန်၌ အမှန်တကယ်ပြည့်စုံခဲ့မှုများ ရှိခဲ့သော်လည်း၊ ရှင်ယောဟန် ၏ လုပ်ဆောင်မှုသည် ဒံယေလအား တိကျသောနည်းလမ်းနှစ်ခုဖြင့် ဖြည့်စွက်ပေးသည်။
စာအုပ်နှစ်ခုလုံးသည် နောက်ဆုံးအဖြစ်အပျက်များ၊ မူလစကြဝဠာ၏ နောက်ဆုံးနေ့ များအမြင်များကို အပြိုင်ပရောဖက်ပြုချက်များ၊ ဘုရားသခင်ပုံဖော်သည့် ကောင်းကင်သစ်၊ မြေကြီးသစ်နှင့် နိုင်ငံတော်အကြောင်းတိုကို ဖော်ပြသည်။
ဗျာဒိတ်ကျမ်းက ပရောဖက်ပြုခြင်းကို နားလည်ခြင်းသည် ဖော်ပြမှု၌ ပြီးပြည့်စုံမှု အကြိမ် ကြိမ် ဖြစ်ပေါ်ကြောင်း အကြံပြုချက်ကို အတည်ပြုပေးသည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ ဒံယေလရှိ ပေး ထားသော ပရောဖက်ပြုချက်များသည် ခရစ်တော်၏ ရှေးကဖြစ်သောအသက်တာ သမိုင်းဆိုင် ရာ အဖြစ်ပျက်များ၌ အဆင့်အချိုအထိ ပြည့်စုံခဲ့ပြီဖြစ်သော်လည်း သမိုင်း၏ နောက်ဆုံး အဖြစ် အပျက်များ၌ နောက်ဆုံးနှင့် လုံးဝပြည့်စုံလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။
ဒံယေလအနာဂတ္တိကျမ်းကို ဆက်လက်လေ့လာရန်
၁။ ဒံယေလ၏ ကိုယ်ရေးအကျဉ်း ပုံကြမ်းတစ်ခုကို ဖော်ထုတ်ပါ။ သူသည် မည်သိုသော လူမျိုး ဖြစ်သနည်း။ ။
၂။ လူငယ်များအတွက် ဒံယေလအား ပုံပမာတစ်ခုအဖြစ် မည်သိုကြည့်ယူမည်နည်း။
၃။ ဒံယေလ၏ အစိုးရအမှုထမ်းတစ်ဦးကဲ့သို အမှုထမ်းခြင်းနှင့် ဘုရားသခင်နှင့်ဆက်နွယ်မှုပြုခြင်း အပေါ် မည်သို ချိန်ညှိယူသနည်း။
၄။ ဒံယေလ၏ မိတ်ဆွေများသည် ယုံကြည်ခြင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး ကျွန်ုပ်တိုကို မည်သည့်အရာကို သွန်သင်ပေးသနည်း။
၅။ ဒံယေလအနာဂတ္တိကျမ်းတွင် မည်သည့် ပရောဖက်ရူပါရုံသည် သင်စိတ်ဝင်စားဖွယ်လေ့လာရန်အတွက် ရေပန်းအစားဆုံးဖြစ်သနည်း။
၆။ ဘုရားသခင်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ဒံယေလက ကျွန်ုပ်တိုကို မည်သို သွန်သင်သနည်း။
ဟောရှေအနာဂတ္တိကျမ်း (Hosea)
အခြေအနေပေါ်မူမတည်သော ချစ်ခြင်းမေတ္တာနှင့် သနားကြင်နာစိတ်
ခေါင်းစဉ်
ခေါင်းစဉ်သည် စာအုပ်ကို ရေးသားသူနှင့် အဓိကဇာတ်ကောင်မှ ရယူခြင်းဖြစ်သည်။ သူ့နာမည်၏ အဓိပ္ပာယ်မှာ “ကယ်တင်ခြင်း”ဖြစ်ပြီး၊ ယောရှု (တော ၁၃း၈၊ ၁၆)နှင့် ယေရှု (မ ၁း၂၁) တိုနှင့် အဓိပ္ပာယ်အတူတူဖြစ်သည်။ ဟောရေသည် ပရောဖက်အငယ် (၁၂)ဦးတွင် ပထမဆုံး ပရောဖက် ဖြစ်သည်။ “အငယ်”ဟူသည် ဟေရှာယ၊ ယေရမိနှင့် ယေဇကျေလတို၏ လုပ်ဆောင်မှု အတိုင်းအတာများနှင့် နှိင်းယှဉ် သည့်အခါ တိုတောင်းသော ပရောဖက်ပြုခြင်းကို ၊ ရည်ညွှန်းသည်။
စာရေးသူနှင့် ရက်စွဲ
ဟောရှေအနာဂတ္တိကျမ်းသည် စာရေးသူအကြောင်း သတင်းအချက်အလက် အရင်း အမြစ် တစ်ခုတည်းဖြစ်သည်။ သူ့အကြောင်းကို အနည်းငယ်သာသိပြီး၊ သူ့ဖခင် ဗေရိအကြောင်း အနည်းငယ်သိသည် (၁း၁)။ ဟောရှေသည် မြောက်ပိုင်း၏ သမိုင်းကြောင်း၊ အခြေအနေများနှင့် ပထဝီအနေအထားများကို သိခြင်းကြောင့် ဣသရေလနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်းသားဖြစ်နိုင်သည် (၄း၁၅၊ ၅း၁၊ ၁၃၊ ၆း၈၊ ၉၊ ၁၀း၅၊ ၁၂း၁၁၊ ၁၂၊ ၁၄း၁၆)။ ထိုအရာက မြောက်ပိုင်းနိုင်ငံမှ ပရောဖက်ပြုရေးသားသူမှာ ဟောရှေနှင့် ယောနနှစ်ဦးတည်း သာဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြသည်။ သူသည် ဣသရေလ (မြောက် ပိုင်းနိုင်ငံ)နှင့် ယုဒ (တောင်ပိုင်းနိုင်ငံ) နှစ်ခုလုံးကို ရေးသားသော် လည်း ဣသရေလရှင်ဘုရင်ကို “ကျွန်ုပ်တိုဘုရင်”အဖြစ်ဟု ဖော်ပြထားသည် (၇း၅)။
ဟောရှေသည် ပရောဖက်ပြုခြင်းအမှုကို ခန့်မှန်း ဘီစီ ၇၅၅-၇၁၀ အထိ အချိန်အတော် ကြာ လုပ်ခဲ့ပြီး၊ ယုဒရှင်ဘုရင် ဩဇိမင်း (ဘီစီ ၇၉၀-၇၃၉)၊ ယောသံမင်း (ဘီစီ ၇၅၀-၇၃၁)၊ အာခက်မင်း (ဘီစီ ၇၃၅-၇၁၅)နှင့် ဟေဇကိမင်း (ဘီစီ ၇၁၅-၆၈၆) ဣသရေလရှင်ဘုရင် ယေရောဗောင် (၂) အုပ်ချုပ်ချိန်တွင်ဖြစ်သည် (၁း၁)။ သူ့ရှည်လျားသော အလုပ်သက်တမ်းသည် ဣသရေလရှင်ဘုရင် (၆) ပါးဖြစ်သည့် ဇာခရိမှ (ဘီစီ ၇၅၃-၇၅၂) ရေအထိ ကျော်လွှား ဖြတ်သန်းခဲ့သည်။ ဘီစီ ၇၅၂ ၌ ဇာခရိဖြုတ်ချခံရချိန် (ယေဟု၏ နောက်ဆုံးမျိုးဆက်)ထိ အနာဂတ်ကို ဖော်ပြသည် (၁း၄)။ ထိုကြောင့် သူသည် မြောက်ပိုင်း၌ အာမုတ်ဟောပြောခြင်း ပြီးနောက်တွင်ဖြစ်ပြီး၊ ယုဒတွင် ပရောဖက်ပြုသူများဖြစ်သည့် ဟေရှာယ၊ မိက္ခာတိုနှင့် ခေတ်ပြိုင် ဖြစ်သည်။ ၄ ရာ ၁၄-၂ဝ နှင့် ၆ ရာ ၂၆-၃၂ တိုသည် ဟောရှေ ပရောဖက်ပြုခြင်း သမိုင်း ကြောင်းဆိုင်ရာအချိန်ကို မှတ်တမ်းတင်ထားသည်။
နောက်ခံသမိုင်းကြောင်းနှင့် အနေအထား
ဟောရှေသည် သူ၏ပရောဖက်ပြုခြင်းအား ဣသရေလနိုင်ငံ (ဧဖရိမ်ဟုလည်းခေါ် သည်၊ ၄င်း၏ များပြားသော လူမျိုးအကြောင်း)ကို နိုင်ငံရေးတွင် ငြိမ်းချမ်း ပြီး ဥစ္စာပစ္စည်းများပေါများအောင် လမ်းညွှန်ပေးသော်လည်း ဝိညာဉ်ရေးနှင့် စာရိတ္တပိုင်းဆိုင်ရာ ယိုယွင်းပျက်စီး သည့် ယေရောထောင် (၂)၏ နောက်ဆုံးအချိန်တွင် အစပြုခဲ့သည်။ သိုသော် ယေရောင် (၂) သေဆုံးခြင်းတွင် (ဘီစီ ၇၅၃) ဣသရေလလူမျိုးသည် မင်းမဲ့ဖြစ်ပြီး လျင်မြန်စွာ ကျရှုံးခဲ့သည်။ အာရှုရိအားဖြင့် ဣသရေလလူမျိုး ကျရှုးသွားပြီး နှစ် (၂၀) အကြာနောက်ပိုင်း၊ ဣသရေလ ရှင်ဘုရင် (၆) ယောက်မှ (၄) ယောက်သည် သူတိုကို သိမ်းပိုက်သူများ၏ လုပ်ကြံခြင်း ခံရသည်။ ရှမာရိလူမျိုး ကျရုံးချိန် နေ့ရက်အတောအတွင်း ပရောဖက်ပြုခြင်းသည် ဟောရှေက ဣသရေလ လူမျိုး၏ ထင်ရာစိုင်းသော အကျင့်စာရိတ္တနှင့် (အာမုတ်အနာဂတ္တိကျမ်းတွင် လည်းတွေ့ရ) ဘုရားသခင်နှင့် ပဋိညာဉ်နှင့်ဆက်နွယ်မှုကို ချိုးဖောက်မှုကြောင့် တရားစီရင်မှု ကျရောက်တော့ မည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာချက်ကို အလေးအနက်ထား ဖော်ပြသည်။
အခြေအနေများသည် မြောက်ပိုင်းနိုင်ငံများတွင်လည်း ပိုမကောင်းခဲ့ပေ။ ယဇ်ပုရော ဟိတ်အမှုပြုခြင်းကို လုပ်ဆောင်သည့် ဩဇိမင်းကြီးသည် နူနာရောဂါစွဲကပ်ခြင်းကို ခံရပြီး (၆ ရာ ၂း၁၆-၂၁)၊ ယောသံ၏ ရုပ်တုဆင်းတုကိုးကွယ်ခြင်းအား လျစ်လျူရှု ခွင့်လွှတ်ခြင်း၊ ဗာလဘုရားကို ကိုးကွယ်ရန် တွန်းအားပေးသည့် အာဟတ်မင်းအတွက် လမ်းဖွင့်ပေးခြင်းဖြင့် တွေ့ရသည် (၆ ရာ ၂၇း၁-၂၈း၄)။ ဟေဇကိမင်းကြီး ပြန်လည်နိုး ကြားရေးသည် မြောက်ပိုင်း ဣသရေလလူမျိုး၏ ကံကြမ္မာနှင့်တူသော ယုဒ၏ အရှိန်မြင့်လာသည့် ကံကြမ္မာအား နှေးကွေး သွားစေရန် လုပ်ဆောင်ပေးသည်။ နှစ်ဖက်လုံး၏ ထပ်ခါထပ်ခါ အားနည်းမှုများသည် ဘုရားသခင်၏ အကူအညီကို ရှာဖွေခြင်း ထက် အိမ်နီးချင်း မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိအယူ များဖြင့်သာ မိတ်ဆွေဖွဲရန် ရှာဖွေသည် (၇း၁၁၊ ၄ ရာ ၁၅း၁၉၊ ၁၆း၇)။
ဟောရှေအနာဂတ္တိကျမ်း၌ ခရစ်တော်
ဟောရှေသည် သစ္စာရှိသော လင်ယောက်ျား (ဟောရှေ့၊ ဘုရားသခင်)နှင့် သစ္စာမရှိသော သတိုသမီး (ဂေါမာ၊ ဣသရေလ)တိုအကြား ဆက်နွယ်မှုကို ပုံဖော် ထားသည်။ ခရစ်တော်အကြောင်းမှာ ဟောရှေသည် သူ့မိန်းမ ဂေါမာကို ရွေးယူသော အပြုအမူကဲ့သို ခရစ်တော်သည် လူမျိုးကို ချစ်သော သူ၊ ရွေးနှုတ်သောသူအဖြစ် ဖော်ပြထားသည်။ ဟော ရှေသည် ခရစ်တော်အား သူ့လူမျိုး၏ ကယ်တင်ရှင် အဖြစ် သူ၏နေရာကို ဖော်ညွှန်းထားသည်။ “ငါမှတ ပါး အခြားသော ဘုရားသခင်ကို သင်မသိပြီ။ ငါမှတ ပါး ကယ်တင်နိုင်သော သခင်မရှိ။” (၁၃း၄)။
ဟောရှေအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိက ဇာတ်ကောင်များ
ဟောရှေ – မြောက်ပိုင်း ဣသရေနိုင်ငံကို ပရောဖက်ပြုသူ၊ သူ၏ အိမ်ထောင်ပြုခြင်း သည် ဘုရားသခင်၏ ဣသရေလလူမျိုးကို ဆက်ဆံခြင်းဖြင့် ထင်ဟပ်စေခြင်း (၁း၁၁-၄၉)
ဂေါမာ – ဟောရှေ၏ ဇနီးဖြစ်လာသည့် ပြည်တန်ဆာမ (၁း၃-၉)
သူတို၏ သားသမီးများ – ယေဇယေလ၊ လောရုဟာမာ၊ လာအမှိ၊ သားသမီးများ၏ နာမည်များသည် ဘုရားသခင်၏ ဣသရေလလူမျိုးအပေါ် ဆက်ဆံခြင်းအား ပုံဖော်သည် (၁း၃-၂း၁)။
သမိုင်းကြောင်းနှင့် ဓမ္မအတွေးအခေါ်ဆိုင်ရာ အကြောင်းအရာများ၊
ဟောရှေ၏ အဓိကအကြောင်းအရာများ ကသရေလလသည် ရုပ်တုဆင်းတုကိုးကွယ်သော်လည်း ပဋိညာဉ်ထားသော လူမျိုးတော်အတွက် ဘုရားသခင်၏ သစ္စာရှိသော ချစ်ခြင်း မေတ္တာအကြောင်းဖြစ်သည်။ ထိုကြောင့် လာရေ ဓမ္မဟောင်းကျမ်း၏ သူတော်စင် ယာ ဟန် ချစ်ခြင်းမေတ္တာရှိသော တမန်တော် ဟု ခေါ်ခဲ့ကြသည်။ သူ့လူမျိုးတော်အတွက် ဘုရား သခင်၏ စစ်မှန်သော ချစ်ခြင်းမေတ္တာသည် အဆုံးသတ် မည်မဟုတ်ဘဲ ပြိုင်ဘက်မရှိ ဖြစ်သည်။ ဟောရှေ၏ သတင်းစကားတွင် လူမျိုးနှင့် တစ်ဦးချင်းကို အပြစ်တင်ခြင်းအကြောင်းများ ပါဝင် သော်လည်း တစ်ချိန်တည်းတွင် သူ့လူမျိုးအပေါ် ဘုရားသခင်သည် ပေးဆပ်ခြင်းစိတ်ခံစားမှုဖြင့် ချစ်ကြောင်း ထိရောက်စွာ ပုံဖော်ထားသည်။ ဟောရေသည် အမျိုးသမီးတစ်ဦးအား လက်ထပ်ရန် ဘုရားသခင်၏ ညွှန်ကြားခြင်းကို ခံရပြီး၊ သူမ၏ နေထိုင်မှုအသက်တာဖြင့် ဣသရေလူမျိုး၏ အပြစ်နှင့် သစ္စာမရှိမှုကို ပြဇာတ်ဆန်ဆန် ဖော်ပြပြီး တွေ့ကြုံစေသည်။ ဟောရှေ့နှင့် သူ့ဇနီး၊ ဂေါမာတို၏ အိမ်ထောင်ရေးသည် ထိုစာအုပ်ရှိ ရှင်းလင်းသည့် အဓိကအကြောင်းအရာ ဖြစ်သည့် အပြစ်၊ တရားစီရင်ခြင်းနှင့် ခွင့်လွှတ်သော ချစ်ခြင်းမေတ္တာအကြောင်းများကို ကောင်းမွန်စွာပုံပေါ်အောင် ကူညီပေးသည်။
ဟောရှေအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိက ဝေါဟာရများ
လဲကျခြင်း – ဟေဗြဲဝေါဟာရ – kashal – ၄း၅၊ ၅း ၅ – မူရင်းမှာ “ဒယိမ်းဒယိုင် လမ်းလျှောက်သည်” | သည် (သို) “ခလုတ်တိုက်လာသည် ဖြစ်သည်။ ပရောဖက်များသည် ဟေဗြဲလူမျိုး၏ ဝိညာဉ်ရေးရာ အသက်တာကို ဖော်ပြရာတွင် ဤဝေါဟာရကို အကြိမ်ပေါင်းများစွာ အသုံးပြုခဲ့ကြသည်။ ဥပမာ- ဟောရှေ့ က မှားယွင်းသော ပရောဖက်များနှင့် သူ၏ နောက်လိုက်များကို အမှောင်ထဲ၌ ခလုတ်တိုက်လဲသူများဖြင့် ပုံဖော်ခိုင်းနိုင်းထားသည်။ သူတိုသည် ရုပ်တုဆင်းတုကိုးကွယ်မှုများတွင် လဲကျပြီး ပျက်စီးခြင်းထဲသို ကျရောက်ကြသည် (၄း၅၊ ၅း၅၊ ဟေရှာ ၃း၈)။ ဟေရှာယကလည်း မိမိခွန်အားကို အားကိုးခြင်းသည် လဲကျပြီး ရှုးနိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း (ဟေရှာ ၄၀း၃၀)၊ ဘုရားသခင်အား ဦးဆောင်ခွင့်ပေးခြင်းသည် လဲကျမည် မဟုတ်ကြောင်း(ဟေရှာ ၆၃း၁၃) သတိပေးထားသည်။ ထိုအချက်တွင် ဘုရားသခင်သည် အတိတ်တွင် လဲကျလျက်ရှိပြီး ယခုသူ့ကို ခေါ်သောသူအား ခွန်အားများ ဖြည့်ဆည်းပေးလိမ့်မည် ဖြစ်သည် (၁ ရာ ၂း၄)။
ပြည်တန်ဆာမနှင့် ပြစ်မှားခြင်း – ဟေဗြဲဝေါဟာရ _ zanahi – ၂း၅၊ ၃း၃၊ ၄း၁၅ – တားမြစ်ထားသော လိင်ဆက်ဆံခြင်း၊ အထူးသဖြင့် ပြည်တန်ဆာမနှင့် ဆက်ဆံခြင်းကို ရည်ညွှန်းသည်။ ရှေးအချိန်က ကျင့်သုံးသော ပြည်တန်ဆာအလုပ်ကို ပုံစံနှစ်မျိုးဖြင့် တွေ့ရပြီး အများနှင့်ဆိုင်သော ပြည်တန်ဆာ အလုပ်နှင့် ရိုးရာ ပြည်တန်ဆာအလုပ် (သို) ရုပ်တုဆင်းတုကိုးကွယ်သူများ ကျင့်သုံးသော “ဘာသာရေး” ပြည်တန်ဆာ အလုပ် ဖြစ်သည်။ ပုံစံနှစ်ခုလုံးသည် ဘုရားသခင်၏ ပညတ်တော်တွင် တင်းကျပ်စွာတားမြစ်ထားသည် (ဝတ် ၁၉း၂၉၊ တရားဟော ၂၃း၁၇)၊ ဓမ္မဟောင်းကျမ်းသည် မတရားသော မေထုန်အမှုပြုခြင်းကို ရုပ်တုကိုးကွယ်သောအပြစ် အဖြစ် ပုံဆောင်ပြီး မကြာခဏ အသုံးပြုသည်။ ဣသရေလလူသည် ဘုရားသခင်ကို အစေခံရန် ကတိပေးထားခြင်းကြောင့် (ထွက် ၂၀း၃) ရင်တုကိုးကွယ်ခြင်းသည် ဘုရားသခင်ကို ဆန့်ကျင်ပြီး သစ္စာမရှိသော အိမ်ထောင်ပြုခြင်းကဲ့သို ဖြစ်သည်။ ဣသရေလ၏ သစ္စာမဲ့မူကို ဘုရားသခင် စိတ်ရှည်သော သက်ရှိပုံစံကဲ့သို ဟောရှေသည် ပြည်တန်ဆာမတစ်ဦးကို အမှန်တကယ် လက်ထပ်ခဲ့သည် (အခန်းကြီး ၁)။
ဟာရှေ့အနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိကဩဝါဒများ
ပဋိညာဉ်ပြုထားသော လူမျိုးအတွက် ဘုရားသခင်၏ အခြေအနေပေါ် မူမတည်သော ချစ်ခြင်း, မေတ္တာ (၆း၁-၃၊ ၁၁၁-၁၂၊ တရားဟော ၇း၇၊ ယောဘ ၇း၁၇၊ ဟေရှာ ၄၉း၁၅၊ ၁၆ ယော ၃း၁၆၊ တိတု ၃း၄) ၊
ဟောရှေအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ ဘုရားသခင်၏ ဂုဏ်အင်္ဂါလက္ခဏာများ
ဘုရားသခင်သည် နားလည်မှုပေးနိုင်သူ – ၁၄း၂
ဘုရားသခင်သည် ကောင်းမြတ်သူ – ၃း၅
ဘုရားသခင်သည် သနားကြင်နာသူ – ၂း၁၉
ဘုရားသခင်သည် ချစ်ခြင်းမေတ္တာရှင် – ၁၁း၄
ဘုရားသခင်သည် ကရုဏာတော်ကြွယ်ဝသူ – ၂း၂၃၊ ၁၄း၃-၄
ဘုရားသခင်သည် မစသူ – ၂း၈-၉
အနက်အဓိပ္ပာယ်ဆိုင်ရာ အခက်အခဲများ
သစ္စာမဲ့သော မိန်းမ ဂေါမာသည် သစ္စာမဲ့သော ဣသရေလလူမျိုးကို ပုံဆောင်ခြင်းဖြစ် သည်မှာ သံသယမရှိသော်လည်း မေးခွန်းများ မေးရန်ရှိသည်။ ပထမမှာ အချိုက အခန်းကြီး ၁-၃ ရှိ လက်ထပ်ခြင်း အကြောင်း အကြံပြုထားသည်မှာ ပုံဆောင်ချက်အဖြစ်သာ ယူသင့်သည် ဟုဖြစ်သည်။ သိုသော်လည်း စာပေသဘောဖြစ်ပေါ်မှု မေးခွန်းသည် ရိုးရှင်းသော စကားပြေ ပုံစံဖြင့် ဖော်ပြထားသည့် သမိုင်းဖြစ်စဉ်တွင် မတွေ့ရပေ။ ဖော်ပြချက်အများစုသည် စာပေသဘောအတိုင်းမဟုတ်ပါက အဓိပ္ပာယ်မဲ့ပေလိမ့်မည်။ စာအုပ်အတွင်း စာပေသဘော မပါသည့် အကြောင်းအရာများ နိဒါန်းပျိုးထားသောအခါ သူတို “မြင်သည်”ဟူသည့် စကားလုံးဖြင့် စကားမျိုး ဖော်ပြခြင်းသည် (၅း၁၃၊ ၉း၁၀၊ ၁၃) ပုံမှန်ဟေငြာစာပေဆိုင်ရာ နိဒါန်းအဓိပ္ပာယ်တွင် စာပေ အနှစ်သာရမရှိတော့ပေ။ ထိုပြင် ပုံဆောင်ချက် (သို) ဥပမာပေးမှု အကြောင်း အရာအဖြစ် သူ ကိုယ်တိုင်လုပ်ဆောင်သည့် ပရောဖက်တစ်ဦးသည် ထည့်သွင်းဖော်ပြလိမ့်မည်မဟုတ်ပေ။
ဒုတိယမှာ ဟောရှေအား ပြည်တန်ဆာမနှင့် အိမ်ထောင်ပြုရန် ပြောခြင်းအတွက် စာရိတ္တပိုင်းဆိုင်ရာ ကျင့်ဆောင်မှု၌ ဘုရားသခင်၏ မိန့်မှာချက်သည် အဘယ်နည်းဟု ဖြစ်သည်။ ဂေါမာသည် ဟောရှေနှင့် လက်ထပ်ချိန် သီလရှိသောမိန်းမအဖြစ် ဖော်ပြခြင်းသည် အကောင်း၊ ဆုံးဖြစ်ပြီး၊ နောက်မှ ကိုယ်ကျင့်တရား မကောင်းသော မိန်းမဖြစ်သွားရမည်။ ဤအကြောင်းအရာ အတွက် ခက်ခဲသည့် မေးခွန်းများအတွက် အဖြေများကဏ္ဍတွင် ပိုမိုကြည့်နိုင်သည်။
တတိယမေးခွန်းမှာ အခန်းကြီး ၁ နှင့် ၃ ကြား ဆက်နွယ်မှုအကြောင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး အခန်းကြီး ၃ ရှိ အမျိုးသမီး၏ အခြေအနေသည် ဂေါမာ (သို) အခြားအမျိုးသမီးလားဟု ဖြစ် သည်။ အကြောင်းအချက် အနည်းငယ်က အခန်းကြီး ၃ ရှိ အမျိုးသမီးသည် ဂေါမာဖြစ်သည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။ ၁း၂ တွင် ဘုရားသခင်က “သွား၍ … သိမ်းပိုက်”ဟု အမိန့်ပေးထားပြီး ၃း၁ တွင် သူ၏ အမိန့်တော်မှာ သွား၍ ချစ်ဦးလော့”ဟု ဖော်ပြခြင်းမှာ ဟောရှေသည် တူ သော အမျိုးသမီးကိုပင် ပြန်ချစ်ရန်ဖြစ်သည်။ ထိုပြင် အခန်းကြီး ၁ အတွင်း ဂေါမာသည် ဣ သရေလကို ပုံဆောင်သည်။ ဘုရားသခင်သည် သူ့ချစ်ခြင်းမေတ္တာအား သစ္စာမဲ့သော ဣသရေလလူမျိုး အပေါ် ပြန်သစ်လွင်စေသလို၊ ဟာရေသည် သစ္စာမဲ့သော ဂေါမာအပေါ် ချစ်မေတ္တာ သစ်လွင်ခြင်းဖြစ်သည်။ စာရေ ၃ ကို အခြားသော မိန်းမတစ်ဦးအဖြစ် သင်္ကေတပြခြင်း အတွက်မှာ တူညီသော ပုံစံတွင် ရှုပ်ထွေးမှု ဖြစ်ပေလိမ့်မည်။
အကျဉ်းချုပ် ကောက်နှုတ်ချက်
၁။ မတရားသော မေထုန်ပြုသည့် ဇနီးနှင့် သစ္စာရှိသော ခင်ပွန်း (၁း၁- ၃း၅)
က။ ဟောရှေနှင့် ဂေါမာ (၁း၁-၁၁)
ခ။ ဘုရားသခင်နှင့် ဣသရေလ (၂း၁-၂၃)
ဂ။ နှစ်ဦးနှစ်ဘက် သင့်မြတ်ခြင်း (၃း၁-၅)
၂။ မတရားသော မေထုန်ပြုသည့် ဣသရေလနှင့် သစ္စာရှိသော ဘုရားသခင် (၄း၁-၁၄း၉)
က။ မတရားသောမေထုန်ပြုသည့် ဣသရေလတွင် ဒုစရိုက်ကို ရှာတွေ့ခြင်း ၊ (၄း၁-၆း၃) ၊
ခ။ မတရားသော မေထုန်ပြုသည့် ဣသရေလလူမျိုးကို ဒုစရိုက်မှ သန့်ရှင်းစေခြင်း ၊ (၆း၄-၁၀း၁၅)
ဂ။ မတရားသော မေထုန်ပြုသည့် ဣသရေလလူမျိုးကို ဘုရားသခင် ပြန်လည်ကယ်တင်ခြင်း (၁၁း၁-၁၄း၉)
ဟာရှေအနာဂတ္တိကျမ်း အချိန်ကာလ၌ ကမ္ဘာကြီးရှိ အခြားသောနေရာများ
ရောမမြိုတော် တည်ထောင်ခဲ့သည် (ဘီစီ ၇၅၃)။
ခက်ခဲသော မေးခွန်းများအတွက် အဖြေများ
၁။ ဘုရားသခင်သည် ဟောရှေအား ပြည်တန်ဆာမနှင့် လက်ထပ်ရန် အမှန်ပြောခဲ့ပါသလား။
အချိုသော အနက်ပြန်သူများက ထိုမေးခွန်းကို လွယ်ကူစေရန်အတွက် ဟောရှေအနာ ဂတ္တိကျမ်းရှိ ပထမအခန်းကြီး သုံးခန်းရှိ အိမ်ထောင်ပြုခြင်းအကြောင်းသည် ဘုရားသခင်၏ သို လူမျိုးအပေါ် ဆက်ဆံသည့် အကြောင်း ပုံဆောင်ချက်ဖြစ်ကြောင်း အကြံပြုပြီး ဖော်ပြကြ သည်။ ထိုသိုသော အနက်ဖွင့်မှုသည် ဤအဖြစ် အပျက်များ တစ်ခုကိုမှအားဖြစ်စေသည့် အကြောင်းများ မပါပေ။ မူရင်းစာသားရှိ ဘုရားသခင်၏မိန့်တော်မူသော စကားမှာ ဟောရေနှင့် အိမ်ထောင်ပြုခြင်းအချိန်တွင် ဂေါမာသည် သီလရှိသောမိန်းမဖြစ်သည်ဟု မြင်သောအ မြင်များ အတွက် အထောက်အပံ့ဖြစ်လိမ့်မည်။ “ပြည်တန်ဆာမိန်းမ … သိမ်းပိုက်လော့”ဟူသော စ ကားသည် (၁) ပရောဖက်ပြုခြင်းနှင့်ဆိုင်သည့် အကြောင်းကို နားလည်နိုင်သည် (အနာဂတ်ကို ကြည့်ခြင်း)။ ထိုကြောင့် ဂေါမာသည် အိမ်ထောင်ပြုပြီးလျှင်လည်း မကောင်းသော အပြုအမူကို လုပ်မည်ဖြစ်သည်။ ထိုရှင်းပြချက်သည် ဘုရားသခင်ဖော်ပြသော အီဂျစ်ပြည်မှ ထွက်လာသော ဣသရေလ “အမျိုးသမီးငယ်” (၂း၁၅၊ ၉း၁၀)၊ ထိုနောက်မှ ဘုရားသခင်ထံမှ ထွက်သွားသောသူ (၁၁၁) ဟုဆိုလျှင် ပို၍ ကိုက်ညီသည်။ ဂေါမာ မတရားသောမေထုန်ပြု ပြီးနောက် ဟောရှေ ပြန်ခေါ်သော နောက်ကွယ်ရှိ ကိုယ်ကျင့်သိက္ခာ၏ တန်ခိုးသည် (အခန်းကြီး ၃) သူမချိုးဖောက် သော သူတို၏ မူလပေါင်းစည်းမှု၏ သန့်ရှင်းခြင်းအပေါ်တွင် မူတည်သည်။ ဟောရှေသည် ပြည်တန်ဆာအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခံထားရသော မိန်းမတစ်ယောက်ကို လက်ထပ်ခဲ့လျှင်၊ သူမ ၏ မတရားသောမေထုန်ပြုခြင်းအပေါ် သူ့တွင် ဆင်ခြေပေးစရာ ရှိမည်မဟုတ်ပေ။
ဟောရှေအနာဂတ္တိကျမ်းကို ဆက်လက်လေ့လာရန်
၁။ ဟောရှေအနာဂတ္တိကျမ်း တစ်အုပ်လုံးကို သင်ဖတ်သောအခါ၊ ဘုရားသခင်ကို ပုံဖော်ထားသည့် ကွဲပြားသော စကားလုံးများ သင်မည်မျှတွေ့နိုင်သနည်း။
၂။ ဟောရှေဖော်ပြသည့် သူ့လူမျိုးအပေါ် ချစ်သည့် ဘုရားသခင်၏ ချစ်ခြင်းကို နည်းလမ်းမည်မျှဖြင့် ဖော်ပြခဲ့သနည်း။ ။
၃။ ဟောရှေနှင့် ဂေါမာတိုရှိ သားသမီးများ၏ အမည်များသည် မည်သိုထူးခြားမှု ရှိသနည်း။
၄။ ခက်ခဲသော ဆုံးဖြတ်မှုအဖြစ် ဟောရှေအား ပြည်တန်ဆာမနှင့် အိမ်ထောင်ပြုရန် ပြောသည့်ဘုရားသခင်၏ အမိန့်တော်အား သင်မည်သို သတ်မှတ်မည်နည်း။
၅။ ဘုရားသခင်သည် အခက်ခဲဆုံးအပြုအမူကို သင်အားလုပ်ဆောင်ရန် ပြောလျှင် မည်သို လုပ်ဆောင်မည်နည်း။
ယောလအနာဂတ္တိကျမ်း (Joel)
သခင်ဘုရား၏ နေ့ရက်
ခေါင်းစဉ်
ဂရိ Septuatgint (LXX) နှင့် လက်တင် Vulgate (Vg.) တိုသည် Masoretic Text (MT) အတိုင်း ဖော်ပြပြီး၊ ဘုရားသခင်ထံမှ သတင်းစကား လက်ခံရရှိပြီး ယောလပရောဖက်ပြုပြီးနောက်မှ ခေါင်းစဉ်ပေးထားသည်။ နာမည်၏ အဓိပ္ပာယ်မှာ “ဘုရား၊ သခင်သည် ဘုရားဖြစ်သည်ဟု ဖြစ်ပြီး ဓမ္မဟောင်းကျမ်းတွင် ယောလကို လူ (၁၂) ဦးခန့်က ကိုးကား၍ ဓမ္မသစ်ကျမ်းတွင် တစ်ကြိမ်သာ ကိုးကားခဲ့သည် (တ ၂း၁၆-၂၁)။
စာရေးသူနှင့် ရက်စွဲ
စာရေးသူသည် မိမိကိုယ်ကို “ပေသွေလ၏သား ယောလ”ဟု ဖော်ပြခဲ့သည် (၁း၁)။ ပရောဖက်ပြုခြင်း သည် သူ့အကြောင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး အနည်းငယ်သာ ဖော်ပြထားသည်။ သူ့ အဖေ၏ အမည်ပင်လျှင် ဓမ္မဟောင်း ကျမ်း မည်သည့်နေရာကမျှ ဖော်ပြထားခြင်းမရှိပေ။ ဗိမာန်တော်တွင် ယဇ်ပူဇော်ခြင်းအကြောင်း ရဲဝံ့စွာ သူဖော်ပြထားသော်လည်း (၁၉၊ ၂း၁၃-၁၆)။ သူ၏ သိုးထိန်းအမှုပြုခြင်း၊ စိုက်ပျိုးရေးနှင့် အသက်မွေးမှု၊ ယဇ်ပုရောဟိတ်များမှ သူ့ကို ခွဲခြား ဖော်ပြမှု (၁း၁၃ ၁၄၊ ၂း၁၇) တိုက သူသည် လေဝိမဟုတ်ကြောင်း ဖော်ပြသည်။ ကျမ်းစာပြင်ပ ဖော်ပြမှုများက သူသည် ရုဗင်နှင့် ဂဒ်နယ်ကြား၊ ပင်လယ်သေ၏ မြောက်ဘက် တွင်ရှိသော ဗက်သွန် (သို) ဗက်ဟာရန်မြိုမှ ရုဗင်မျိုးနွယ်တစ်ဦးဖြစ်သည်ဟု ဖော်ပြသည်။ သိုသော် ပရော ဖက်ပြုမှု ဆက်စပ်မှုအရ လူစိမ်းတစ်ဦးသဖွယ်မဖြစ်ဘဲ ယေရုရှလင်အနီးဝန်းကျင်မှ ယုဒလူတစ်ဦး ဖြစ်သည်ဟု သဲလွန်စပေးထားသည်။
ဤစာအုပ်၏ ရက်စွဲသည် ကျမ်းစာစည်းမျဉ်းဆုံးဖြတ်မှု၊ သမိုင်းဆိုင်ရာ ရည်ညွှန်းမှု၊ ဘာသာဗေဒ ပညာရှင်တို၏ အချက်အလက်များအပေါ်တွင်သာ တည်မှီသည်။ အဘယ့်ကြောင့် ဆိုသော် ၁) ကမ္ဘာကြီး နောက်ပိုင်း တန်ခိုးကြီးထွားမှုများကို ဖော်မပြုခြင်း (အာဆီးရီးယား၊ ဗာ ဗုလုန် (သို) ပါးရှား)၊ ၂) ယောလ၏ရေးသားပုံသည် ဟောရှေနှင့် အာမုတ်တိုရေးသားခြင်းနှင့် ပိုတူပြီး တိုင်းတပါးမှ ပြန်လာသော ပရောဖက်များနှင့် မတူခြင်း၊ ၃) အခြားအစောပိုင်း ပရောဖတ်များနှင့်အပြိုင် (ယောလ ၃း၁၆/အာမုတ် ၁း၂၊ ယောလ ၃း၁၈/အာမှတ် ၉၁၃) ဘီစီ (၉) ရာစုနောက်ပိုင်း၊ ယောရှမင်း အုပ်ချုပ်ချိန် (ခန့်မှန်း ဘီစီ ၈၃၅-၇၉၆) စသည်တိုသည် ယုံကြည်မှုကို ပိုဖြစ်စေသည်။ ထိုစာအုပ်ရေးသားချိန်ကို အတိအကျမသိရသော်လည်း အ နက်ဖွင့်မှုတွင် အနည်းငယ်သာ သက်ရောက်မှုရှိသည်။ ယောလ၏ သတင်းစကားသည် အချိန် အကန့်အ သတ်မဲ့ခြင်း၊ ဩဝါဒပုံစံသည် ခေတ်အဆက်ဆက်လူများကို ထပ်ခါထပ်ခါ အကျိုး သက်ရောက်စေသည်။
နောက်ခံသမိုင်းကြောင်းနှင့် အနေအထား
တုရု၊ ဇိဒုန်၊ ပါလေတ္တိနပြည်တိုသည် ဣသရေလပြည်ကို စစ်တပ်ဖြင့် တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက် မည်ကို မကြာခဏဖော်ပြခဲ့သည် (၃း၂-)။ မိုးခေါင်ရေရှားခြင်းနှင့် မရေတွက်နိုင်အောင် များပြား သည့် ကျိုင်းကောင်များ ဝင်ရောက်ခြင်းသည် နယ်မြေရှိ အစိမ်းရောင်ရှိသည့်အရာများ ဖျက်ဆီးခြင်းနှင့် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ပျက်စီးခြင်းအမျိုးမျိုး ဖြစ်ပြီး (၁း၇-၂၀)၊ တောင်ပိုင်း နိုင်ငံ အားနည်းခြင်းကို ဖြစ်စေသည်။ ထိုရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဘေးဒုက္ခသည် ဘုရားသခင်၏ တရားစီရင် ခြင်းအား ယာလက ပုံဥပမာပေးခြင်းဖြစ်သည်။ ကျိုင်းကောင်များသည် အပြစ်ကို တရားစီ ရင်ခြင်းဖြစ်ပြီး၊ သခင်ဘုရား၏ နေ့ရက်၌ ဘုရားသခင်၏ တရားစီရင်ခြင်းသည် သူတိုအတွက် ပိုဆိုးလာလိမ့်မည်။ ထိုနေ့တွင် ဘုရားသခင်သည် သူ့ရန်သူများကို တရားစီရင်ပြီး၊ ယုံကြည်သူကို ကောင်းကြီးပေးမည်ဖြစ်သည်။ အတိအကျပြုသော အပြစ်ကို ဖော်ပြထားခြင်း မရှိသလို ရုပ်တု ဆင်းတုအတွက် ယုဒကို ဆုံးမထားခြင်းမရှိပေ။ ထိုထက်မက စာနာကင်းမဲ့စွာ ဥပေက္ခာပြုခြင်း ကြောင့် ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်သည်။ စစ်မှန်သောနောင်တ သူတိုရရန် သူတိုအပြစ်ကို ဖော်ပြခြင်း ဖြစ်ပြီး သူတိုကို “အဝတ်ကို မဆုတ်ဘဲ နှလုံးကို ဆုတ်လျက်”ဟု ညင်သာစွာ သတိပေးထားသည် (၂း၁၃)။
ယောလအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိက ဇာတ်ကောင်များ ၊
ယောလ – ယောရှမင်း အုပ်စိုးချိန် ယုဒလူမျိုးကို ပရောဖက်ပြုသူ (၁း၁-၃း၂၁)
ယုဒလူမျိုး – ကျိုင်းကောင်ကပ်ဘေးအားဖြင့် သူတိုအပြစ်အတွက် အပြစ်ပေးခံရသော တောင်ပိုင်းနိုင်ငံ (၁း၂၊ ၂၁၊ ၃း၁-၂၊ ၁၉-၂၁)
သမိုင်းကြောင်းနှင့် ဓမ္မအတွေးအခေါ်ဆိုင်ရာ အကြောင်းအရာများ
ယောလ၏ အဓိကအကြောင်းမှာ သခင်ဘုရား၏ နေ့ရက်ဖြစ်သည်။ ထိုအ ချက်သည် လ၏ သတင်းစကား အ စိတ်အပိုင်း အားလုံးကို ခြုံငုံစေပြီး၊ ဓမ္မ ဟောင်းကျမ်းတစ်ခုလုံးတွင် ထိုအဓိပ္ပာယ် မပျောက်သွားအောင် လုပ်ဆောင်ထား သည် (၁း၁၅၊ ၂၁၊ ၂း၁၁၊ ၂း၃၁၊ ၃း၁၄)။ ထိုစကားစုကို ကွဲပြားသည့် ဓမ္မဟောင်း စာရေးသူ ရှစ်ယောက်တိုက (၁၉) ကြိမ်တိုင် ဖော်ပြထားသည် (ဟေရှာ ၂း၁၂၊ ၁၃း၆၊ ၉၊ ယေဇ ၁၃း၅၊ ၃၀း၃၊ ယာလ ၁း၁၅၊ ၂း၁၊ ၁၁၊ ၃၁၊ ၃း၁၄၊ အာ ၅း၁၈ (၂ ကြိမ် ၂၀၊ ဩဗဒိ ၁၅၊ ဇေဖနိ ၁း၇၊ ၁၄ (၂ ကြိမ်)၊ ဇာရီ ၁၄း၁၊ မာလ ၄:၅)။ ထိုစကားစုကို ရာဇဝင်ကျမ်းအချိန်များတွင် ကိုးကားမှု မရှိသော်လည်း ယေဘုယျဖော်ပြသည့် အမျက်ဒေါသနှင့် တရားစီရင်ခြင်းသည် ဘုရားသခင်လုပ် ဆောင်သည့် အရာဖြစ်သည်။ သူ၏ အမျက်တော်ကို ဖုံးကွယ်ခြင်းမရှိသည့် ထိုနေ့ကို ရှင်းလင်းစွာ ဖော်ပြသည် မှာ စွမ်းအား၊ တန်ခိုးနှင့် သန့်ရှင်းခြင်းတိုဖြင့် သူ့ရန်သူကို ကြောက်လန့်စေသည်။ သခင်ဘုရား၏ နေ့ရက်သည် အနာဂတ်အဖြစ်အပျက်ကိုသာ ပြောခြင်းမျိုးမဟုတ်ဘဲ (နောက်ဆုံး သောအချိန်နှင့် ဆက်စပ်ခြင်း အချိန်ကာလအရ အနီးအနား သမိုင်းတွင်ပြည့်စုံခြင်းအဖြစ် ယေဇ ၁၃၅ တွင် ဗာဗုလုန်လူမျိုး တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခြင်းနှင့် ယေရုရှလင်ကို ဖျက်ဆီးခြင်းအကြောင်း ပြောဆိုရာ တွင် တွေ့ရသည်။ အများက ပရောဖက်ပြုထားသကဲ့သို အနီအနား ပြည့်စုံမှုသည် အနာဂတ် တွင်ပြည့်စုံမည့် အပြည့်စုံမှုကို ပေါင်းစပ်ဖော်ပြခြင်းဖြင့် သမိုင်းအဖြစ်အပျက် တစ်ခုအဖြစ် ဖော်ပြသည်။
ယောလအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိက ဝေါဟာရများ
ဝိညာဉ်တော် – ဟေဗြဲဝေါဟာရ – ruach – ၂း၂၈ – “အသက်ရူသည်” (သို) “မှုတ်သည်”ဟူသော ကြိယာ အဓိပ္ပာယ်နှင့် ဆက်နွယ်သည်။ ထိုအရာသည် အသက်ရှူခြင်း (ယောဘ ၉း၁၈၊ ၁၉း၁၇)၊ လေ (က ၈း၁ ထွက် ၁၀း၁၃) လေ (ဒေသနာ ၁း၁၄၊ ဟေရှာ ၂၆း၁၈)၊ အသက်ရှင်သော သတ္တဝါ (တိရစ္ဆာန် (သို) လူ – က ၆း၁၇၊ ၇း၁၅) အစီအစဉ်မကျမှု (သို) စိတ်ခံစားမှု (က ၄၁း၈၊ ယေဇ ၂၁း၇)၊ နတ်ဆိုး (သို) ဝိညာဉ်ဆိုး (၁ ရာ ၁၆း၁၄-၁၆) (သို) ဘုရားသခင်၏ ဝိညာဉ်တော် (က ၁း၂၊ ဆာ ၅၁း၁၁) စသည်တိုဖြင့်ဖော်ဆောင် နိုင်သည်။ အသက်ဝိညာဉ်သည် ဖန်ဆင်းခံအရာများအားလုံးအတွက် ဘုရားပေးသည့် ဆု ဖြစ်သည် (ယောဘ ၁၂း၁၀၊ ၃၃း၄ ဒေသနာ ၁၂း၇)။ ဘုရားသခင်၏ သန့်ရှင်းသောဝိညာဉ်တော် သွန်းလောင်းခြင်းသည် ယုံကြည်သူအတွက် အထူးဆုကျေးဇူးဖြစ်ပြီး ဝိညာဉ်ရေးရာအသက်တာ (ဆာ ၅၁း၁၀ – ၁၄၃း၁၀) တန်ခိုး (သူကြီး ၆း၃၄) ဉာဏ်ပညာနှင့် နားလည်နိုင်သော ပညာ (ဟေရှာ ၁၁း၂)၊ ဘုရားသခင်၏ နှုတ်ကပတ်တော်နှင့် သူ၏ ပြည့်စုံသောလမ်းကို ကောင်းမွန်စွာ နားလည်အောင် လုပ်ဆောင်ပေးမှုများ (၂း၂၈၊ ဟေရှာ ၆၁း၁၊ ၂) ယူဆောင်လာပေးသည်။
သခင်ဘုရား၏ နေ့ရက်သည် မြေငလျင်ဖြင့် အနှောင့်အယှက်ပေးမှု(၂း၁-၁၁၊ ၂း၃၁၊ ၃း၁၆)၊ ရာသီဥတု ဖောက်ပြန်ခြင်း(ယေဇ ၁၃း၅-) မိုးတိမ်ထူထပ်မဲမှောင်ခြင်း(၂း၂၊ ဇေ ၁း၇-)၊ ကမ္ဘာကြီး ဗြောင်းဆန်မှု (၂း၃၊ ၃၀)နှင့် “ကြီး၍ အလွန်ကြောက်မက်ဖွယ်”(၂း၁၁) ကဲ့သိုသော အရာများနှင့် ဆက်နွယ်ဖော်ပြပြီး ထိုနေ့ရက်သည် “အနန္တတန်ခိုးရှင် ဖျက်ဆီးခြင်းဘေးကဲ့သို ရောက်လာလိမ့်မည်” (၁း၁၅) ဖြစ်သည်။ ယောလအနာဂတ္တိကျမ်း တစ်ဝက်သည် သခင်ဘုရား၏ နေ့ရက်အချိန်ကာလနောက်မှ ဖြစ်လာမည့် ကတိတော်နှင့် မျှော်လင့်ခြင်းကိုလည်း ဖော်ပြထား သည်။ ပြန်လည်သိမ်းဆည်းခြင်းနှင့် မျှော်လင့်ခြင်းကို ယူဆောင်လာပေးမည့် ဧလိယလာမည် ဖြစ်သကဲ့သို (မာလ ၄း၅၊ ၆)၊ ပရောဖက်များ၏ ပြောဆိုမှုများ၊ အိပ်မက်များ၊ ရူပါရုံများဖြင့် ပေါင်းစပ်ဖော်ပြ ထားသည့် (၂း၂၈၊ ၂၉) လူတိုင်းအပေါ် သန့်ရှင်းသော ဝိညာဉ်တော် သွန်း လောင်းခြင်း ဖြစ်မည်။ သခင်ဘုရား နေ့ရက်၏ ရလဒ်ကဲ့သို ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကောင်းကြီးမင်္ဂလာ များ၊ သီးနှံများ အောင်မြင်ခြင်း၊ ကြွယ်ဝချမ်းသာ ခြင်းများ ဖြစ်လာမည် (၂း၂၁-၊ ၃း၁၆-၂၁)။ ထိုစီရင်ခြင်းနေ့တွင် နောင်တရရှိသော အပြစ်သားများအပေါ် ကောင်းကြီးသွန်းလောင်းမည်ဖြစ် သလို သူ့လူမျိုးဖြင့် ဘုရားသခင်၏ ကတိတော် ပြန်လည်အတည်ပြု မည်ဖြစ်သည်။
ဟောရှေအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိကဩဝါဒများ
သခင်ဘုရား၏ နေ့ရက် – ဘုရားသခင်မှ အမျက်ဒေါသနှင့် တရားစီရင်ခြင်း အချိန်ကာလ၊ ထိုနေ့ရက်တွင် ဘုရားသခင်သည် သူ၏ ဝိသေသလက္ခဏာကို မဖုံးကွယ်သော နေ့ (၁း၁၅၊ ၂း၁-၁၁၊ ၃၁၊ ၃း၁၆၊ ဟေရှာ ၂း၁၂၊ ၁၃း၆၊ ယေဇ ၁၃း၅၊ ဇေဖနိ ၁း၁၄၊ မာလ ၄း၅၊ ၆၊ တ ၂း၂၀၊ ၁ ကော ၅း၅၊ ၂ ကော ၁း၁၄၊ ၂ ပေ ၃း၁၀)
ဟောရှေ့အနာဂတ္တိကျမ်းရှိ ဘုရားသခင်၏ ဂုဏ်အင်္ဂါလက္ခဏာများ
ဘုရားသခင်သည် နားလည်မှုပေးနိုင်သူ – ၂း၁၂
ဘုရားသခင်သည် စိတ်ရှည်သူ – ၂း၁၃
ဘုရားသခင်သည် ကရုဏာတော်ကြွယ်ဝသူ – ၂း၁၃
ဘုရားသခင်သည် အမျက်ဒေါသထွက်သူ – ၂း၁၂-၁၄
အနက်အဓိပ္ပာယ်ဆိုင်ရာ အခက်အခဲများ ၊
အခန်းကြီး ၁ ရှိ နယ်မြေကို ကျိုင်းကောင်များ အမှန်တကယ်ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခြင်းကို ဖော်ပြထားသည့် အမြင်သည် သဘောကျဖွယ်ရာ ဖြစ်သည်။ အခန်းကြီး ၂ တွင် အနက်ဖွင့်သူ သည် အဆင့်အသစ်တစ်ခုကို တွေ့ကြုံရသည်။ ဤနေရာတွင် ပရောဖက်သည် အခန်းကြီး ၁ ရှိ ကျိုင်းကောင်ကပ်ဘေးကိုလွန်၍ တစ်စုံတစ်ခုကို ပြောထားပြီး စစ်မှန်သော နောင်တအတွက် ချက်ချင်းလိုအပ်မှု၊ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဖော်ပြသည့် ကပ်ဘေးကို အလေးထားမှုဖြင့် အမြင် အဆင့်မြင့်တစ်ခု ဖော်ပြခဲ့သည်။ “အဆင်းအားဖြင့် မြင်းနှင့်တူ၍ ” (၂း၄)၊ “သူရဲကဲ့သို” (၂း၇) ကဲ့သိုသော ပရောဖက်၏သဏ္ဌာန်တူ စာလုံးများ ရွေးချယ်မှုမှာ သူသည် သခင်ဘုရား၏ နေ့ရက် တွင် ကြီးမားသော ပျက်စီးခြင်းဘေး ကျရောက်ရန် ကျိုင်းကောင်အစစ်များအား အသုံးပြုသေး ၊ ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။
အနက်ဖွင့်သူ ဒုတိယ ရင်ဆိုင်တွေ့ရမည့် အကြောင်းမှာ ယောလ ၂း၈-၃၂ ကို တ ၂း၁၆-၂၁ တွင် ရှင်ပေတရု ကိုးကားထားခြင်းဖြစ်သည်။ ခက်ခဲသော မေးခွန်းများအတွက် အဖြေများတွင်ကြည့်ပါ။
အကျဉ်းချုပ် ကောက်နှုတ်ချက်
ယောလ ၁း၁ နောက်လိုက်ပြီး စာအုပ်တွင် ပါဝင်သော အကြောင်းများသည် အခြေ ခေါင်းစဉ် (၃) ခုအောက်တွင် အစီအစဉ်ကျသည်။ ပထမအပိုင်း (၁း၂-၂၀) တွင် ပ သည် ခေတ်နှင့်အပြိုင် သခင်ဘုရား၏ နေ့ရက်ကို ဖော်ပြထားသည်။ နယ်မြေသည် ကျိုင်း နှင့် ပျက်စီးခြင်းဘေးအားဖြင့် ကြီးစွာသော ဘေးဒုက္ခ ခံစားရမည်ဖြစ်သည်။ ဘေးဒုက္ခအကြောင်း အသေးစိတ်များ (၁း၂-၁၂)နောက်တွင် လူအများ နောင်တရခြင်းနှင့် အသစ်ပြုပြင်ခြင်း လိုက်ပါသည် (၁း၁၃-၂၀)။
ဒုတိယအပိုင်းမှာ (၂း၁-၁၇) အခန်းကြီး ၁ ရှိ သမိုင်းဆိုင်ရာ ကျင်းတောင်ကပ်ဆေး ၂း၁၈-၃း၂၁ ရှိ သခင်ဘုရား၏နေ့ရက် အနာဂတ်တွင် ဖြစ်မည့်အကြောင်းသို ကူးပြောင်းမှု ခုအဖြစ် ဖော်ပြထားသည်။ ပရောဖက်သည် ပျက်စီးခြင်းဘေး အဆင့်မြှင့်လာသော ကျိုင်းကောင်ဝင်ရောက်ဖျက်ဆီးခြင်း နောက်ခံကို အသုံးပြုခြင်းသည် ဘုရားသခင်၏ အမှန်တကယ် လာခြင်း၏ အားကောင်းသည့် ပုံရိပ်နှင့် ရှင်းလင်းသည့် ပုံဖော်မှုဖြစ်ပြီး (၂း၁-၁၁)၊ နောင်တ တရားအတွက် အသနားခံသော လွန်စွာ ရှင်းလင်းသည့် အသုံးအနှုန်း၊ ခိုင်မာမှုတိုဖြင့် အသစ် ပြုပြင်ခြင်းဖြစ်သည် (၂း၁၂-၁၇)။
တတိယအပိုင်း (၂း၁၈-၃း၂၁)တွင် သူ့လူမျိုးများကြားတွင် အမှန်တကယ်ရှိမည်ဖြစ် ကြောင်း ဘုရားသခင်၏ တိုက်ရိုက်ပြောကြားချက် ဖြစ်သည် (၂း၂၇၊ ၃း၁၇၊ ၂၁)။ ဤအပိုင်း သည် အနူးအညွှတ် တောင်းပန်မှုဖြင့် ဖြစ်ပေါ်သော နောင်တသည် (၂း၁၂-၁၇) သူတို၏ ဆုတောင်းသံအား ဘုရာသခင်၏ အလေးထားမှုအကြောင်း ဖော်ပြခြင်း၊ ဖြစ်ပေါ်ခြင်းဟု ယူဆရ သည် (၂း၁၈၊ ၁၉)။ ယောလ ၂း၁၈-၂၁ သည် မြည်တမ်းခြင်းနှင့် အမင်္ဂလာမှ ၂း၁၉၊ ၂၀ တွင် အနှစ်သာရနှင့် သဘောသဘာဝဖြင့် အစပြုထားသည့် ဘေးဒုက္ခ၏ ပြောင်းပြန်နှင့် ဘုရားသခင် ၏ တည်ရှိခြင်းအကြောင်း သေချာမှုသို ပြောင်းလဲသွားသည့် သတင်းစကားပုံစံ ဖြစ်သည်။ ထို ပြင် ဘုရားသခင်သည် နောင်တရသောသူတွင် သူအမှန်ရှိကြောင်း ကတိသုံးခုပေးထားပြီး၊ သူတိုနယ်မြေကို ကျန်းမာခြင်းဖြင့် ပစ္စည်းဥစ္စာများ ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းခြင်း (၂း၂၁-၂၇)၊ သန့် ရှင်းသော ဝိညာဉ်တော် သွန်းလောင်းခြင်းဖြင့် ဝိညာဉ်ရေးရာ ကယ်တင်ခြင်း (၂း၂၈-၃၂)၊ မဖြောင့်မတ်ခြင်းကို တရားစီရင်ခြင်းအားဖြင့် နိုင်ငံကို ကယ်တင်ခြင်း (၃း၁-၂၁) တိုဖြစ်သည်။
၁။ သခင်ဘု ရား၏ နေ့ရက်ကို တွေ့ကြုံခြင်း – သမိုင်းကာလ (၁း၁-၂၀)
က။ သတင်းစကား၏ အရင်းအမြစ် (၁း၁)
ခ။ ဘေးဒုက္ခကို ဆင်ခြင်ရန် အမိန့်တော် (၁း၂-၄)
ဂ။ ဘေးဒုက္ခ ပြည့်စုံခြင်း (၁း၅-၁၂)
ဃ။ ဘေးဒုက္ခအားဖြင့် နောင်တရရန် ဖိတ်ခေါ်ခြင်း (၁း၁၃-၂၀) ၊
၂။ သခင်ဘုရား၏ နေ့ရက် အား သာဓကပြခြင်း – ကူးပြောင်းမှုကာလ (၂း၁-၁၇)
က။ သတိပေး သံ (၂း၁)
ခ။ စစ်တပ် ဝင်ရောက်ခြင်း (၂း၂-၁၁)
ဂ။ နောင်တရရန် သတိပေးခြင်း (၂း၁၂-၁၇)
၃။ ဘုရားသခင်၏ နေ့ရက် အားဖော်ပြခြင်း – နောက်ဆုံးသောကာလ (၂း၁၈-၃း၂၁)
က။ နိဒါန်း (၂း၁၈-၂၀) ၊
ခ။ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပြန်လည်ထူထောင်ခြင်း (၂း၂၁-၂၇)
ဂ။ ဝိညာဉ်ရေးရာ ပြန်လည်ထူထောင်ခြင်း (၂း၂၈-၃၂)
ဃ။ လူမျိုးပြန်လည်ထူထောင်ခြင်း (၃း၁-၂၁)
ခက်ခဲသော မေးခွန်းများအတွက် အဖြေများ
၁။ ဣသရေလနယ်မြေတွင် ကျိုင်းကောင်များ အမှန်တကယ် ဝင်ရောက်မည်ကို ယောလဖော် ပြခြင်း ဖြစ်ပါသလား။ ”
ယောလဖော်ပြကဲ့သိုသော ပိုးမွှားကပ်ဘေးသည် ကမ္ဘာကြီး၏ အစိတ်အပိုင်းအထောက် များများက ကောင်းမွန်စွာ သိထားကြပြီဖြစ်သည်။ ယောလသည် အသက်တာ၏ ကွဲပြားသင့် ပုံစံများ အတိုင်းအတာ (သို) ကွဲပြားသည့် ကျိုင်းအမျိုးအစားများကို ဖော်ပြခဲ့သည်(၁:၄)
ယောလအနာဂတ္တိကျမ်း အချိန်ကာလ၌ ကမ္ဘာကြီးရှိ အခြားသောနေရာများ
အိန္ဒိယတွင် အမျိုးအနွယ် ဇာတ် ခွဲခြားမှုစနစ် ဖွံဖြိုးလာပြီး လူမျိုး ဆိုင်သည့် ခွဲခြားမှု အစပြုသော ရာစုနှစ်ဖြစ် သည်။
ယောလဖော်ပြသည့် ရှင်းလင်းသော အသေးစိတ်အကြောင်းများ ပါဝင်မှုသည် သင်ကြားရေး တွင် အထောက် အကူပြု အဖြစ်အပျက်များဖြစ်သည်။ သိုသော် ထိုအရာများသည် ပရောဖက် အရှေ့တွင် သူ့နိုင်ငံအတွက် ဘေးဒုက္ခဆက်ဖြစ်မည့် အကြောင်းအချက်ကိုလည်း အလေးအနက် ဖော်ပြထားသည်။
သခင်ဘုရား၏ နေ့ရက်အတွက် ယောလ၏ ပရောဖက်ပြုချက်မှ ကျိုင်းကောင်များ၏ နည်းဗျူဟာ ပုံဥပမာသည် နောက်ဆုံး ဘေးဒုက္ခဖြစ်လာမည့်အကြောင်းကို မြှင့်တင်ပေးသည်။ ကျိုင်းကောင်များကို “မြင်းနှင့်တူ၍” (၂း၄) နှင့် “သူရဲများကဲ့သို”ဟု သဏ္ဌာန်တူ အသုံးပြုဖော်ပြ ထားသော်လည်း မြင်းအစစ်များ နှင့်လူများ ဘုရားသခင်၏ တရားစီရင်ခြင်းကို ယူဆောင်လာရန် ရောက်လာသောအချိန်တွင် သခင်ဘုရား၏ နေ့ရက်သည် ရောက်လာမည်ဟု သတင်းစကား ကြေညာခြင်းဖြစ်သည်။
၂။ တ ၂း၁၆-၂၁ ရှိ သူ၏ ဟောပြောချက်အစတွင် ရှင်ပေတရုက ယောလ ၂း၂၈-၃၂ ကို ကိုး ရာတွင် ထိုပရောဖက် ပြုခြင်း နောက်ဆုံးပြည့်စုံမှုကို မည်သို သူဆက်စပ်ပြီး အနက်ဖွင့်ခဲ့သနည်း။
အချို့က တမန်တော် ၂ နှင့် အေဒီ (၇၀) တွင် ယေရုရှလင်ပျက်စီးခြင်းအကြောင်းအား ယောလ၏ ပရောဖက်ပြည့်စုံခြင်းကဲ့သို မြင်ကြသည်။ အချိုက ထိုအရာကို သခင်ဘုရား၏ နောက်ဆုံးနေ့ရက်ရောက်မှ ပြည့်စုံမည်ဟု အနက်ဖွင့်ကြသည်။ ထိုအရာသည် ပင်တေကုတ္တေပွဲ၌ သန့်ရှင်းသော ဝိညာဉ်တော် ကနဦး သွန်းလောင်းခြင်းသည် ပြည့်စုံခြင်းမဟုတ်ဘဲ ဝိညာဉ်တော်၊ တန်ခိုးနှင့်အလုပ်၏ နမူနာနှင့် ဥပမာကဲ့သို ဖြစ်ပေါ်ခြင်း ဖြစ်သည်။ သန့်ရှင်းသော ဝိညာဉ်တော် အပြည့်အ၀သွန်းလောင်းခြင်းသည် သခင်ဘုရား၏ နေ့ရက်ပြီးနောက် မေရှိယ၏ နှစ်တစ်ထောင် အုပ်စိုးခြင်းအချိန်တွင်ဖြစ်သည်။ ထိုအရာသည် ယောလပရောဖက် ပြုခြင်း၌ နောက်ဆုံးရှုပါ ဖြစ်သည်။
ယောလအနာဂတ္တိကျမ်းကို ဆက်လက်လေ့လာရန်
၁။ ယောလဖော်ပြသည့် ကျိုင်းကောင်များ ကပ်ဘေး အသေးစိတ်အချက်များမှာ အဘယ်နည်း။
၂။ သခင်ဘုရား၏ နေ့ရက် စကားစုကို လက မည်သို အသုံးပြုထားသနည်း။
၃။ ဘုရားသခင်သည် နိုင်ငံများအပေါ် တရားစီရင်ခြင်းကို ပေါင်းဆောင်များက မည်သိုထားသနည်း။
၄။ ယောလ၏ သတင်းစကားများတွင် မည်သည့် ကျေးတော်နှင့် ကရုဏာတော် နိယာမပါဝင်သနည်း။
၈။ သန့်ရှင်းသော ဝိညာဉ်တော်၏ အလုပ်လုပ်ခြင်းအတွင်း သယပရောဖက်ပြု ရင်ပေတရုက သင့်အား မည်သို သွန်သင်သနည်း (ယောလ ၂၊ တ ၂)။
အာမုတ် အနာဂတ္တိကျမ်း (Amos)
စစ်မှန်သော ဖြောင့်မတ်ခြင်းနှင့် ဝတ်ပြုကိုးကွယ်ခြင်း လိုအပ်မှု
ခေါင်းစဉ်
ပရောဖက်အငယ်တိုင်းကဲ့သို ဘုရားသခင်ထံမှ သတင်းစကားပေးပိုခံရသူ (၁၁)၏ အမည်မှ ဤကျမ်းစာ ခေါင်းစဉ်ဖြစ်လာသည်။ အာမှတ်နာမည်၏ အဓိပ္ပာယ်မှာ “ဝန်ထုပ်” (သို) “ဝန်ထုပ်ကို သယ်ဆောင်သူ”ဟု ဖြစ်သည်။ သူနှင့် ဟေရှာယ၏ ဖခင် အာမတ် (“ရဲရင့်သော၊ သန်စွမ်းသော) (ဟေရှာ ၁း၁) တိုကို မရောထွေးရပေ။
စာရေးသူနှင့် ရက်စွဲ
အာမုတ်သည် ယေရုရှလင်တောင်ဘက် (၁၀) မိုင်ခန့်ဝေးသော ရွာငယ်ကလေး တေ ၊ ကာရမှ ဖြစ်သည်။ ဘုရားသခင်ပေးသည့် တာဝန်ကို မပြောခင် သူ၏ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း အလုပ်အကိုင်ကို အရင်ဆုံး ပြောကြားခံရသူ တစ်ဦးတည်းသော ပရောဖက်ဖြစ်သည်။ သူသည် ယဇ်ပုရောဟိတ်အမျိုး (သို) မင်းမျိုးမင်းနွယ် မဟုတ်ဘဲ “သိုးထိန်း”အလုပ်လုပ်သူ (၁း၁၊ ၄ ရာ ၃း၄)၊ “သဖန်းသီးဆွတ်သောသူ” (အာ ၇း၁၄)ဖြစ်ပြီး၊ ယောန (၄ ရာ ၁၄း၂၅)၊ ဟောရှေ့ (ဟော ၁း၁)၊ ဟေရှာယ (ဟေရှာ ၁း၁)တိုနှင့်ခေတ်ပြိုင် ပရောဖက်တစ်ဦးဖြစ်သည်။ ရေးသား သည့်အချိန်မှာ ရှစ်ရာစုအလယ် ယုဒရှင်ဘုရင် ဩဇိမင်းကြီးနန်းတက်ချိန် (ခန့်မှန်းဘီစီ ၇၉၀-၇၃၉) နှင့် ဣသရေလရှင်ဘုရင် ယေရောဗောင် (၂) နန်းတက်ချိန် (ဘီစီ ၇၉၃-၇၅၃)၊ ငလျင် မလှုပ်မီ (၂) နှစ်အချိန်ကဖြစ် သည် (ဘီစီ ၇၆၀၊ အာ ၁း၁၊ ဇာခရိ ၁၄း၅)။
နောက်ခံသမိုင်းကြောင်းနှင့် အနေအထား
အာမုတ်သည် မြောက်ပိုင်းဣသရေလလူမျိုးအတွက် အဓိက (၇း၁၅) သတင်းစကား ပြောကြားရသော ယုဒပရောဖက်တစ်ပါးဖြစ်သည်။ နိုင်ငံရေးအရ ထိုအချိန်တွင် တိုင်းပြည် သာယာဝပြောပြီး လုံခြုံမှုရှိချိန်၊ “ဣသရေလနိုင်ငံကို ရန်သူလက်မှ နှုတ်၍ ” ( ၁၄း၂၅) အေးချမ်းချိန်၊ ခမည်းတော် ယောရှမင်းလမ်းစဉ်အတိုင်း လိုက်သည့် (၄ ရာ ၁၃း၂၅) ယေရောင် (၂) အုပ်စိုးချိန်ဖြစ်သည်။ ထိုအချိန်သည် ယောနပရောဖက်ပြုချိန် ( ၅း၅) နှင့် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများသည်လည်း အာရှုရိ၏ ခြိမ်းခြောက်ခြင်း မခံရသေးဘဲ အေးချမ်းသော အချိန်၊ ယောန၏ ဟောပြောမှုကြောင့် နိနဝေလူမျိုး နောင်တရချိန်ဖြစ်သည် (ယောန ၃း၁၀)။ သိုသော် ဝိညာဉ်ရေးရာတွင် မကောင်းမှုများ ကျန်ရှိသေးပြီး အကျင့်စာရိတ္တပိုင်းလည်းယိုယွင်း နေချိန်ဖြစ်သည် (အာ ၄း၁၊ ၅း၁ဝ-၁၃၊ ၄ ရာ ၁၄း၂၄)။
အာမုတ်အနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိက ဇာတ်ကောင်များ
အာမုတ် ဘုရားသခင်၏ တရားစီရင်ခြင်းကို ဣသရေလအတွက် သတိပေးသောယုဒပရောဖက် (၁း၁-၉း၁၅)
အာမဇီ – ယောရမင်း၏ သား၊ တောင်ပိုင်းနိုင်ငံ ယုဒ၏ ရှင်ဘုရင် (၇း၁ဝ-၁၇)
ယေရောဗောင် (၂) – ခမည်းတော် ယောရှမင်းပြီးနောက် ဣသရေကိုအုပ်စိုးသည့် မကောင်းသော မင်းတစ်ပါး (၇း၇-၁၃)
သမိုင်းကြောင်းနှင့် ဓမ္မအတွေးအခေါ်ဆိုင်ရာ အကြောင်းအရာများ၊
အာမုတ်က ဣသရေလလူမျိုး၏ အဓိကအပြစ်နှစ်ခုဖြစ်သည့် ၁) စစ်မှန်သော ကိုးကွယ်မှုမရှိခြင်းနှင့် ၂) တရားမျှတမှုမရှိ ခြင်းတိုကို ဖော်ပြခြင်းဖြစ်သည်။ သူတို၏ ထုံးတမ်းစဉ်လာအရ ဝတ်ပြုကိုးကွယ်ခြင်းပွဲ များတွင် သူတိုနှလုံးသားများဖြင့် ဘုရားသ ခင်ကို ကိုးကွယ်မှုမပြုသလို (၄း၄-၅၊ ၅၄၆) အိမ်နီးချင်းများဖြင့် ဘုရားသခင်၏ တရားမျှတမှု စံနှုန်းနောက် မလိုက်ကြပေ (၅း၁ဝ-၁၃၊ ၆း၁၂)။ ထိုသို မှားယွင်းခြင်း၊ အမှားကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ခြင်း၊ အာမုတ်၏ ပရောဖက်ပြုခြင်းကို ငြင်းဆန်ရန် ဆန္ဒရှိခြင်းတိုသည် ဘုရားသခင်၏ တရားစီရင်ခြင်းကတိတော်ကို ခံစားရစေသည်။ ဘုရားသခင် သည် သူ၏ ပဋိညာဉ်ကြောင့် ဣသရေလ လူမျိုးအားလုံးကို စွန့်ပစ်မည်မဟုတ်ဘဲ အနာဂတ်တွင် ဖြောင့်မတ်သောသူ အကျန်အကြွင်းကို ပြန်လည်ကယ်တင်မည်ဖြစ်သည် (၉း၇-၁၅)။
အာမုတ်အနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိကဩဝါဒများ
ဘုရားသခင်အား စစ်မှန်သော ကိုးကွယ်ခြင်း (၄း၄၊ ၅၊ ၅း၄-၆၊ တော ၂၈း၃၊ တရားဟော ၄း၂၉၊ ၁၄း ၂၈၊ ဝတ် ၇း၁၃၊ ၆ ရာ ၁၅း၂၊ ယေရမိ ၂၉း၁၃၊ ဟေရှာ ၅၅း၃၊ ၆၊ ၇၊ ယော ၄း၂ဝ-၂၄၊ ရော ၁:၂၅၊ ဗျာ ၄း၁၀-၁၁)
တရားမျှတခြင်း – သူ၏ အိမ်နီးချင်းများဖြင့် မျှတသော စံနှုန်းတစ်ခုကို ဘုရားသခင်သည် ဣသရေလလူမျိုးအား ပေးခဲ့ခြင်း (၅း၁ဝ-၁၃၊ ၆း၁၂၊ တရားဟော ၁၆း၂၀၊ ၃ ရာ ၂၂း၈၊ သု ၃၁း၉၊ ဟေရှာ ၂၉း၂၁၊ ၅၆း၁၊ ၅၉း၁၅၊ ၆၆း၅၊ ယေရမိ ၁၇း၁၆-၁၈၊ ကော ၄း၁၊ ၁ သက် ၂း၁၀)
သစ္စာရှိ၍ ကျန်ကြွင်းသော ဣသရေလူမျိုးကို ကယ်တင်ခြင်း (၉း၇-၅၊ ဟေရှာ ၂၇၊ ၄၂-၄၄ ၆၅၊ ၆၆၊ ယေရမိ ၃၀-၃၃၊ ယေဇ ၃၆၊ ၃၇၊ ၄၀-၄၈၊ ဒံ ၉း၂၀-၂၇၊ ၁၂:၁-၃၊ ၂း၁၄-၂၃၊ ၁၄း၄-၇၊ ယောလ ၃း၁၉-၂၁၊ ဩဗဒိ ၁၇း၂၁၊ မိက္ခာ ၇း၁၄-၂၀၊ ၃း၁၄- ၂၀၊ ဟကွဲ ၂:၂၀-၂၃၊ ဇာ ၁၃၊ ၁၄၊ မာလခိ ၄း၁-၃)
အာမုတ်အနာဂတ္တီကျမ်းရှိ ဘုရားသခင်၏ ဂုဏ်အင်္ဂါလက္ခဏာများ
ဘုရားသခင်သည် သန့်ရှင်းသော ဘုရား – ၄း၂
ဘုရားသခင်သည် မစသော ဘုရား – ၃း၆
အနက်အဓိပ္ပာယ်ဆိုင်ရာ အခက်အခဲများ
အာမုတ် ၉း၁၁ ရှိ ပရောဖက်ပြုချက်သည် ပြည့်စုံခဲ့ပြီလား။ အာ ၉း၁၁ တွင် ဘုရားသခင် ကတိပေး ထားသည်မှာ “လဲလျက်ရှိသော ဒါဝိဒ်၏ တဲကို ထိုကာလတွင် ငါတည်ပြန် မည်”ဟု ဖြစ်သည်။ ဓမ္မသစ်ကျမ်းရှိ ယေရုရှလင်ကောင်စီတွင် တပါးအမျိုးသားများ အရေးဖျားလှီး မခံဘဲ အသင်းတော်သို ဝင်ခွင့်ပြုသင့်၊ မသင့်အကြောင်း ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး၊ တပါးအမျိုးသားများကို ဘုရား သခင်က ဧဝံဂေလိသတင်းစကား ဖွင့်ပြခဲ့ခြင်း အကြောင်း ရှင်ပေတရုပြောသည့်အရာအား အကူ အညီဖြစ်ရန် ရှင်ယာကုပ်က ဤကျမ်းပိုဒ်အား ကိုးကားခဲ့သည် (တ ၁၅း၁၅၊ ၁၆)။ အချိုက ဤကျမ်းပိုဒ်အား ဒါဝိဒ်၏ မင်းမျိုးဆက်ကို ပြန်လည်တည်ထောင်သော၊ ဒါဝိဒ်၏ အကြီးမြတ် ဆုံးသောသားတော်ဖြစ်သည့် ယေရှုအချိန်ကတည်းက ပြည့်စုံခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြကြသည်။ သိုသော် တမန်တော်ဝတ္ထု၏ ကိုးကားမှုမှာ အာမုတ်စကား၏ အကောင်းဆုံး ပုံဖော်မှုဖြစ်ပြီး၊ ပြည့်စုံမှုမ ရှိသေးပေ။ ပိုမိုဆွေးနွေးထားသည့် အကြောင်းအရာများကို ခက်ခဲသည့် မေးခွန်းများမှ အများအပိုင်းတွင် ကြည့်နိုင်သည်။
အကျဉ်းချုပ် ကောက်နှုတ်ချက်
၁။ လူမျိုးများကို တရားစီရင်ခြင်း (၁း၁-၂း၁၆)
က။ နိဒါန်း (၁း၁၊ ၂)
ခ။ ဣသရေလ၏ ရန်သူများ (၁း၃-၂း၃)
ဂ။ ယုဒလူမျိုး (၂း၄၊ ၅) ၊
ဃ။ ဣသရေလူမျိုး (၂း၆-၁၆)
၂။ ဣသရေလူမျိုးကို အပြစ်တင်ခြင်း (၃း၁-၆း၁၄)
က။ တာဝန်မကျေမှု အပြစ် (၃း၁-၁၅) ၊
ခ။ ရုပ်တုဆင်းတု ကိုးကွယ်မှုအပြစ် (၄း၁-၁၃)
ဂ။ စာရိတ္တပျက်ပြားမှု အပြစ် (၅း၁-၁၄)
၃။ တ ရားစီရင်ခြင်းနှင့် ပြန်လည် ထူထောင်ခြင်းရူပါရုံ (၇း၁-၉း၁၅)
က။ ဘုရားသခင် သက်ညှာမည် (၇း၁-၆)
၁။ ကျိုင်းကောင် ရူပါရုံ (၇း၁-၃)
၂။ မီး ရူပါရုံ (၇း၄-၆) ၊
ခ။ ဘုရားသခင် သက်သာတော့မည်မဟုတ် (၇း၇-၉း၁၀)
၁။ ချိန်ကြိုး ရူပါရုံ (၇း၇-၉)
၂။သမိုင်းဆိုင်ရာ ကြားဖြတ်အကြောင်း (၇း၁၀-၁၇)
၃။ အသီးပါသောဆောင်း ရူပါရုံ (၈း၁-၁၄)
၄။ ယဇ်ပလ္လင် ရူပါရုံ (၉း၁-၁၀)
ဂ။ ဘုရားသခင် ပြန်လည်ထူထောင်မည် (၉း၁၁-၁၅)
ဣသရေလလူမျိုးအတွက် နောက်ဆုံးကယ်တင်ခြင်း
၁။ ဟေရှာ ၂၇၊ ၄၂-၄၄၊ ၆၅၊ ၆၆ ၊
၂။ ယေရမိ ၃၀-၃၃
၃။ ယေဇ ၃၆၊ ၃၇၊ ၄၀-၄၈
၄။ ဒံ ၉း၂၀-၂၇၊ ၁၂:၁-၃
၅။ ဟော ၂၁၄-၂၃၊
၆။ ယောလ ၃း၁၈-၂၁
၇။ အာ ၉း၁၁-၁၅
၈။ ဩဗဒီ ၁၇၊ ၂၁
၉။ မိက္ခာ ၇း၁၄-၂၀
၁၀။ ဇေဖနိ ၃း၁၄-၂၀
၁၂။ ဇာခရိ ၁၃း၁၄
၁၃။ မာလခိ ၄း၁-၃၊
အာမုတ်အနာဂတ္တိကျမ်း အချိန်ကာလ၌ ကမ္ဘာကြီးရှိ အခြားသောနေရာများ
ဂရိလူမျိုးများသည် ယနေ့စပိန်ဟုခေါ်သော နေရာတွင် စတင် ကြသည်။ ဂရိ၏ အနုပညာများသည်လည်း တရုတ်၏ များစွာသော လွှမ်းမိုးမှုအောက်တွင် တိုးတက်လာသည်။
ခက်ခဲသော မေးခွန်းများအတွက် အဖြေများ
၁။ အာမုတ် ၉း၁၁-၁၂ ကို ဓမ္မသစ်ကျမ်းမှ ပရောဖက်ပြုခြင်းအဖြစ် ကိုးကားခြင်းသည် ထိုအတွက် ပြည့်စုံမှု မည်မျှရှိခဲ့သနည်း။
ထိုကျမ်းပိုဒ်တွင် ဘုရားသခင်သည် “လဲလျက်ရှိသော ဒါဝိဒ်၏တဲကို ထိုကာလ၌ ငါး ဆောက်တည်ပြန် မည်။”ဟု ကတိပေးထားခဲ့သည်။ တမန်တော် ရှင်ယာကုပ်က ပထမ ယေရုရှလင်ကောင်စီအတွင်း ထိုကတိတော် ကို တ ၁၅း၁၅-၁၆ တွင် ကိုးကားခဲ့သည်။ ထိုအချက်သည် တပါးအမျိုးသားများ အရေဖျားမလှီးဘဲ အသင်း တော်သို ဝင် ခြင်းအကြောင်း ဖြစ်ခဲ့သည်။ ဘုရားသ ခင်၏ အစီအစဉ်တွင် တပါးအမျိုးသား များကိုလည်း ခွင့်ပြုသည်ဆိုသည့်အပိုင်း ပါကြောင်း ဖော်ပြထားခြင်းကြောင့် ရှင်ယာကုပ်က ဤကျမ်းပိုဒ်ကို ထိုကဲ့သို မြင် ခဲ့သည်။ သိုသော် အချိုက ရှင်ယာကုပ် အသုံးပြုခဲ့မှုသည် အာမုတ်ပရောဖက်ပြု ချက် ပြည့်စုံခဲ့သည်ဟု ဖော်ပြကြသည်။ သူတိုက အထက်ဖေါ်ပြပါ စကားစုအား ဒါဝိဒ်၏ အကြီးမြတ်ဆုံးသောသားတော် ယေရှုသည် ဒါဝိဒ်၏မင်းမျိုးဆက်ကို ပြန်လည်တည် ထောင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ခွဲခြားဖော်ပြသည်။
ထိုအကြောင်းက ပရောဖက်ပြုမှု ပြည့်စုံခြင်းထက် အာမှတ်၏ဝေါဟာရများကို ပုံ ကဲ့သို ယာကုပ်အသုံး ပြုခြင်းအား မြင်ရန် ဖြစ်သည်။ မူရင်း ပရောဖက်ပြုခြင်းတွင် “ထိုကာလ (၉း၁၂)ဟူသော စကားစုပါပြီး မေရှိယ ဒုတိယအကြိမ်ကြွလာချိန် ဒါဝိဒ်ပလွင်တွင် အုပ်စိုးသ အကြောင်းအား ပရောဖက်ပြု ပြောဆိုထားသည့် အသေး စိတ်ဖော်ပြချက်ဖြစ်ကြောင်း ညွှန်ပြသည်။ တမန်တော်များနှင့် တပါးအမျိုးသားများအပါအဝင် အစပြုခဲ့သည့် အသင်းတော်သည် နောက်ဆုံး၌ ပြီးပြည့်စုံမည့် အဖြစ်အပျက်ကို ဖော်ပြသည်။ အနာဂတ်အချိန်ကို ရည်ညွှန်းသော လက်ရှိကာလ (“ထိုကာလ၌ ၉း၁၁)၊ ဣသရေလ သိမ်းယူမည်ဖြစ်သော “ကျန်ကြွင်းသော အံ့အမျိုးသားမှစ၍ … တပါးအမျိုးသား”ဟု (၉း၁၂) ဖော်ပြခြင်း၊ ဘုရားသခင်သည် “သူတို နေရင်းအရပ်၌ ငါစိုက်ထားမည်။ ငါပေးသောပြည်မှ နောက်တဖန် အဘယ်သူမျှ မနှုတ်ရ”ဟု (၉း၁၅) ဖော်ပြခြင်းတိုသည် ပရောဖက်က တမန်တော်များအားဖြင့် အသင်းတော်ကိုတည်ထောင် သည့်အချိန်အား ပြောခြင်းမဟုတ်ဘဲ၊ မေရှိယသည် ဒုတိယအကြိမ်ကြွလာပြီး ဒါဝိဒ်ပလ္လင်တွင် ထိုင်မည့်အကြောင်းကို ပြောခြင်းဖြစ်ကြောင်း ရှင်းလင်းစွာ တွေ့ရသည်။
အာမုတ်အနာဂတ္တိကျမ်းကို ဆက်လက်လေ့လာရန်
၁။ အာမုတ် ၅း၂၁-၂၄ ကဲ့သိုသော ကျမ်းပိုဒ်ကိုယနေ့ခရစ်ယာန်များက မည်သိုသော ကျင့်သုံးမှု (သို) လက်ခံမှုမျိုး ရှိရမည်နည်း။
၂။ လူတိုင်းသည် သူတိုအသက်တာအား ဘုရားသခင်ကို ဖြေရှင်းရမည့်အကြောင်း အာမုတ်က မည်သိုပြောခဲ့သနည်း။ ။
၃။ ချမ်းသာကြွယ်ဝသော ခရစ်ယာန်များကို အာမုတ်က ဘာပြောခဲ့သနည်း။
၄။ အပေါ်ယံ ဝိညာဉ်ရေးရာအသက်တာဖြင့် ရှင်သန်သူများကို အာမုတ်၏ သတင်းစကားက မည်သို တိုက်ခိုက်သနည်း။
၅။ ဘုရားသခင်၏ တရားမျှတခြင်းစံနှုန်းဖြင့် သင့်အသက်တာအသက်ရှင်ရန် မည်သည့်အဆင့် ကို သင်ရှာဖွေနေပါသနည်း။
သြဗဒိ အနာဂတ္တိကျမ်း (Obadiah)
ဣသရေလ၏ ရန်သူများကို ဘုရားသခင် တရားစီရင်ခြင်း
ခေါင်းစဉ်
ဤစာအုပ်အား ဗျာဒိတ်ရူပါရုံရသည့် ပရောဖက်အမည်ဖြင့် ပေးထားသည် (၁) ဩဗဒိဆိုသည်မှာ “ဘုရားသခင်၏ အစေခံ”ဖြစ်ပြီး ဓမ္မဟောင်းကျမ်းတွင် အကြိမ် (၂၀) တွေ့ရ အခြားဓမ္မဟောင်းကျမ်းများတွင် လည်း သီးသန့်လူနာမည်များအဖြစ် (၂၀) ကြိမ် ဖော်ပြထားသည် ကို တွေ့ရသည်။ ဩဗဒိသည် ဓမ္မဟောင်းကျမ်း တွင် အတိုဆုံးဖြစ်ပြီး ဓမ္မသစ်ကျမ်းတွင် ကိုးကား ထား ခြင်းမရှိပေ။
စာရေးသူနှင့် ရက်စွဲ
စာရေးသူအကြောင်းကို အသေအချာ မသိရပေ။ အခြား ဓမ္မဟောင်းကျမ်းများမှ နာမည်ကို ဖော်ပြချက်များသည် ပရောဖတ်ဩဗဒိကို ရည်ညွှန်းခြင်း ပုံစံမျိုးမပြပေ။ သူမမm ဖော်ပြသည့် ယေရုရှလင်၊ ယုဒ၊ ဇီဒုန် စသည်တိုက သူသည် တောင်ပိုင်းနိုင်ငံတွင် နေထိုင်ကြောင်း ဖော်ပြသည် (၁၀-၁၂၊ ၁၇၊ ၂၁)။ ဩဗဒိသည် ဧလိယ၊ ဧလိရှဲတိုနှင့် ခေတ်ပြိုင် ပရောဖက်ဖြစ်နိုင်သည်။
စာရေးသားချိန်သည် ဆုံးဖြတ်ရန် ခက်ခဲသော်လည်း အငယ် ၁ဝ-၁၄ ရှိ လူမျိုး သည် ယေရုရှလင်အား အပြစ်ကျူးလွန်သည့်အကြောင်း ဖော်ပြချက် တွေ့ရသည်။ တိုက်ခိုက် မှုပြီးနောက် မကြာမီတွင် ရေးသားခဲ့ ပုံရသည်။ ဓမ္မဟောင်းသမိုင်းတွင် ယေရုရှလင်သည် ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်မှု လေးကြိမ်ခံရသည်ကို တွေ့ရပြီး ၁) ယေရောဗောင် အုပ်ချုပ်ချိန် (၃ ရာ ၁၄း၂၅-၂၆၊ ၆ ရာ ၁၂) ခန့်မှန်းဘီစီ ၉၂၅ တွင် အီဂျစ်ဘုရင် Shishark အားဖြင့် ယ ပြည်တွင် ယဟာရံအုပ်ချုပ်ချိန် (၆ ရာ ၂၁း၈-၂၀) ဘီစီ ၈၄၈-၈၄၁ ဖိလိတ္တိလူနှင့် အာရပ်လူတိုအားဖြင့်၊ ၃) ခန့်မှန်း ဘီစီ ၇၉၀ တွင် ဣသရေလရှင်ဘုရင် ယဟာရအားဖြင့် (၄ ရာ ၁၄၊ ၆ ရာ ၂၅)၊ ၄) ဘီစီ ၅၈၆ တွင် ဗာဗုလုန်ရှင်ဘုရင် နေဗုခဒ်နေဇာအားဖြင့် ရ ရှလင် ကျရှုးချိန်တိုတွင်ဖြစ်သည်။ ထိုလေးကြိမ်ထဲမှ ဒုတိယနှင့် စတုတ္ထအကြိမ်မြောက်တိုသာ သမိုင်းအချက်လက်နှင့် ကိုက်ညီမှုရှိသည်။ ဒုတိယအကြိမ်သည် အနီးစပ်ဆုံး ဖြစ်နိုင်ပြီး နေ့ခင်း နေဇာ၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ယေရုရှလင် ကျရှုးခြင်းအကြောင်းကို သူက ဖော်ပြထား ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ နေဗုခဒ်နေဇာ ယေရုရှလင်ကို သိမ်းပိုက်ချိန်တွင် ပုံလှမျိုး ပါဝင်သော် လည်း ( ၁၃၇၊ မြည်တမ်း ၄း၂၁)၊ ဩဗဒိသည် ဗာဗုလုန်လူမျိုးကို အမည်နှင့် ဖော်ပြမထား ခြင်း (ယေရုရှလင်ကျရှုးခြင်း အကြောင်း ရေးသားသည့် အခြားပရောဖက်များကဲ့သို ဗိမာန် တော်ကို ဖျက်ဆီးသည့် အကိုးအကား (သို) လူများကို ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်သွားသည့် အကြောင်း များ ဖော်ပြမထားခြင်း၊ ထိုအထဲတွင် ဖမ်းဆီးခေါ် ဆောင်ခြင်းသည် အနောက်တောင်ဘက်ကို သာဖြစ်ပြီး အရှေ့ဘက် ဗာဗုလုန်သို မဟုတ်ပေ (ဩ ၂၀)။
နောက်ခံသမိုင်းကြောင်းနှင့် အနေအထား
ဧဒုံလူမျိုးသည် ဣဇက်နှင့် ရေဗက္ကာတို၏ သားဦး (အမြွှာ) (က ၂၅း၂၄-၂၆)၊ ယာကုပ် နှင့် ပြိုင်ဆိုင်ပြီး မွေးဖွားခဲ့သူ ဧသောမှ ဆင်းသက်လာသည့် မျိုးဆက်ဖြစ်သည် (က ၂၈း၂၂)။ ဧသောအမည်မှာ သူသည် “အမွေးပါသော အဝတ်ကဲ့သိုဖြစ်ခြင်းကြောင့် “အမွေးအမှင်ထူခြင်း” ဟု ခေါ်ပြီး၊ “အနီရောင်”ဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည့် ဒုံဟုလည်းခေါ်၍ သူ၏ သားဦးအရာကို ပဲ ဟင်းတစ်ခွက်ဖြင့် ရောင်းစားသူဖြစ်သည် (က ၂၅း၃၀)။
သူသည် ခါနန်အမျိုးသမီးနှစ်ဦးဖြင့် လက်ထပ်ခြင်းသည် ပဋိညာဉ် ကတိတော်ကို ချိုးဖောက်ခြင်းကို ဖော်ပြနေပြီး (က ၂၆း၃၄)၊ နောက်ပိုင်းတွင် ဣရှမေလအမျိုး သမီးနှင့် အိမ်ထောင်ပြုသည် (က ၂၈း၉)။ (သူသည် လွတ်လပ်စွာနေခြင်းကို နှစ်သက်ပြီး ဖခင်ပေးမည့် ကောင်းကြီးမင်္ဂလာကို ယာ ကုပ် လိမ်ယူသွားပြီးနောက်ပိုင်း လွတ်လပ်သောနေရာများတွင် သွားရောက်နေထိုင်ခဲ့သည် (က ၂၅:၂၇၊ ၂၇း၃၈-၄၀)။ ဧသောသည် အကွာဘ ပင်လယ်ကွေ့မှ တောင်ဘက် ခန့်မှန်းခြေ မိုင် (၁၀၀)ခန့်၊ မိုင် (၄၀) ကျယ်ဝန်းသော ဧဒုံ (ဂရိ – lammed) ဟုခေါ်သည့် ပင်လယ်သေ တောင်ဘက်ပိုင်းရှိ တောင်တန်းများတွင် နေထိုင်သည် (က ၃၃း၁၆၊ ၃၆း၈၊၉၊ တရားဟော ၂း၄၊ ၅)။
ဩဗဒိအနာဂတ္တိကျမ်း၌ ခရစ်တော်
ဩဗဒိတွင် ခရစ်တော်သည် ဣသရေလ၏ ရန်သူ များအပေါ် တရားစီရင်သူ(၁၅-၁၆)နှင့် သူရွေးချယ် သည့် လူမျိုးအတွက် ကယ်တင်ရှင်အဖြစ်ပြုမူသည် ၁၇း ၂၀)။ဣသရေလ၏ နောက်ဆုံး အောင်ပွဲသည် ခရစ်တော်ကိုယ်တိုင်အားဖြင့်သာ ဖြစ်သည်။
မြောက်အာဖရိကမှ ဥရောပနှင့် အာရှကို ချိတ်ဆက်ထားသည့် နာမည်ကျော် အဝေးပြေးလမ်းမကြီး Kings Highway သည် အရှေ့ကုန်းပြင်မြင့်တလျှောက် ဖြတ်သွား သည် (တော ၂၀း၁၇)။ ယာကုပ်နှင့်ဧသော ပြိုင်မွေးဖွားခြင်းသည် (က ၂၅) “သင်၏ ဝမ်းအတွင်း ၌ လူမျိုးနှစ်မျိုးရှိ၏”မှာ က ၂၀း၂၃ ရှိ ပရောဖက်ပြုချက် နောက်ခံအကြောင်းအရာ ဖြစ်သည်။ သူတိုသည် ဣသရေလနှင့် ဧဒုံတိုအား ကိုယ်စားပြုသည့် အမြဲတမ်း ရန်ဘက်များဖြစ်ကြသည်။ ဣသရေလလူမျိုးသည် အီဂျစ်ပြည်မှ ထွက်လာသောအခါ ဧဒုံက သူတိုပိုင်မြေ ပင်လယ်သေ တောင်ပိုင်းကို (တော ၂၀း၁၄-၂၁) ယာကုပ်အား ဖြတ်သွားခွင့် မပြုခဲ့ပေ။ သိုသော် ဧဒုံလူမျိုး ကို မမုန်းရန် (တရားဟော ၂၃း၇-၈) ဘုရားသခင်က ဣသရေလလူမျိုးအား ညွှန်ကြားထား သည်။ ဘုရားသခင်ထံမှ ရူပါရုံရသည့် ဩဗဒိသည် ဧဒုံအား ဣသရေလလူမျိုးအပေါ် သူတို ပြုမူဆက်ဆံသော အပြစ်နှင့် လုံးဝဖျက်ဆီးမည်အကြောင်း သတင်းစကားပြောခြင်းဖြစ်သည်။
ဧဒုံလူမျိုးသည် ရှောလုကို ဆန့်ကျင်ပြီး (ခန့်မှန်း ဘီစီ ၁၀၄၃-၁၀၁၁) ဒါဝိဒ်နှင့် ရှာ လမုန်ထက်တွင် နှိမ်နှင်းခံခဲ့ရသည် (ခန့်မှန်း ဘီစီ ၁၀၁၁-၉၇၁)။ သူတိုသည် ယဟောရှဖတ တိုက်ခိုက်ပြီး (ခန့်မှန်း ဘီစီ ၈၇၃-၈၄၈)၊ ယဟောရံလက်ထက်တွင် ပုန်ကန်မှု အောင်မြင် သည် (ခန့်မှန်း ဘီစီ ၈၅၃-၈၄၁)။ ယုဒရှင်ဘုရင် အာမဇိမင်းလက်ထက်တွင် (ခန့်မှန်းဘဲ ၇၉၆-၇၆၇) သူတိုကို တိုက်ခိုက်အနိုင်ယူနိုင်ခဲ့သော်လည်း အာဟတ်မင်း အုပ်ချုပ်ချိန် (ခန့်မှန်း ဘီစီ ၇၃၅ ၇၁၅)တွင် လွတ်လပ်မှုကို ပြန်လည်ရရှိခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ဧဒုံသည် အာရှူရီ ဗာဗုလုန် လက်အောက်တွင် ကျရောက်ခဲ့ပြီး၊ ဘီစီ (၅) ရာစုတွင် သူတိုသည် Nabateans အားဖြင့် ရန်သူလက်အောက်မှ လွှတ်မြောက်ရန် အင်အားရှိခဲ့သည်။ သူတိုသည် ပါလတ်စတိုင်း တောင်ပိုင်းသို ရွှေ့ပြောင်းခဲ့ကြပြီး နောက်ပိုင်းတွင် Idumeans များ ဖြစ်လာသည်။
ldummeal တစ်ဦးဖြစ်သည့် ဟေရုဒ်မင်းကြီးသည် ဘီစီ (၃၇) တွင် ရောမလက်အောက်ခံ ယူ ဘုရင်ဖြစ်လာသည်။ ဧညာနှင့်ယာကုပ်အကြား မနာလိုမုန်းတီးစိတ်ကြောင့် သခင်ယေရှုကို သတ်ရန် ဟေရုဒ်မင်း ကြိုးစားသည်အထိ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ldumeans သည် ယေရုရှလင်ရှိ ရာမကို ဆန့်ကျင်ပုန်ကန်သည့် သူများတွင် ပါဝင်ပြီး၊ အေဒီ (၇၀) တွင် Titus ဦးဆောင်မှုဖြင့် များနှင့်အတူ အနိုင်ယူခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ ဧပုံလူမျိုးသည် ဘီစီ (၅၈၆) တွင် ယေရုရှလင် ပျက်စီးသည်ကို လက်ခုပ်တီးခဲ့သော်လည်း (ဆာ ၁၃၇း၇)၊ အေဒီ (၇၀) တွင် ယေရုရှလင် ပျက်စီးခြင်းကို ကာကွယ်မှုတွင် သေဆုံးခဲ့ကြသည်။ ထိုအချိန်နောက်ပိုင်း သူတိုအကြောင်း မကြားရတော့ပေ။ ဩဒီ ဟောပြောသကဲ့သို သူတိုသည် “အကုန်အစင် ပယ်ဖြတ်ခြင်း” (ဩဗဒိ ၁၀) ကို ခံရပြီး၊ “ သောအမျိုး မကျန်ကြွင်းရ” (၁၈) ဟု ဖြစ်ခဲ့သည်။
ဩဗဒီအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိက ဇာတ်ကောင်များ
ဧဒုံလူမျိုး – ဧသောမှ ဆင်းသက်လာသော လူမျိုး၊ ဘုရားသခင်၏ မျက်ကွယ်ပြုခြင်းနှင့် တရားစီ ရင်ခြင်းကို ခံရသော လူမျိုး (၁-၁၆)
သမိုင်းကြောင်းနှင့် ဓမ္မအတွေးအခေါ်ဆိုင်ရာ အကြောင်းအရာများ
ဩဗဒိဗျာဒိတ်သည် က ၁၂း၁၃ ဖြင့် ဆက်နွယ်သည့် အဓိကအချက် (၂) ၏ အကြောင်းအရာဖြစ်ပြီး၊ ၁) ဣ သရေလကို ကျိန်ခြင်းကြောင့် ဘုရား သခင်သည် ကို တရားစီရင်ခြင်းဖြစ် သည်။ ထိုအရာသည် ယုဒကို ပြောခြင်း တွင် ထင်ရှားစွာ တွေ့ရပြီး၊ သခင်ဘုရား ၏ နေ့ရက်၌ ယုဒကို မစမည့်အကြောင်း ပြောထားခြင်းတွင် (ငယ် ၁၅) ယုဒလူမျိုး ၏ ကျရှုးခြင်းအားမာန်မာနဖြင့် ပါဝင်ခဲ့ သော ဧဒုံအပေါ် တရားစီရင်လိမ့်မည် ဖြစ်ခြင်း၊ ၂) ယုဒလူမျိုးကို ကယ်တင်ခြင်း အကြောင်းဖြစ်သည်။ ထိုအရာသည် ဧဒုံလူမျိုး၏ နယ်မြေများလည်း အပါအဝင်ဖြစ်သည် (ဩဗဒ ၁၉-၂၁၊ ဟေရှာ ၁း၁၄)။ ယုဒလူမျိုးအတွက် ဩဗဒီဇော်ပြသည့် ကောင်းကြီး များတွင် ပါလက်စတိုင်းနှင့် အာရေးဘီးယားတို၏ တိုက်ခိုက်မှုအောက်တွင် လူမျိုးကျရှုံးခြင်း၏ အနီးပြည့်စုံမှု (အငယ် ၁-၁၅)နှင့် အေဒီ ပထမရာစုတွင် ဧဒုံကိုတရားစီရင်ခြင်းနှင့် ဣသရေလတို၏ ပုံကို နောက်ဆုံးပိုင်ဆိုင်ခြင်း သည် အပြည့်စုံမှု ဖြစ်သည် (အငယ် ၁၅- ၂၂)။
ဩဗဒိအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိကဝေါဟာရများ
မာန်မာန – ဟေဗြဲဝေါဟာရ – Zadon – အငယ် ၃ – မူရင်းအဓိပ္ပာယ်မှာ “မာနကြီးစွာ (သို) ကိုယ်မှန်သည် ဟုထင်ပြီး လုပ်ဆောင်သည်”ဟု ဖြစ်သည် (တရားဟော ၁၈း၂၂၊ ၁ ရာ ၁၇း၂၈)။ ဓမ္မဟောင်းကျမ်းရေးသူများသည် ထိုနာမ်ကို ဧဒုံပြည်၏ မာန်မာနရှိသော စရိုက်လက္ခဏာကို ဖော်ပြရာတွင် အသုံးပြုခဲ့သည် (ငယ် ၃၊ ယေ ၄၉း၁၆)။ မာန်မာနမှာ လူများသည် ဘုရားသခင်မပါဘဲ အသက်ရှင် နိုင်သည်ဟု တွေးမြင်ခြင်းမှ ဖြစ်လာသည်။ သိုသော်လည်း ဘုရားသခင်အား ရိုသေမှုမရှိသော အသက်တာသည် အရှက်ရခြင်းနှင့် နောက်ဆုံးတွင် ဖျက်ဆီးခြင်းကို ခံရသည် (သု ၁၁း၂၊ ၁၃း၁၀၊ ယေရမိ ၄၉း၁၆၊ ယေဇ ၇း၁၀-၁၂)။
ဩဗဒိအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိကဩဝါဒများ
ဧဒုံနှင့် နိုင်ငံများအပေါ် ဘုရားသခင် တရားစီရင်ခြင်း (အငယ် ၁-၁၆၊ ဆာ ၈၃း၅-၁၈၊ ၁၃၇း၇၊ ဟေရှာ ၁၁း၁၄၊ ၂၁း၁၁၊ ၁၂၊ ၃၄း၅၊ ၆၃း၁-၆၊ ယေရမိ ၄၉း၇-၂၂၊ မြည်တမ်း ၄း၂၁၊ ၂၂ ယေဇ ၂၅း၁၂-၁၄၊ ၃၅း၁-၁၅၊ ယာလ ၃း၁၉၊ အာ ၁း၁၁၊ ၁၂၊ ၉း၁၁၊ ၁၂၊ မာလ ၁း၂-၅)
ဣသရေလလူမျိုးအပေါ် ဘုရားသခင်၏ ပဋိညာဉ် ကရုဏာတော် (အငယ် ၁၇-၂၁၊ ဆာ ၂၂း၂၈၊ ဟေရှာ ၁၄း၁၊၂၊ ဒံ ၂း၄၄၊ ယောလ ၂း၃၂၊ အာ ၉း၈၊ ယာ ၅း၂၀၊ ဗျာ ၁၁း၁၅) ၊
ဩဗဒိအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ ဘုရားသခင်၏ ဂုဏ်အင်္ဂါလက္ခဏာများ
ဘုရားသခင်သည် တရားစီရင်သော ဘုရား – အငယ် ၁-၁၆
ဘုရားသခင်သည် ကယ်တင်သော ဘုရား – ၁၇-၂၁
အနက်အဓိပ္ပာယ်ဆိုင်ရာ အခက်အခဲများ ၊
ဩဗဒိ ၁-၉ နှင့် ယေရမိ ၄၉း၇-၂၂ အကြားတူညီမှုသည် မေး ခွန်းထုတ်စရာ ဖြစ်ပြီး၊ မည်သူက မည်သူ့ထံမှ ကူးယူသနည်း။ ထင်မြင် ယူဆရန် တတိယ အရင်းအမြစ် မရှိဘဲ၊ ယေရမိ၌ အခြားကျမ်းပိုဒ်များ တွင်လည်း ပြန်တွေ့ရပြီး၊ ဩဗဒိတွင် တစ်ခုတည်းကဲ့သို တွေ့ရခြင်းကြောင့် ယေရမိသည် ဩဗဒိထံမှ ကူးယူ သည်ဟု ခန့်မှန်းရနိုင်သည်။
ဧဒုံအပေါ် ဘုရားသခင်၏ တရားစီရင်မှု
ဓမ္မဟောင်းကျမ်းတွင် ဖော်ပြထားသော လူမျိုးအားလုံးထက် ဧဒုံသည် ဘုရားသခင်၏ အမြင့်ဆုံး အမျက်တော်ကို ခံစားရသည့် လူမျိုးဖြစ်သည်။
- ဆာ ၈၃း၅-၁၈၊ ၁၃၇း၇
- ဟေရှာ ၁၁း၁၄၊ ၂၁း၁၁၊ ၁၂၊ ၃၄း၅၊ ၆၃း၁-၆
- ယေရမိ ၄၉း၇-၂၂
- မြည်တမ်း ၄း၂၁၊ ၂၂
- ယေဇ ၂၅း၁၂-၁၄၊ ၃၅း၁-၁၅
- ယောလ ၃း၁၉
- အာ ၁း၁၁၊ ၁၂၊ ၉း၁၁၊ ၁၂
- မာလ ၁း၂-၅
အကျဉ်းချုပ် ကောက်နှုတ်ချက်
၁။ ဧဒုံ ကို ဘုရားသခင် တရားစီရင်ခြင်း (၁း၁၄)
က။ ဧဒုံကို အပြစ်ပေးမှု (၁-၉)
ခ။ ဧဒုံ၏ အပြစ်များ (၁၀-၁၄)
၂။ အခြားလူမျိုးများကို ဘုရားသခင် တရားစီရင်ခြင်း (၁၅၊ ၁၆)
၃။ ဣသရေလကို ဘုရားသခင် ပြန်လည်ထူထောင်ခြင်း (၁၇-၂၁)
ဩဗဒီ အနာဂတ္တိကျမ်း အချိန်ကာလ၌ ကမ္ဘာကြီးရှိ အခြားသောနေရာများ
ဟောမာသည် Ilia နှင့် Odyssey ဂန္ထဝင်ဂရိကဗျာများ ရေးသားသည်။
ခက်ခံသော မေးခွန်းများအတွက် အဖြေများ ၊
၁။ ကျမ်းစာတွင် ဤကဲ့သို တိုသောကျမ်းစာကို ဘုရားသခင်သည် အဘယ့်ကြောင့် ထည့် သွင်းရသနည်း။
ပထမမှာ၊ ဩဗဒိသည် သမ္မာကျမ်းစာတွင် အတိုဆုံးကျမ်းမဟုတ်ပေ။ ရှင်ယောဟန် ဩဝါဒစာ ဒုတိယစာစောင် (ကျမ်းပိုဒ် ၁၃ ပိုဒ်)၊ နှင့် တတိယစာစောင် (ကျမ်းပိုဒ် ၁၄ ပိုဒ်)တို သည် ပို၍ တိုသော ကျမ်းနှစ်စောင်ဖြစ်သည်။ ထိုတိုသောကျမ်းများကို အရေးအသားနည်း ခြင်းကြောင့် အားနည်းချက်အဖြစ် မယူသင့်ပေ။ ဘုရားသခင်သည် အနည်းငယ်သောအကြောင်း၊ အရာကို ကြီးမားသည့် အကြောင်းအရာဖြင့် ဆက်စပ်ရန် စီစဉ်ထားသည်။
ဒုတိယမှာ၊ ဩဗဒိနှင့် အခြားတိုသောကျမ်းစာအုပ်များသည် တစ်ခုသော အကြောင်းအ ရာအဖြစ် လေးလေးနက်နက် ဆင်ခြင်သုံးသပ်ရန် ဖော်ပြသည်။ ပရောဖက်သည် နှစ်ပေါင်းများ စွာ သာသနာပြုခဲ့ခြင်းနှင့် သတင်းစကားများစွာ ပြောကြားခြင်းများ ရှိမည်ဖြစ်သော်လည်း ဩဗဒိသည် ရူပါရုံတစ်ခုသာ ရှိသည်။ ဘုရားသခင်သည် သူ့အား တန်ခိုးကြီးသော သတိပေး ချက်ကို ယူသွားစေပြီး၊ ထိုသမ္မာတရားသည် ယနေ့အ တွက် မျှော်လင့်ခြင်းကိုပါ ပေးနိုင်ကြောင်း ဖော်ပြသည်။ “တိုင်းနိုင်ငံသည်လည်း ထာဝရဘုရား၏ နိုင်ငံတော် ဖြစ်လိမ့်သတည်း။”ဟု ဩဗဒိ ၏ အဆုံးတွင် ဖော်ပြထားသည် (အငယ် ၂၁)။
ဩဗဒိဗျာဒိတ်ရူပါရုံကို ဆက်လက်လေ့လာရန်
၁။ ဧဒုံလူမျိုးအတွက် ဘုရားသခင်၏ အသေးစိတ် စွဲဆိုချက်များမှာ အဘယ်နည်း။
၂။ ဩဗဒိတွင် ဘုရားသခင်သည် သူ၏ သဘောထားအား ဣသရေလကို မည်သိုပြခဲ့သနည်း။
၃။ ဩဗဒိတွင် ပါဝင်သည့် မာန်မာနအကြောင်း ပုံဖော်ထားသည်မှာ အဘယ်နည်း။
၄။ သင့်အသက်တာရှိ မာန်မာနရှိခြင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဩဗဒိက မည်သို သတိပေးထားသနည်း။
ယောန ဝတ္ထု (Jonah)
စိတ်မပါသော သာသနာပြု
ခေါင်းစဉ်
ဟေဗြဲ Masoretic text (MT)မှ ဖော်ပြချက်ကိုယူပြီး၊ ခေါင်းစဉ်သည် အမိတ္တဲ၏ သား (၁း၁)၊ ယောန (အဓိပ္ပာယ် “ချိုးငှက်”)၏ သွင်ပြင်လက္ခဏာမှ လာခြင်းဖြစ်သည်။ Septuagint (LXX) cop Latin Vulgate (Vg.) ပါ တူညီသော ခေါင်းစဥ်ကို ပေးကြသည်။
စာရေးသူနှင့် ရက်စွဲ
စာရေးသူနှင့်ပတ်သက်ပြီး တိုက်ရိုက်ဖော်ပြချက်များ ပြုလုပ်မထားပေ။ စာအုပ်တစ် လျှောက်တွင် ယောနသည် တတိယပုဂ္ဂိုလ်အဖြစ် ထပ်ခါထပ်ခါ ဖော်ပြပြီး၊ အခြားစာရေးသူကို ရှာနေသည့်အကြောင်း ဖြစ်သည်။ သိုသော်လည်း တတိယပုဂ္ဂိုလ် ရေးခြင်းသည် (ဥပမာ – ၁၁း၃၊ ၁ ရာ ၁၂း၁၁) ဓမ္မဟောင်းကျမ်းတွင် ပုံမှန်မဟုတ်သည့် အရာမဟုတ်ပေ။ ထိုပြင် ကိုယ်ရေးအတ္ထုပ္ပတ္တိ သတင်းအချက်အလက်မှာ ယောနသည် စာရေးသူဖြစ်ကြောင်း ရှင်းလင်း သည့် စာမျက်နှာများအကြား ဖော်ပြထားသည်။ ပုံမှန်မဟုတ်သည့် အဖြစ်အပျက်နှင့် အတွေ့အ ကြုံများ ဖော်ပြထားမှုသည် ယောနလက်ဖြင့် ကိုယ်တိုင်ရေးသားခြင်းသည် အကောင်းဆုံး သတ် မှတ်မှုဖြစ်သည်။ အခြားပရောဖက်များဖြစ်သည့် ဟောရှေ၊ ယောလ၊ မိက္ခာ၊ ဇေဖနိ၊ ဟဂူနှင့် ဇာခရိတိုကဲ့သို အစပြုမူသည့် တူညီသောကြောင့် နိဒါန်းကလည်း ယောနရေးသားကြောင်း ၊ ဖော်ပြနေသည်။
၄ ရာ ၁၄း၂၅ အရ၊ ယောနသည် နာဇရတ်မြိုအနီး ဂါသေဖာမြိုမှ ဖြစ်သည်။ ထိုနောက် ခံ ဖော်ပြ မှုကြောင့် ယေရောထောင် (၂) (ခန့်မှန်း ဘီစီ ၇၉၃-၇၅၈) အုပ်ချုပ်ပြီး ဥစ္စာပစ္စည်း ပေါများချိန်၊ ဘီစီ ရှစ်ရာစု အလယ်အစောပိုင်း၊ ခန့်မှန်းဘီစီ ၇၆၀ တွင် မြောက်ပိုင်းမျိုးနွယ်ကို ပရောဖက်ပြုသည့် အာမုတ်ပရောဖက်ပြု ချိန်တွင် ဖြစ်သည်။ ဖာရိရှဲများသည် “ဂါလိလဲပြည်၌ အဘယ်ပရောဖက်မျှမပေါ်ထွန်း”ဟု (ယော ၇း၅၂) သူတို ပြောချက်သည် ယောနမှာ ဂါလိလဲ ပြည်သားဖြစ်ခြင်းကြောင့် မှားယွင်းသည်။ သက်သေမပြနိုင်သော ဂျူးလူမျိုး တို ယုံကြည်ချက် တစ်ခုမှာလည်း ယောနသည် ဧလိယသေခြင်းမှ ပြန်ရှင်ခြင်းကို ဖြစ်စေသော ဇရတ္တမြို ရှိ မုဆိုးမ ၏သားမှ ဆင်းသက်လာသူဖြစ်သည်ဟု ဆိုခဲ့သည် (၃ ရာ ၁၇း၈-၂၄)။
နောက်ခံသမိုင်းကြောင်းနှင့် အနေအထား
မြောက်ပိုင်းမျိုးနွယ် (၁၀) ခု၏ ပရောဖက်တစ်ပါးဖြစ်သကဲ့သို ယောန၏ နောက်ခံသမိုင်း နှင့် အနေ အထားသည် မှတ်နှင့်အတူဖြစ်သည်။ နိုင်ငံသည် အေးချမ်းပြီး ကြွယ်ဝမှုကြောင့်ပျော်ရွှင်ကြသည်။ ရန်နှင့် အာရှရိတိုသည် အားနည်းနေကြပြီး၊ ဒါဝိဒ်နှင့် ရှောလမုန် အချိန်ကာလ အတိုင်း (၄ ရာ ၁း၂၃-၂၇) မြောက်ပိုင်း ဣသရေလ နယ်မြေကို ယေရောဗောင် (၂) က ပိုကျယ်အောင် လုပ်ဆောင်နေသည်။ သိုသော်လည်း ထိုအချိန်တွင် ဝိညာဉ်ရေးရာ၌ ဆင်းရဲသော အချိန်၊ ဘာသာရေးသည် ရိုးရာစွဲများဖြစ်လာပြီး ရုပ်တုဆင်းတုများ တိုးပွားလာချိန်၊ တရား သည်လည်း အမှန်နှင့်သွေဖယ်နေချိန် ဖြစ်သည်။ ငြိမ်းချမ်းခြင်းနှင့် ကြွယ်ဝခြင်းသည် ဝိညာဉ် စာရိတ္တပိုင်းနှင့် လူ့ကျင့်ဝတ်ပိုင်းကို ပျက်ပြားစေသည် (၄ ရာ ၁၄း၂၄၊ အာ ၄း၁၊ ၅း၁၀-၁၃) ရလဒ်အရ ဘုရားသခင်သည် ဘီစီ ၇၂၂ တွင် အာရှုရိလူမျိုးမှ ဖျက်ဆီးခြင်းနှင့် သိမ်းပိုက်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ နိနဝေအတွက် ပြင်ဆင်ထားသည့် ကပ်ဘေးနှစ်ခု (ဘီစီ ၇၆၅ နှင့် နေကြတ်ခြင်း (ဘီစီ ၇၆၃) တို့သည် ယောန၏ တရားစီရင်ခြင်း သတင်းစကားမှ သတိ နောင်တရမှုသည် အကူအညီဖြစ်စေခဲ့သည်။
ယောနဝတ္တုရှိ အဓိက ဇာတ်ကောင်များ
ယောန – နိနဝေသိုသွားရန် တွန့်ဆုတ်သော သာသနာပြု၊ ဘုရားသခင်၏ အမိန့်တော် အတိုင်း ငါးကြီးမှ မျိုချခြင်းခံရသူ (၁း၁- ၅၊ ၄း၁၁)
ယောနထွက်ပြေးသွားသော သဘော ပေါ်မှ ကပ္ပတိန်နှင့် သင်္ဘောသားများ – ယောနသတ်ခြင်းအမှုကို ရှောင်ရှား ရန် ကြိုးစားသူများ၊ မုန်တိုင်းငြိမ်သွားရန် ယောနအား ပင်လယ်ထဲသို ချပစ်သူများ (၁း၅-၁၆)
သမိုင်းကြောင်းနှင့် တရားဓမ္မဆိုင်ရာ အကြောင်းအရာများ ၊
ယောနသည် ဣသရေလ ပရောဖတ်ဖြစ်သော်လည်း ယေရှုအချိန်တွင် ဂါလိလဲ၌ ပရော ဖက်မရှိဟု ဖာရိရှဲတို၏ ကြေညာချက်သည် ဣသရေလတွင် သူပရောဖက်ပြုခြင်းအမှား မေ့နေကြခြင်းဖြစ်သည် (ယော ၇း၅၂)။ ဤစာအုပ်သည် နိနဝေလူမျိုး နောင်တရခြင်းအတွက် ဟောပြောရန် ယောနအားခေါ်ခြင်းနှင့် သူ၏ ငြင်းဆိုခြင်းအကြောင်း ဆက်စပ်ဖော်ပြထားသည်။ မကောင်းသတင်းနှင့် နာမည်ကျော်သည့် အာရှိရိ၏မြိုတော် နိနဝေသည် သမိုင်းအရ ဣသရေ လနှင့် ယုဒတို၏ အကုသိုလ်ဖြစ်သည်။ ဤစာအုပ်တွင် အလေးအနက် ဖော်ပြထားချက် တပါးအမျိုးသားမြို၊ နောဧ၏ မြေးဖြစ်သော နိမ်ယာဒ တည်ထောင်ထားသည့် မြိုအကြောင်း ဖြစ်သည် (က ၁၀၆-၁၂)။ ရှေးအချိန်တွင် အကြီးဆုံး မြိုကြီးတစ်မြို ဖြစ်နိုင်ပြီး (၁း၂၊ ၃း၂၊ ၃၊ ၄း၁၁) နာဟုံပရောဖက်ပြုထားသည့်အတိုင်း (နာ ၁း၁-) ထိုမြို သည် ယောနဟောပြောသောကြောင့် (ဘီစီ ၆၁၂) နောင်တ ရသည့် မျိုးဆက်များပြီးနောက် နှစ်ပေါင်း (၁၅၀) ခန့်တွင် စီးခြင်းခံခဲ့ရသည်။ အာရှုရိကို နိုင်ငံရေးအရ မနှစ်သက်သော ဣသရေလသည် ဘုရားသခင် ပဋိညာဉ်ကောင်းကြီးမင်္ဂလာကို လက်ခံရရှိသကဲ့သို ဝိညာဉ်ရေးရာ အသက်တာ အနှစ် အနည်းငယ်ရှိပြီး၊ သာသနာပြုခြင်းအတွက် ဘုရားသခင်၏ တောင်းဆိုမှုကို ကလန်ကဆန်လိုသည့် အမှုအရာများ ယာန၀တ္တုတွင်း ထွက်ပေါ်လာသည်။ တစ်ဖက်တွင် ပရောဖက်များမှ ဟောပြောသော်လည်း ဣသရေလလူမျိုး နောင်တမရကြသလို၊ လူစိမ်းများကို ဟောပြောခြင်း ၌ ရုပ်တုကိုးကွယ်သည့်မြိုတော် နောင်တရစေသည့် အချက်သည် အရှက်ရစေ မည့်အကြောင်း နိနဝေသို့ ယောနကို စေလွှတ်ခဲ့သည်။ သတင်း မပေးသည့် လူကိုသာမဟုတ်ဘဲ က ၉း၂၇၊ ၁၂း၃၊ ဝတ် ၁၉း၃၃၊ ၃၄၊ ၁ ရာ ၂း၁၀၊ ဟေရှာ ၂း၂၊ ယောလ ၂း၂၈-၃၂) ဖန်ဆင်းထားသည့် အရာများ လုံးကို ချစ်ပြီး ကရုဏာရှိကြောင်း မကြား မီအတွင်း သင်ယူခဲ့သည် (၄း၂၊ ၁၀၊ ၁၁)၊
ယောနဝတ္ထုသည် လူသား အားလုံးနှင့် ဖန်ဆင်းထားသည့်အရာများ အားလုံးအပေါ် ဘုရားသခင်၏ ပိုင်သအုပ်စိုး မှုကို ဖော်ပြသည်။ ဖန်ဆင်းခြင်းသည် ဘုရားသခင်အားဖြင့် ဖြစ်ပေါ်လာပြီး(၁း၉)၊ သူ၏ အမိန့်များကို ပြန် လည် တုံ့ပြန်သည် (၁း၄၊ ၁၇၊ ၂း၁၀၊ ၄း၆၊ ၇၊ မာ ၄း၄၁)။ သခင်ယေရှုသည် ဖာရိရှဲတိုကို ဆုံးမရန် နီနဝေလူမျိုး၏ နောင်တရမှုကို ဖော်ညွှန်းပြီး ဖာရိရှဲတို နှလုံးသားနှင့် နောင်တရရန် မရှိ ခြင်း စိတ်ခိုင်မာမှုကို ပုံပမာပေးခဲ့သည်။ (မ ၁၂း၃၈-၄၁၊ လု ၁၁း၂၉-၃၂)။ နိနဝေ မြို၏ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ အယူသည် နာမည် မ ကောင်းသော ပရောဖက်၏ ဟောပြော ခြင်းတွင် နောင်တရသော်လည်း သခင် ယေရှုသည် သူတို၏ ဘုရားသခင်နှင့် မေရှိယဖြစ်ကြောင်း များစွာသော သက် သေများဖြင့် ပရောဖက်များ၏ ဟော ပြောမှုများတွင် ဖာရိရှဲများက နောင်တ မရကြပေ။ ယောနသည် ဣသရေလ၏ ပုံရိပ်၊ ဘုရားသခင်၏ သက်သေအဖြစ် ဘုရားရွေးကောက်ပြီး အမိန့်ပေးထား သည့်သူ (ဟေရှာ ၄၃း၁၀ -၁၂၊ ၄၄း၈)၊ ဘုရားသခင်၏ အလိုတော်ကို ဆန့်ကျင် သူ (ထွက် ၃၂း၁-၄၊ သူကြီး ၂း၁၁-၁၉၊ ယေဇ ၆း၁-၅၊ မာ ၇း၆-၉) ဖြစ်သော်လည်း သူသည် ဘုရားသခင်၏ သမ္မာတရားကို ပျံ့နှံအောင် နောက်ဆုံးဟောပြောခြင်းနှင့် တိုင်းတပါးတွင် ရှိနေသည့် ရာစုနှစ်တစ်လျှောက်လုံး ဘုရားသခင်၏ အံ့ဩဖွယ် ထိန်းသိမ်းခြင်းအမှုကို ခံခဲ့ရသည် (ယေရမိ ၃၀း၁၁၊ ၃၁၃၆-၃၇၊ ဟော ၃းး၃-၅၊ ဗျာ ၇း၁-၈၊ ၁၄း၁-၃)။
ယောနဝတ္ထုရှိ အဓိက ဝေါဟာရများ
ခန့်ထားတော်မူသည် – ဟေဗြဲဝေါဟာရ – manah – ၁း၁၇၊ ၄း၆-၈ – ဘုရားသခင်၏ ပိုင်သအုပ်စိုးသော တန်ခိုးသည် သူ့အလိုတော်အပေါ် ကျရောက်မည်ဖြစ် ကြောင်း ဖော်ပြသည်။ မူရင်းအဓိပ္ပာယ်မှာ handli သည် ခန့်အပ်(သို) အပ်နှင်းသောတန်ခိုးကို ရည်ညွှန်းသည်။ ယောနဝတ္ထုရှိ ငါးကြီး၊ အပင်နှင့် ပိုးကောင်များကို ပြင်ဆင်ခန့်ထားတော်မူသည့် ဘုရားသခင်၏ ကြီး မြတ်သောတန်ခိုးသည် သူဖန်ဆင်းထားသော အရာ များအပေါ် သူ၏ ပိုင်သအုပ်စိုးသော တန်ခိုးတော်ကို ဖော်ပြသည်။ ဘုရားသခင်သည် ထိုဖန်ဆင်းထား သည့် သတ္တဝါများဖြင့် လူမျိုးတော်အား သူ၏ ကရု ဏာတော်နှင့် ချစ်ခြင်းကိုပြရန် ယောနအား ဖွင့်ပြ ခြင်းဖြင့် အသုံးပြုခဲ့သည်။ ယောန၏ အစီအစဉ်အား လုံးတစ်လျှောက်၊ ယောနလျှောက်သောလမ်းသည် ဘုရားသခင်မှ ဂရုတစိုက် လမ်းညွှန်ပေးမှု ဖြစ်သည် (၄း၆-၈)။
အမျက်ထွက်ရန် နှေးသည် – ဟေဗြဲဝေါဟာရ – enek> appayim – ၄း၂ – ထိုစကားလုံး တွဲသုံးမှု (idiom) ၏ အဓိပ္ပာယ်မှာ “နှာခေါင်းမီးလောင်ခြင်း” (သို) “နှာခေါင်း ပူလာခြင်း”ဖြစ်ပြီး၊ ဒေါသထွက်သော သူတစ်ဦး၏ ပြင်းထန်သော အသက်ရူခြင်းမျိုး ဖြစ် သည် (က ၃၀း၂၊ ထွက် ၄း၁၄)။ ဓမ္မဟောင်းကျမ်း၊ တွင် ဒေါသထွက်ခြင်းဖြစ်သော ထိုစကားလုံးသည် နှာခေါင်းနှင့် တိုက်ရိုက် ဆက်စပ်သည်။ ထိုကြောင့် ဓမ္မဟောင်း ကျမ်းရေးသူများက ဘုရားသခင်အား “အမျက်ထွက်ရန် နှေးသည်”ကဲ့သို ဖော်ပြသောအခါ တိုက်ရိုက်ပြန်ဆိုလျှင် “နှာခေါင်းရှည်သည်”ဟု ဖြစ် သည် (ဆာ ၈း၁၅၊ ၁၀း၃၈)။ “အမျက်ထွက်ရန် နှေးသည်”ဟူသည့် ဟေဗြဲ idiom မှာ ဘုရားသခင်၏ ကြီးမားသည့် ကရုဏာတော်နှင့် စိတ်ရှည်ခြင်းကို ဖော်ပြသည် (ဆာ ၁၄၅း၈၊ ယောလ ၂း၁၃)။
ယောနဝတ္ထုရှိ အဓိကသြဝါဒများ
လူမျိုးများအားလုံးသို ဘုရားသခင်၏ ကရုဏာတော် (၄း၂၊ ၁၀၊ ၁၁၊ ထွက် ၃၄း၆၊ တော ၁၄း၁၈၊ ဆာ ၈၆း၅၊ ၁၅၊ ယောလ ၂း၁၃၊ ၁ တိ ၂း၄၊ ၂ ပေ ၃း၉)
ဘုရားသခင်၏ အရာရာပိုင်သအုပ်စိုးခြင်း (၁း၄၊ ၉၊ ၁၇၊ ၂း၁၀၊ ၄း၆၊ ၇၊ ယောဘ ၄၂း၂၊ ဆာ ၁၀၇း၂၅၊ ၁၄၆း၆၊ နေဟမိ ၉း၆၊ မ ၁၀း၂၉၊ ၃ဝ၊ တ ၁၇း၂၄၊ ရော ၈း၂၈)
ယောနဝတ္ထုရှိ ဘုရားသခင်၏ ဂုဏ်အင်္ဂါလက္ခဏာများ
ဘုရားသခင်သည် ကရုဏာရှိသော ဘုရား – ၄း၂၊ ၁၀-၁၁
ဘုရားသခင်သည် ကူညီမစသော ဘုရား – ၁း၄၊ ၁၅
ဘုရားသခင်သည် အမျက်ဒေါသထွက်သော ဘုရား – ၄း၂
အနက်အဓိပ္ပာယ်ဆိုင်ရာ အခက်အခဲများ
အဓိကအခက်အခဲမှာ ဤစာအုပ်အား သမိုင်းဆိုင်ရာ ပုံပြင် (သို) ပုံဆောင်မှုပုံဥပမာ အဖြစ် အနက်ဖွင့်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ငါးကြီးဝမ်းတွင် သုံးရက်နှင့်သုံးည အသက်ရှင်နေခြင်းကဲ့သို နက်နဲသည့် နိမိတ်လက္ခာများသည် ဝိညာဉ်ရေးရာ သင်ခန်းစာ ရယူခြင်းများနှင့် သမိုင်းဆိုင် ရာ ဖြစ်တည်ခြင်းကို ငြင်းဆိုရန် ပါဝင်သည့် အစိတ်အပိုင်းများ (ပုံဆောင်မှု) (သို) စာအုပ်တစ်ခု လုံး (ပုံဥပမာ)အဖြစ် ဝေဖန်မှုနှင့် သံသယဖြစ်မှုအချိုရှိသည်။ သိုသော်လည်း ကြီးမားသည့် အံ့ဖွယ်အဖြစ်အပျက်များသည် ဖြစ်ပေါ်နေပြီး၊ သမိုင်းပုံပြင်သည် သမိုင်းဆိုင်ရာအကြောင်းအဖြစ် မြင်ရမည်ဖြစ်သည်။ ဘီစီ ရှစ်ရာစုရှိ အသက်ရှင်ခဲ့သော ဓမ္မဟောင်းပရော ဖတ်များ၏ သမိုင်း ) ဆိုင်ရာ ဗဟိုဖြစ်ပေါ်မှု၊ သမိုင်းပုံပြင်ပုံစံ မှတ်တမ်းတင် ဖော်ပြထားမှုများ သည် တစ်ခုစီ ဖြစ်ပေါ် နေခြင်းမဟုတ်သောကြောင့် ယောနဝတ္ထုကိုလည်း သမိုင်းဆိုင်ရာအဖြစ် နားလည်ရန်ဖြစ်သည်။ ထိုပြင် သခင်ယေရှုက ယောနသမိုင်းကို ဥပမာကဲ့သို သွန်သင်ထားခြင်း မပြုသလို သမိုင်းတွင် အမှန်တကယ်ဖြစ်ပျက် အမှုအဖြစ် အတည်ပြုထားသည် (မ ၁၂း၃၈-၄၁၊ ၁၆း၄၊ လု ၁၁:၂၉
ယောနဝတ္ထုရှိ၊ အချိန်ကာလ၌ ကမ္ဘာကြီးရှိ အခြားသောနေရာများ
တရုတ်ပြည်သမိုင်းတွင် ပထမဆုံး အမှန်တကယ် နေကြတ်ခြင်းဖြစ်စဉ် သည် ဘီစီ ၇၇၅၊ စက်တင်ဘာ ၆ ရက်နေ့အဖြစ် ဖော်ပြထားသည်။
ယောနဝတ္ထုရှိ နိမိတ်လက္ခဏာ (၁၀) ခု
၁။ ၁း၄ “ဘုရားသခင်သည်လည်း ပြင်းစွာသော လေကို ပင်လယ်အပေါ်သို စေလွှတ်
၂။ ၁း၇ “ယောန၌ စာရေးတံကျ၏”
။၃ ၁:၁၅ “ပင်လယ်လှိင်းတံပိုးသည် ငြိမ်းလေ၏”
၄။ ၁း၁၇ “ငါးကြီးကို ထာဝရဘုရား ခန့်ထားတော်မူသည်”
၅။ ၁း၁၇ “ယောနကို မျိုစေခြင်းငှာ (အသက်ရှင်လျက်)”
၆။ ၂း၁ဝ “ငါးကြီးသည် ထာဝရဘုရား၏ အမိန့်တော်ကို … ယောနကို ကုန်းပေါ်သိုအန်”
၇။ ၃း၁ဝ “မြိုသားတိုသည် … အဓမ္မလမ်းကို လွဲရှောင် … ဘုရားသခင်မြင်လျှင်”
၈။ ၄း၆ “အရှင်ထာဝရဘုရားသည်လည်း ကြက်ဆူပင်ကို ပြင်ဆင်ပြီးလျှင်”
၉။ ၄း၇ “ဘုရားသခင် ခန့်ထားတော်မူသော ပိုးကောင်သည်”
၁ဝ။ ၄း၈ “ဘုရားသခင်သည် အလွန်ပူသော အရှေ့လေကို ပြင်ဆင်တော်မူ၍”
အကျဉ်းချုပ် ကောက်နှုတ်ချက်
၁။ ဘုရားသခင်၏ အလိုတော်မှ ထွက်ပြေးခြင်း (၁း၁-၁၇)
က။ ယောနအား စေခိုင်းခြင်း (၁း၁၊ ၂)
ခ။ ယောန ထွက်ပြေးခြင်း (၁း၃) ၊
ဂ။ ယောနကို ပြန်မိခြင်း (၁း၄-၁၆)
ဃ။ ယောနကို ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းခြင်း (၁း၁၇)
၂။ ဘုရားသခင်၏ အလိုတော်ကို ဝန်ခံခြင်း (၂း၁-၁၀)
က။ ယောန အားကိုးရာမဲ့ခြင်း (၂း၁-၃) ၊
ခ။ ယောန ဆုတောင်းခြင်း (၂း၄-၇)
ဂ။ ယောန နောင်တရခြင်း (၂း၈၊ ၉)
ဃ။ ယောနကို ကယ်တင်ခြင်း (၂း၁၀)
၃။ ဘုရားသခင်၏ အလိုတော် ပြည့်စုံခြင်း (၃း၁-၁၀)
က။ ပြန်လည်စေခိုင်းခြင်း (၃း၁၊ ၂)
ခ။ ပရောဖက်သည် နာခံခြင်း (၃း၃၊ ၄)
ဂ။ မြိုတော် နောင်တရခြင်း (၃း၅-၉) ၊
ဃ။ ဘုရားသခင် သနားစိတ်ဖြစ်ခြင်း/ အလျော့ပေးခြင်း (၃း၁၀)
၄။ ဘုရားသခင်၏ အလိုတော်ကို မေးခွန်းထုတ်ခြင်း (၄း၁-၁၁)
က။ ပရောဖက်၏ မကျေနပ်မှု (၄း၁-၅)
ခ။ ပရောဖက်ကို ဆုံးမမှု (၄း၆-၁၁)
ခက်ခဲသော မေးခွန်းများအတွက် အဖြေများ
၁။ ယောန၏ စွန့်စားမှုများသည် ဒဏ္ဍာရီပုံပြင်ကဲ့သိုသော အရာများ ဖြစ်ပါသလား။ (သို) ယောနသည် ထို အံ့ဖွယ် နိမိတ်လက္ခဏာများကို အမှန်ကြုံတွေ့ ခဲ့ ရပါသလား။
နိမိတ်လက္ခဏာများ အမြင်ဖြင့် ပြဿနာရှိကြသူများသည် ယာနဝတ္ထုတွင် – သည့် ပြဿနာတစ် ခုရှိသည်။ ယောနဝတ္ထုတွင် ကြီးစွာသော မုန်တိုင်း၊ ငါးကြီးဝမ်းတွင် အသက် ရင်မှု၊ လောကီတန်ခိုးကြီး ခေါင်းဆောင်များ၏ နောင်တရခြင်း စသည့် အံ့ဖွယ်နိမိတ်လက များ ဖြစ်ပျက်သည်။ ထိုအရာများသည် ယုံကြည်ခြင်းတွင် ကြောက်စရာအတွက် မဟုတ်ပေ။ အချိုသော ဝေဖန်သူနှင့် သံသယရှိသူများက ယောန၏ သမိုင်းဆိုင်ရာ ဖြစ်ပျက်မှုကို မြင် သည်။ အချိုက ယောနကို ပုံဆောင်ချက် (သို) တစ်အုပ်လုံးကို ဥပမာပေးမှုအဖြစ် အနက်ဖွင့်ပြီး ဝိညာဉ်ရေးရာ သင်ခန်းစာအဖြစ် အစားထိုးရန် ကြိုးစားကြသည်။
ယောနဝတ္ထုတွင် တွေ့ရသည့်အကြောင်းအရာများကို ထင်ရှားစေသည့် အားကြီးစွာ ပြောထားသည့် အချက်နှစ်ခုမှာ ၁) ယောနဝတ္ထုရှိ နိမိတ်လက္ခဏာများ၏ ကဏ္ဍသည် အဓိက သွင်ပြင်လက္ခဏာကို ထိမိစေသည်။ ထိုနိမိတ်လက္ခဏာများက သူသည် သတ္တိနည်းသူ၊ နိုင် ကျသူ၊ ခါးသီးသူအဖြစ် မြင်ရန် ဖြစ်သွားခဲ့သည်။ ပရောဖက်နှင့် ဘုရားသခင် သူ့ကို ပေးထားသည့် စေခိုင်းချက်အကြား ဆက်လက်ဆန့်ကျင်ခြင်းအကြောင်း ပေးထားပြီး၊ ဘုရားသခင်ဘုန်းကြီး ခြင်းနှင့် ပရောဖက်တို နှိမ့်ချခြင်း သမိုင်းအဖြစ်အပျက်ကို ယောနအမှန်တကယ် မှတ်တမ်းတင်၊ ထားမှုသည် ကြီးမားသည့် နိမိတ်လက္ခာအားလုံးဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြနိုင်သည်။ ၂) သခင်ယေရှုက ယောနအား ပုံဥပမာကဲ့သိုမဟုတ်ဘဲ သမိုင်းတွင်သက်ရှိလူအဖြစ် ယောနအား အကြိမ်ပေါင်း၊ များစွာ ကိုးကားထားသည် (မ ၁၂း၃၈-၄၄၊ ၁၆း၄၊ လု ၁၁း၂၉-၃၂)။
၂။ နိနဝေတွင် ဖြစ်ပျက်သည့် အကြောင်းများနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဘု ရားသခင်သည် အဘယ့်ကြောင့် ဂရုစိုက် ရသနည်း။
ဤအရာက ယောနဝတ္ထု၏ မေးခွန်း အတိအကျပင်ဖြစ်သည်။ သူသည် နိနဝေ ကြောင်း လုံးဝဂရု မစိုက်ပေ။ သူက ဘုရားသခင်သည် သူ့ရည်ရွယ်ချက်အတိုင်း မြိုကိုဖျက်ဆီး ရန် မျှော်လင့်၍ ဆုတောင်းခဲ့သည်။ သိုသော် ယောနက ဘုရားသခင်သည် သတိပေးခြင်း၊ အခွင့်အရေးအဖြစ် အမြဲတမ်းပေးကြောင်းကိုလည်း သိခဲ့သည်။ ယောနက နိနဝေသ အခွင့်အရေးရမည်ကို မလိုချင်ခဲ့ပေ။
ယောနသည် နိနဝေနှင့် သူ၏ ဂုဏ်သတင်းကျော်ဇောမှုကို မှန်းသည်။ သူသည် နိနဝေ မင်းများအားဖြင့် သူ့လူမျိုး ကျရှုးခြင်းအပေါ် ခံစားပြီး နာကျည်းမုန်းတီးခဲ့သည်။ သူသည် န၊ ဝေလူမျိုးအား မျက်နှာမရသော ရန်သူများအဖြစ် သက်သေပြရန် မအောင်မြင်ခဲ့ပေ။ ဘု၊ သခင်သည် ယောနအား ကရုဏာထားတတ်ရန် အတိအကျသင်ပေးသည်။ တန်ဖိုးမရှိ သော သင်ခန်းစာကို ပေးခဲ့သည်။ ဘုရားသခင်သည် အပင်တစ်ပင်အားဖြင့် ယောန၏ ကြမ်းတမ်း စွာ ဆက်ဆံခြင်းစိတ်ကို နှိးဆွပေးပြီး၊ မိမိအခြေအနေကို သတိပြုမိသည့် ထောင်ပေါင်းများပြီး သော နိနဝေမြိုသားများအပေါ် သနားခြင်းကရုဏာပြရန် ဘုရားသခင်တွင် အခွင့်အာဏ သည်ဟု ရှင်းပြသည် (၄း၁-၁၁)။
ယောနဝတ္ထုကို ဆက်လက်လေ့လာရန်
၁။ အဘယ့်ကြောင့် ယောနသည် နိနဝေမြိုသို မသွားချင်ရသနည်း။
၂။ ဤစာအုပ်တစ်လျှောက် ယောန၏ အပြုအမူသည် နိမ့်လိုက်၊ မြင့်လိုက်ဖြစ်ခြင်းကို ဖော်ပြပါ။
၃။ ယောန၏ နာခံမှု တည်ငြိမ်ခြင်း မရှိမှုအစား ဘုရားသခင်သည် အဘယ့်ကြောင့် သူ့အား ကယ်တင်ခဲ့သနည်း။ ။
၄။ ဘုရားသခင်၏ ချစ်ခြင်းမေတ္တာအကြောင်း ယောနဝတ္ထုတွင် အတွင်းကျကျ ဘာကို ဖော်ပြသနည်း။ ။
၅။ တိကျသော မည်သည့်နည်းလမ်းဖြင့် ယောနဝတ္ထု ရည်ရွယ်ချက်ကို သင်ဖော်နိုင်ပါသလား။ သူ့အတွေ့အကြုံနှင့်ပတ်သက်ပြီး သင်သည် မည်သည့်အရာကို ရှောင်လိမ့်မည်နည်း။
မိက္ခာ အနာဝတ္တိကျမ်း (Micah)
ဘုရားသခင်ကဲ့သို မည်သူရှိသနည်း။
ခေါင်းစဉ်
ဤကျမ်းခေါင်းစဉ်သည် ဘုရားသခင်၏ နှုတ်ကပတ်တော်ကို လက်ခံရရှိပြီး ဟောပြော ရန် စေခိုင်းခြင်းခံရသည့် ပရောဖက်မှ ဖြစ်လာသည်။ အခြားဓမ္မဟောင်းကျမ်းများတွင်လည်း နာမည်ဖော် ပြခြင်းခံရသည့် မိက္ခာသည် (ဥပမာ – သူကြီး ၁၇း၁၊ ၆ ရာ ၁၃း၂၊ ယေရမိ ၃၆း၁၁) မိက္ခာရိယ ပုံစံမှ အတိုကောက်ဖော်ပြချက်ဖြစ်ပြီး၊ အဓိပ္ပာယ်မှာ “မည်သူသည် ဘုရား၊ သခင်ကဲ့သို ဖြစ်သနည်း”ဟု ဖြစ်သည်။ မိက္ခာ ၇း၈ တွင်၊ မိက္ခာသည် “ကိုယ်တော်ကဲ့သို အဘယ် ဘုရားဖြစ်သနည်း”ဟု သူ့အမည်အား အသုံးပြုထားသည်။
စာရေးသူနှင့် ရက်စွဲ
ပထမကျမ်းပိုဒ်တွင် မိက္ခာသည် စာရေးသူဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။ ထိုထက်ပိုပြီး သူ့အကြောင်းအား အနည်းငယ်သာ သိရှိရသည်။ သူ့မိဘများကို ဖော်ပြမထားသော်လည်း သူ့နာမည်က ဘုရားသခင်ကို ကြောက်ရွံသော မျိုးဆက်မှလာကြောင်း ဖော်ပြသည်။ သူသည် ငါ့သ်အနီး ယုဒနှင့် ပါလက်စတိုင်းနယ်ကြား၊ ယေရုရှလင်၏ အနောက်တောင်ဘက် (၂၅) မိုင်ခန့်၊ ယုဒတောင်ခြေများတွင် တည်ရှိသည့် မောရရှရွာမှဖြစ်သည်ဟု ဖော်ပြထာသည် (၁း၁၊ ၄)။ သူသည် အာမုတ်နှင့်တူသည်။ စိုက်ပျိုးရေးထွန်းကားသည့် နေရာမှဖြစ်ပြီး၊ ဘာသာရေးနှင့် နိုင်ငံရေးတွင် ဖယ်ရှားခံရသော်လည်း ယေရုရှလင်ရှိ မင်းသားများနှင့် လူများကို တရားစီရင်ခြင်း သတင်းစကား ယူဆောင်သွားရန် ဘုရားသခင်၏ ရွေးကောက်ခြင်းခံခဲ့ရသည် (၃း၈)။ ။
မိက္ခာသည် ယောသံ (ဘီစီ ၇၅ဝ-၇၂၀)၊ အာခတ် (ဘီစီ ၇၃၁-၇၁၅)နှင့် ဟေဇကို (ဘီစီ ၇၁၅-၆၈၆)တို အုပ်ချုပ်ချိန်တွင် ပရောဖက်ပြုခဲ့သည်။ သူသည် အာမုတ်၏ အဓိကအ ကြောင်းအရာ လူမှုဝန်းကျင် တရားမျှတမှုမရှိခြင်းနှင့် ဘာသာရေး ပျက်စီးယိုယွင်းခြင်းအကြောင်း ၊ (ဘီစီ ရှစ်ရာစုအလယ်)အား အသစ်ပြန်လည်ဖော်ပြခြင်းအကြောင်း ဟောပြောသည်။ သူ၏ခေတ်ပြိုင်ပရောဖက်များမှာ မြောက်ပိုင်းကို ပရောဖက်ပြုသည့် ဟောရေ (ခန့်မှန်း ဘီစီ ၇၅၅-၇၁၀) နှင့် တောင်ပိုင်းတွင် ဟေရှာယ (ခန့်မှန်းဘီစီ ၇၃၉-၆၉၀)တိုဖြင့် ဖြစ်သည်။ ထိုအရာ သည် အာခတ်မင်းအကြောင်း(၄ ရာ ၁၆း၁၀-၁၈)နှင့် သူ့သား ဟေဇက်၏ ဝိညာဉ်ရေးရာ ပြု ပြင်ခြင်းအကြောင်းများ (၆ ရာ ၂၉၊ ၃၁း၁)နှင့် ကိုက်ညီသည်။ သူ၏ ရှမာရိ ကျရှုးတော့မည့် အကြောင်းဖော်ပြချက်သည် (၁၆) ဘီစီ ၇၂၂ မတိုင်မီ၊ ခန့်မှန်းခြေ ဘီစီ ၇၃၅-၇၁၀ တွင် သူ ရှိခဲ့သည်ဟု ရှင်းလင်းစွာ ဖော်ပြသည်။
နောက်ခံသမိုင်းကြောင်းနှင့် အနေအထား
မိက္ခာပရောဖက်ပြုချိန် ဘီစီ ၇၂၂ အတွင်း မြောက်ပိုင်းနိုင်ငံသည် အာရှရိလက်အောက် ရောက်ခါနီးခြင်း ကြောင့် မိက္ခာ၏ ပရောဖက်ပြုချက်သည် ယုဒရှင်ဘုရင်များအတွက်သာ ရည်ညွှန်းသည်။ မြောက်ပိုင်း က္ကသရေလသည် ဤသတင်းစကားကို တစ်ခါတစ်ရံ ရရှိပြီး (၁း၅ ၊ ၇)၊ သူ၏ အဓိက ရည်ရွယ်ချက်သည် သူနေထိုင်ရာ တောင်ပိုင်းနိုင်ငံအတွက် ဖြစ်ပေါ်သည်။ ယေရောဗောင် (၂) အုပ်ချုပ်ပြီး စီးပွားရေးကောင်း၍ အေးချမ်းသာယာ အချိန် (ဘီစီ ၇၉၃-၇၅၃)၊ ဒါဝိဒ်နှင့် ရှောလမုန်တို ယုဒနှင့် ဣသရေလအဖြစ် ပြိုင်ဘက် နယ် မြေများ ဖြစ်သွားချိန် (၄ ရာ ၁၄း၂၃-၂၇)တိုတွင် လမ်းမှားသို လဲကျနေခဲ့ကြသည်။ အာရှရိနှင့် ဣသရေလသည် ယုဒကို ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ပြီး မကောင်းသည့် အာခတ်မင်းကို တခဏ ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်သွားသည် (၆ ရာ ၂၈း၅-၁၆၊ ဟေရှာ ၇း၁၊ ၂)။ ကောင်းသောဘုရင် ဟု ဇကိမင်းသည် အာရှုရိနှင့် မိတ်ဖွဲမှုကို ဖြတ်တောက်ချိန်၊ ရှုရိနှင့် ဣသရေလကို အာရရိက သိမ်းပိုက်ပြီးချိန်နောက် ဘီစီ ၇၀၁ တွင် သနာခရိပ်က ယေရှုရှလင်ကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ရန် ဖြစ်စေခဲ့သည် (၄ ရာ ၁၈၊ ၁၉၊ ၆ ရာ ၃၂)။ ဘုရားသခင်သည် သူ၏ ကောင်းကင် တမန်များကို ယုဒအား ကယ်တင်ရန် စေလွှတ်ခဲ့သည် (၆ ရာ ၃၂း၂၁)။ ဟေဇကိမင်းကြီးသည် ယုဒအား စစ်မှန်သော ဝတ်ပြုကိုးကွယ်ခြင်းပြန်လုပ်ရန် ဘုရားသခင်၏ အသုံးပြုခြင်းခံခဲ့ရသည်။
ဘီစီ ၇၃၉ တွင် သေဆုံးခဲ့သော ဩဇိမင်းကြီး နန်းစံနှစ်များပြီးနောက် သူ့သား ယောသံ သည် သူ့နည်းလမ်းအတိုင်း ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ခဲ့သော်လည်း ရုပ်တုဆင်းတု အဓိက ဖယ်။ ရှားခြင်းအမှု မလုပ်ခဲ့ပေ။ အပြင်ပိုင်း ချမ်းသာကြွယ်ဝမှုသည် လူ့ဝန်းကျင်တွင် ယိုယွင်းခြင်းနှင့် ဘာသာရေး ပျက်စီးမှု၊ ရှုပ်ထွေးမှုသာ ဖြစ်သည်။ ခါနန်လူမျိုး၏ ဆိုးညစ်သော ဗာလဘုရားကို ကိုးကွယ်ခြင်းကို ဓမ္မဟောင်း ယဇ်ပူဇော် ခြင်းပုံစံဖြင့် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်လာခဲ့ကြပြီး၊ အာခတ်မင်း၊ အုပ်ချုပ်မှုအောက်တွင် ကူးစက်မြန်ရောဂါ ဖြစ်လာခဲ့သည် (၆ ရာ ၂၈း၁-၄)။ ရှမာရိ ကျရုံး အခါ ယုဒသို ဒုက္ခသည်များစွာ ရောက်သွား ကြပြီး၊ သူတိုနှင့်အတူ သူတို၏ မကောင်း သော ကိုးကွယ်မှုများကိုလည်း ယူသွားကြသည်။ သိုသော် မိက္ခာ (ဟောရှေကဲ့သို) ထိုအကြောင်းအရာကို ဖော်ပြပြီး၊ ထိုအရာ သည် သူ၏ တင်းကျပ်သော ဆုံးမမှုများနှင့် သတိပေးမှုများ ပြောကြားခြင်းတွင် ပုဂ္ဂိုလ် ရေးနှင့် လူ့ဝန်းကျင်တန်ဖိုးအတွက် အစိတ် အပိုင်းလေးများ ဖြစ်သွားစေခဲ့သည် (ဥပ မာ ၇း၅၊ ၆)။ အာရှုရိသည် ယုဒကို ဆက်လက်တိုက်ခိုက်ပြီး အုပ်စိုးမှုများ လုပ်နေခြင်း ကြောင့် မိက္ခာက ဗာဗုလုန်သည် ယုဒကို သိမ်းပိုက်မှုအား (၄း၁၀) အာရှရိ လက် အောက်တွင် ဖယ်ထုတ်မည် ဖြစ်ကြောင်း ၊ ဟောပြောခဲ့သည်။ ထိုအကြောင်းမှာ ပရော ဖက် အာမုတ်က ဣသရေလကို ပရောဖက်ပြုခြင်းဖြစ်ပြီး၊ မိက္ခာက ယုဒကို ပရောဖက်ပြုခြင်းဖြစ်သည်။
မိက္ခာအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိက ဇာတ်ကောင်များ ၊
ဣသရေလလူမျိုး – အာရှုရိ၏ ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်ခြင်းအကြောင်း ဖြစ်စေသော မြောက်ပိုင်း နိုင်ငံ (၁း၂-၇း၂၀)၊
သမိုင်းကြောင်းနှင့် ဓမ္မအတွေးအခေါ်ဆိုင်ရာ အကြောင်းအရာများ ၊
အဓိကအားဖြင့် မိက္ခာသည် မကောင်းမှုများ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေသည့် လူမျိုးအား ၊ တရားစီ ရင်မည့်အကြောင်း သတင်းစကားကြေညာခြင်းဖြစ်သည်။ အခြားပရောဖက်များကဲ့သို (ဟောရှေ ၄း၁၊ အာ ၃း၁)၊ မိက္ခာသည် တရားရင်ဆိုင်ခြင်း အသုံးအနှုန်းကို သူ့သတင်းစကား၌ဖော်ပြထားသည် (၁း၂၊ ၆း၁၊ ၂)။ ပရောဖက်ပြု ခြင်းကို နှုတ်မြွတ်စကား (သို) စက်ဝိုင်း (၃)ခု ဖြင့် ဖော်ပြထားပြီး “ကြားကြလော့”ဟု သတိပေးချက်များဖြင့် အစပြုထားသည် (၁း၂၊ ၃း၁၊ ၆း၁)။ နှုတ်မြွတ်စကားတိုင်းတွင် အပြစ်ဒဏ်ပေးခြင်းမှ မျှော်လင့်ခြင်းကို ပြောပြီး သိ ၊ တွင် ဘုရားသခင်၏ ပညတ်တော်များကို သူတိုချိုးဖောက်ခြင်းကြောင့် အပြစ်ပေးခြင်း သူတို ဘိုးဘေးများအားဖြင့် ဘုရားသခင်၏ မပြောင်းလဲသော ပဋိညာဉ်ကြောင့် မျှော်လင့် ရှိခြင်းဖြစ်သည် (၇း၂၀)။ ဤစာအုပ်၏ သုံးပုံတစ်ပုံသည် သူ့လူမျိုး၏ အပြစ်များကို ဗဟိ ခြင်း၊ အခြားသုံးပုံတစ်ပုံမှာ ဘုရားသခင်သည် တရားစီရင်ရန် လာခြင်း၊ ကျန်သုံးပုံတစ်ပုံ တရားစီရင်ခြင်းပြီးနောက် ကတိတော်ကို မျှော်လင့်သော သစ္စာရှိသူအတွက်ဖြစ်သည်။ ထိုကြောင့် အပြစ်အတွက် အဖြစ်မနေ ဘုရားသခင်စီရင်ခြင်းအကြောင်း၏ အဓိကအချက်သည် အစဉ်အ တည်မြဲသည့် ဘုရားသခင်၏ ပဋိညာဉ်ကတိတော်နှင့် အတူတကွ ဖြစ်ပေါ်သည်။ ဘုရားသခင် ၏ အပြစ်တရားကို လုံးဝတရားစီရင်ခြင်းအကြောင်းနှင့် ကျန်ကြွင်းသော သူ့လူမျိုးအား၊ ပဋိညာဉ်မပျက်စီးခြင်းအကြောင်း ပေါင်းစပ်ခြင်းသည် ကြားနာသူများက စကြဝဠာကို ပိုင်သ အုပ်စိုးသောသူ၏ ဝိသေသလက္ခဏာကို ရှင်းလင်းစွာ ကြားရန် ကူညီပေးသည်။ ဘုရားနှင့် သက်ဆိုင်သည့်အကြောင်းအရာ ကြားဝင်ဖျန်ဖြေခြင်းအားဖြင့်၊ အပြစ်သားများကို တရားစီ ခြင်းနှင့် နောင်တရသူကို ကောင်းကြီးပေးခြင်းအကြောင်း ယူဆောင်လာလိမ့်မည်။
မိက္ခာအနာဂတ္တိ ကျမ်းရှိ အဓိက ဝေါဟာရများ
ငြင်းခုန်ခြင်း ၊- ဟေဗြဲဝေါဟာရ – rib – ၆း၂ – ရန်ငြိုးအဟောင်းအပေါ် “အငြင်းပွားခြင်း (သို) | ခိုက်ရန်ပြုခြင်း” (သူကြီး ၁း၂) အဖြစ် အဓိပ္ပာယ် ဖွင့်ဆိုနိုင်ပြီး၊ “ရန်တွေ့ခြင်း (သို) “တိုက်ခိုက် ခြင်း” (သူ ၁၁၄ ၁၈၆) သည် ပုန်ကန်သော စိတ်ဓာတ်ကို မြှင့်တင်ပေးခြင်း (ယော ၂၀း၁၃၊ သု ၁၇း၁၄၊ ၁၈း၆) (သို) ဥပဒေဆိုင်ရာ ပြစ်မှု (သို) “ဥပဒေချိုးဖောက်ခြင်း ဖြစ်သည် (ယေရမိ ၁၁း၂၀) ပရောဖက်များသည် ထိုဝေါဟာရကို ပညတ်တရား ဆိုင်ရာအဖြစ် မကြာခဏအသုံးပြုကြပြီး ဘုရားသခင်၏ ဣသရေလလူမျိုးနှင့် ပဋိညာဉ်ဖွဲ ဆက်နွယ်သည့် အကြောင်းကို ဖော်ပြသည့် ဝေါဟာရဖြစ်သည် (ယေရမိ ၂၅း၃၁၊ ယောရှု ၄း၁၊ ၁၂း၂) ဤအခန်းတွင် မိ သည် ယုဒကို အသိပေးသည့်အချက်မှာ ဘုရားသခင်သည် မိမိလူတိုအပေါ် ခိုင်မာသောတရားနှင့်အညီ ငြင်းခုန်ခြင်းအကြောင်း ဖြစ်သည်။ သူသည် ပဋိညာဉ်ပညတ်တော်ကို ချိုးဖျက်စေသည့် ရုပ်တုဆင်းတု ဖယ်ရှားခြင်းနှင့် လူမှုဝန်းကျင် တရားမျှတမှုလိုအပ်ခြင်းအတွက် ဒုက္ခဆင်းရဲတွင် ကြံကြံခံရန် အမိန့် ပေးထားသည် (၆း၂-၁၆)။
သနားကြင်နာခြင်း – ဟေဗြဲဝေါဟာရ – raham – ၇း၁၉ – သနားကြင်နာခြင်း ဟု ဘာသာပြန်ပြီး အဓိပ္ပာယ်မှာ “ဝမ်းဗိုက်ထဲမှ ချစ်သည်”ဟူ၍ ဖြစ်သည်။ ကရုဏရှိခြင်းဟုလည်း မကြာခဏ ဘာသာ ပြန်ဆိုသည် (ဟေရှာ ၁၄း၁)။ ဤကြိယာ၏ နာမ်ပုံစံသည် “ဝမ်းဗိုက်ဟု အဓိပ္ပာယ်ရှိပြီး မိခင်တစ် ယောက်က ကုရာမဲ့သူ့သားအတွက် နူးညံ့သော ချစ်ခြင်းကိုလည်း ဤကြိယာက မကြာခဏ ပုံဆောင် သည် (၃ ရာ ၃း၂၆)၊ “ဝမ်းဗိုက်မှ”ဟု လေးနက်သည့် စိတ်ခံစားချက်ကို ဖော်ပြခြင်းသည် ချစ်ခြင်း မေတ္တာကို ဖော်ပြသည့်အကြောင်းနှင့်လည်း ဆက်နွယ်သည်။ ဘုရားသခင်သည် သူ့လူမျိုးအား နက်နဲသော သနားကြင်နာမှု၊ မေတ္တာဖြင့် ချစ်ပြီး ရေးသားဖော်ပြခြင်းထက် ပိုသည်။ ဘုရားသ ခင်သည် ဤဟေဗြဲဝေါဟာရပုံစံကို “ထာဝရဘုရားသည် မောရှေရှေ့၌ ကြွသွားတော်မူလျက် ထာဝရ ဘုရား၊ ထာဝရဘုရား ချစ်ခြင်းမေတ္တာကရုဏာနှင့် ပြည့်စုံ၍ စိတ်ရှည်ခြင်း၊ ကျေးဇူးပြုခြင်း၊ သစ္စာ စောင့်ခြင်းနှင့် ကြွယ်ဝတော်မူသော”ဟု သူ၏သွင်ပြင်လက္ခဏာနှင့် အမည်ကို မောရှေအား ဖော်ပြ တွင် အသုံးပြုခဲ့သည် (ထွက် ၃၄း၆)
မိက္ခာအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိကဩဝါဒများ
အပြစ်တရားအပေါ် သခင်ဘုရား၏ တရားစီရင်မှု (၁း၂-၂:၅၊ ၅ ရာ ၁၆း၃၃၊ ဆာ ၉၆း၁၊ ဒေ ၃း၁၇၊ မ ၇း၂၂-၂၃၊ ယော ၁၂း၄၈၊ ရော ၂း၁၂၊ ၂ တိ ၄း၁၊ ဗျာ ၂၀း၂၁)
ဣသရေလ ဘိုးဘေးများတိုနှင့်ပြုသော ဘုရားသခင်၏ ပဋိညာဉ် (၇း၂၀၊ က ၁၅း၇-၁၈၊ ၁၇း၂-၁၄၊ ၁၉၊ ၂၁၊ ၂၆း၃၊ ၄၊ ၂၈း၁၃၊ ၁၄၊ ထွက် ၆း၄၊ ၂ ရာ ၂၃း၅၊ ၅ ရာ ၁၆:၁၆၊ ၁၇၊ ဆာ ၈၉း၃၊ ၄၊ လု ၁း၇၂-၇၅၊ တ ၃း၂၅၊ ဂလ ၃း၁၆)
မိက္ခာအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ ဘုရားသခင်၏ ဂုဏ်အင်္ဂါလက္ခဏာများ
ဘုရားသခင်သည် စိတ်ရှည်သော ဘုရား – ၇း၁
ဘုရားသခင်သည် ကရုဏာတော်ကြွယ်ဝသော ဘုရား – ၇း၁၈-၂ဝ
ဘုရားသခင်သည် ကူညီမစသော ဘုရား – ၅း၂
ဘုရားသခင်သည် ဖြောင့်မတ်သော ဘုရား – ၆း၄၊ ၅၊ ၇း၉
ဘုရားသခင်သည် မှန်ကန်သော ဘုရား – ၇း၂၀
ဘုရားသခင်သည် သုံးပါးတစ်ဆူ ဘုရား – ၇း၁၈
ဘုရားသခင်သည် အမျက်ဒေါသထွက်သော ဘုရား – ၇း၉၊ ၁၁
အနက်အဓိပ္ပာယ်ဆိုင်ရာ အခက်အခဲများ
မိက္ခာ ၄း၁-၃ နှင့် ဟေရှာ ၂း၂-၄ တိုအကြား နှုတ်မြွတ်မှု တူညီကြခြင်းသည် မည်သူ က မည်သူ့ထံမှ ကိုးကားကြောင်း မေးခွန်းထွက်ပေါ်လာသည်။ အနက်ဖွင့်သူများသည် ခွဲခြားပြီး – မည်သည့်ဘက်ကမျှ ရှင်းရှင်းလင်းဖြစ်အောင် အဖြေမပေးနိုင်ကြပေ။ ထိုပရောဖက်နှစ်ဦးသည် နေထိုင် ကြသည့်နေရာ နီးကပ်ခြင်း၊ တူညီသောအချိန်တွင် ပရောဖက်ပြုခြင်းတိုကြောင့် ထို ညီမှုကို နားမလည်ကြပေ။ ဘုရားသခင်သည် တူညီသော ပရောဖက်နှစ်ဦးကို တူညီသော တင်းစကား ပေးခဲ့သည်။ “နောက်ဆုံးသောကာလ၌” (၄း၁)ဟူသော နိဒါန်း စကားစုသည် တပါးမှ ဣသရေလလူမျိုးပြန်လာခြင်း နောက်ခံမှ ကျမ်းပိုဒ်များကို ဖယ်ရှားပစ်လိုက်ပြီး တော် ဒုတိယအကြိမ် ကြွလာခြင်းနှင့် နှစ် (၁၀၀၀) အုပ်စိုးခြင်း အချိန်များသို ဖော်ပြသည်။
ဟေရှာ ၂း၂-၄ မှအပ၊ မိက္ခာရှိ အခြားကျမ်းသုံးပိုဒ်သည်လည်း ကျမ်းစာအခြားနေရာ တွင် ကိုးကားထားသည်။ မိက္ခာ ၃း၁၂ ကို ယေရမိ ၂၆း၁၈ ၌ကိုးကားပြီး၊ ယောယကိမ်မင်း ချမှတ်ထားသော သေဒဏ်အမိန့်မှ ယေရမိ၏ အသက်ကို ကယ်ခြင်းအကြောင်း တွေ့ရသည်။ မိက္ခာ ၅း၂ ကို မေရှိယ မွေးဖွားခြင်းနေရာနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဟေရုဒ်၏ ပူပန်မှုကို ယဇ်ပုရောဟိတ် ကြီးများနှင့် ကျမ်းပြုဆရာများ ပြန်လည်ဖြေကြားခြင်းတွင် (မ ၂း၆) ကိုးကားခဲ့သည်။ မိက္ခာ ၇း၆ သည် မ ၁၀း၃၅၊ ၃၆ ၌ ယေရှုသူ့တပည့် တော်များကို စေခိုင်းခြင်းအချိန်တွင် ရည်ညွှန်းဖော်ပြထားသည်။
အကျဉ်းချုပ် ကောက်နှုတ်ချက်
၁။ မိတ်ဆက်စကား (၁း၁)
၂။ ဘုရားသခင်သည် တရားစီရင်ရန်နှင့် ကယ်တင်ရန် စုရုံးစေခြင်း (၁း၂-၂း၁၃)
က။ ရှမာရိနှင့်ယုဒကို အပြစ်ပေးခြင်း (၁း၂-၁၆)
ခ။ ဖိနှိပ်သူများကို စီရင်ခြင်း (၂း၁-၅)
ဂ။ မှားယွင်းသောပရောဖက်များကို ပစ်ပယ်ခြင်း (၂း၆-၁၁)
ဃ။ ကယ်တင်မည်ကို ကတိပေးခြင်း (၂း၁၂၊ ၁၃) ၊
၃။ ဘုရားသခင်သည် ရှင်ဘုရင်များကို တရားစီရင်ပြီး ကယ်တင်ရန်ကြွလာခြင်း ၊ (၃း၁-၅း၁၅)
က။ ခေတ်ပြိုင် ခေါင်းဆောင်များသည် ဒုစရိုက်ပြုသူများ (၃း၁-၁၂)
ခ။ နောင်လာမည့်ခေါင်းဆောင်သည် ကယ်တင်ပြီး ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းခြင်း (၄း၁- ‘ ၅း၁၅)
၄။ ဘုရားသခင်သည် တရားစွဲဆိုမှုနှင့် နောက်ဆုံးကယ်တင်မှုကို ပြုလုပ်ခြင်း ၊ (၆း၁-၇း၂၀)
က။ ပြန်လည်သက်သေပြခြင်းနှင့် မြည်တမ်းခြင်းသတင်းစကား (၆း၁-၇း၆)
ခ။ ယုံကြည်စိတ်ချမှုနှင့် အောင်မြင်မှု သတင်းစကား (၇း၇-၂၀)
မိက္ခာအနာဂတ္တိကျမ်း အချိန်ကာလ၌ ကမ္ဘာကြီးရှိ အခြားသောနေရာများ
ယနေ့ စကော့တလန်ဟု သိကြသော နိုင်ငံမှ Great Britain တွင် အခြေ ချနေထိုင်ရန် ဆဲလ်တစ်လူမျိုးသည် တောင်ပိုင်းဘက်သို စတင်သွားခဲ့သည်။
ခက်ခဲသော မေးခွန်းများအတွက် အဖြေများ
၁။ ဓမ္မသစ်ကျမ်းတွင် မိက္ခာကဲ့ သို ကျမ်းစာအုပ်ကို မည်သို အသုံးပြုခဲ့သနည်း။
မိက္ခာမှ ကျမ်းပိုဒ်များကို ရှင်မဿဲတွင် နှစ်ကြိမ်တိုင် အဖြစ်အပျက်များ၏ ထင်ရှားသည်။ အပိုင်းအဖြစ် အသုံးပြုထားသည်။ မ ၂၆ တွင် မေရှိယမွေးဖွားခြင်းနေရာနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဟေရုဒ်မင်း၏ စိုးရိမ်မှုကို ယဇ်ပုရောဟိတ်ကြီးများနှင့် ကျမ်းပြုဆရာများက မိ ၅၂ ကို ကိုးကား ပြီး တုန့်ပြန်ခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် မ ၁၀၃၅-၃၆ ၌ သခင်ယေရှုက သူ့တပည့်တော်များသို စေခိုင်းရာတွင် မိ များ ကို ကိုးကားသည်။ ဓမ္မသစ်ကျမ်းရှိ လူများသည် ဓမ္မဟောင်းပရောဖက် ကျမ်းများကို အတော်ကို ရင်းနှီးပြီးသားဖြစ်ခဲ့ကြသည်။ သူတို၏ ရေးသားခြင်းနှင့် တွေးတောခြင်း သည် ယခင်က ဘုရားသခင်ပေးထားသည့် သတင်းစကား ဟောပြောမှုများမှ စကားစုများ၊ ဝင်နေလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။
မိက္ခာအနာဂတ္တိကျမ်းကို ဆက်လက်လေ့လာရန်
၁။ သခင်ယေရှု၏ အချိန်ကာလတွင် ဘာသာရေးဆရာများက မေရှိယအကြောင်းနှင့် ဗက်လင်မြို အကြောင်း ပရောဖက်ပြုချက်ကို သိလျှင်၊ သခင်ယေရှုသည် ကယ်တင်ရှင် ဖြစ်ကြောင်း သူတို အဘယ့်ကြောင့် မယုံကြည်ခဲ့ကြသနည်း။
၂။ မိက္ခာ ၆း၆-၈ က ကောင်းသောအရာလုပ်ဆောင်ခြင်းဖြင့် ဘုရားသခင်နှစ်သက်ပြီး မျက်နှာသာရမည်ဟု သွန်သင်ပါသလား။
၃။ ဘုရားသခင် နှစ်သက်အောင် အသက်ရှင်ခြင်းသည် မည်သည့် ရည်ရွယ်ချက်ဖြစ်သနည်း။
၄။ မိက္ခာအချိန်အခါတွင် ကျန်ကြွင်းလျက်ရှိသော ဖိနှိပ်ခံ နိုင်ငံနှင့် လူပုဂ္ဂိုလ်များ မည်သို တွေ့ကြုံရင်ဆိုင်ခဲ့ကြသ နည်း။ ။
၅။ သူ့ပတ်ဝန်းကျင်တွင် မှားယွင်းသော ယုံကြည်မှုများနှင့် မည်သို မိက္ခာရင်ဆိုင်ရသည် ယနေ့အတွက် သူဘာပြောသနည်း၊
နာဟုံအနာဝတ္တိကျမ်း (Nahum)
ရွှေ့ဆိုင်းထားသော တရားစီရင်မှု ကျရောက်ခြင်း
ခေါင်းစဉ်
ဤကျမ်းခေါင်းစဉ်သည် အာရှုရိမြိုတော် နိနဝေအား ဘုရားသခင်၏ နှုတ်ထွက်စကား ပရောဖက်ပြုသူမှ ရရှိသည်။ နာ ဆိုသည်မှာ “နှစ်သိမ့်ခြင်း (သို) “အားပေးနှစ်သိမ့်ခြင်း” ဖြစ်ပြီး နေဟမိ (“ယာဝေး၏ နှစ်သိမ့်ခြင်း”) အမည်၏ အတိုကောက်ပုံစံဖြစ်သည်။ နာဟုံကို ဓမ္မသစ်ကျမ်းတွင် ကိုးကားခြင်းမရှိသော်လည်း ၁း၁၅ ကို ရော ၁၀း၁၅ က သွယ်ဝိုက်ရည်ညွှန်း ဖော်ပြသည် (ဟေရှာ ၅၂း၇)။
စာရေးသူနှင့် ရက်စွဲ ၊
စာရေးသားသော ပရောဖက်များ၏ ထင်ရှားမှုသည် သူတို၏ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ အကြောင်းမဟုတ်ဘဲ သူတိုပြောသည့် သတင်းစကားဖြစ်သည်။ ထိုကြောင့် ပရောဖက်ပြုခြင်း အကြား ပရောဖက်တိုအကြောင်း နောက်ခံသတင်းအချက်အလက်သည် နည်းပါးသည်။ တစ်ခါ တရံ သမိုင်းဆိုင်ရာ စာအုပ်များထဲမှ တစ်အုပ်တစ် လေက ဖြည့်စွက်ဖော်ပြပေလိမ့်မည်။ နာဟုံ တွင် သူသည် ဧလကာရရွာသား (၁း၁)၊ သူမွေးဖွားရာနေရာ (သို) ပရောဖက်ပြုရာနေရာကို ရည်ညွှန်းသည်။ ဧလကာရှရွာကို ရှာဖွေရန် ကြိုးစားခြင်းသည်လည်း မအောင်မြင် ခဲ့ပေ။ အကြံ ပြုချက်များတွင် အီရတ်မြောက်ပိုင်းရှိ အယ်ကွာရှ (နာဟုံသည် အာရှုရိသို နယ်နှင်ဒဏ်ခံရသူများ ၏ မျိုးဆက်ဖြစ်နိုင်သည်၊ ဘီစီ ၇၂၂)၊ ကပေရနောင် (“နာဟုံမြို”) (သို) ယုဒတောင်ပိုင်းရှိ နေရာတစ်ခု (၁ူ၁၅)ဟု တွေ့ရသည်။ သူမွေးရာနေရာ (သို) တည်နေရာသည် စာအုပ်အနက်ဖွင့် ခြင်းတွင် ထင်ရှားစွာ မတွေ့ရပေ။
နိဒါန်းတွင် မည်သည့်ဘုရင်ကိုမျှ ဖော်ပြထားခြင်းမရှိသဖြင့်၊ နာဟုံ၏ ပရောဖက်ပြုမှ သည် သမိုင်းဆိုင်ရာ အချက်အလက်အဖြစ် ရည်ညွှန်းသည်။ နိနဝေမြိုကို တရားစီရင်ခြင်း သတင်းစကားသည် နိုင်ငံတစ်ခု၏ အင်အား၊ ဘီစီ ၆၁၂ ၌ သူတိုကျရှုးခြင်းအချိန်ကို ဖော်ပြ ထားသည်သာမက၊ ဘီစီ ၆၂၆ တွင် Ashurbanipal မသေခင်အကြောင်းများ၊ အာရှုရှိတန်ခိုး များ ကျရှုးခြင်းပြီးနောက်အချိန်ကိုပါ ဖော်ပြထားသည်။ ဘိစီ ၆၆၃ တွင် သိဘိဟုခေါ်သော မြောက်ပိုင်း အာမန် ကျရှုးမှုအကြောင်း (Aahurbanipal လက်၌) နာဟုံ၏ ဖော်ပြချက်သည် (၃း၈-၁၀) သူတိုစိတ်တွင် ပူနွေးဆဲနှင့် (၁၀) နှစ်ကြာပြီးနောက် ပြန်လည်ဆန်းသစ် ခြင်းအကြောင်း မဖော်ပြခြင်းတိုမှာ မနာရေအုပ်ချုပ်ချိန်၊ ဘီစီ ခုနှစ်ရာစုအလယ် အချိန်ဟု အကြံပြုထားသည် (ခန့်မှန်း ဘီစီ ၆၉၅-၆၄၂၊ ၄ ရာ ၂း၁၁-၁၈)။
နောက်ခံသမိုင်းကြောင်းနှင့် အနေအထား
ယောန၏ ဟောပြောခြင်းတွင် နိနဝေလူမျိုးနောက်တရပြီးနောက် ရာစုနှစ်တစ်ခုတွင် နိနဝေသည် ရုပ်တုဆင်းတုကိုးကွယ်ခြင်း၊ ကြမ်းတမ်းခြင်း၊ မာန်မာနရှိခြင်းသို ပြန်လှည့်သွားသည် (၃း၁-၄)။ အာရှရိသည် တန်ခိုးအကြီးဆုံးအချိန်ဖြစ်ပြီး၊ ယေရုရှလင်တွင် သနာဆိပ်၏ အနိုင် မှ ပြန်လည်နလန်ထူနိုင်ခဲ့သည် (ဘီစီ ၇၀၁)(ဟေရှာ ၃၇း၃၆-၃၈)။ သူ၏ နယ်မြေသည် ကို အထိတိုင်အောင် ဖြစ်သည်။ ဧသရဟချွန်သည် ဘီစီ ၆၇၀ တွင် သိမ်းပိုက်ခဲ့သည့် လူများ ရှမာရိနှင့် ဂါလိလဲသို ပြောင်းရွှေ့ထားခဲ့ပြီး (၄ ရာ ၁၇း၂၄၊ ဧဇရ ၄း၂)၊ ရူရိနှင့် ပါလက်စတိုင်း အလွန်အားနည်းစေခဲ့သည်။ သိုသော် ဘုရားသခင်သည် နိနဝေအား ဗာဗုလုန် ရှင်ဘုရင် ဥ ပိုလက်စာနှင့် သူ့သား နေဗုခဒ်နေဇာ (ခန့်မှန်း ဘီစီ ၆၂၁)၏ လက်အောက်သို ကျရောက် သည်။ ဘုရားသခင်၏ ကြိုတင်ပရောဖက်ပြုချက်အတိုင်း အာရိပြည် ကျရှုံးသွားသည်။
နာဟုံအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိက ဇာတ်ကောင်များ
နိနဝေလူမျိုး – မကောင်းမှုမှ ပြန်လည့်လာ ပြီး၊ ဖျက်ဆီးခြင်းကို ပြန်ခံရသော အာရှုရိ လူမျိုး (၂း၁-၃း၁၉)
သမိုင်းကြောင်းနှင့် ဓမ္မအတွေးအခေါ်ဆိုင်ရာ အကြောင်းအရာများ
နာဟုံသည် အစောပိုင်းကာလက ပရောဖက်ပြုခဲ့သည့် ယောနဝတ္ထု၏ နောက် ဆက်တွဲ ဖြစ်ပေါ်သည်။ ယောနသည် နိနဝေအပေါ် ဘုရားသခင် တရားစီရင်မည့် ကတိတော်အား ဟောပြောရန် ပြန်လည် စေခိုင်းခံ ရသည့် ပရောဖက် ဖြစ်ပြီး၊ နာဟုံက နောက်ပိုင်းတွင် ဘုရားသခင်၏ တရားစီရင်ခြင်း သူတိုအပေါ် ကျရောက် မည့်အကြောင်း ဟောပြောခြင်းဖြစ်သည်။ နိနဝေသည် သူတိုမှာ မည်သူ မှ မတိုက်ခိုက်နိုင်သောမြိုအဖြစ် မာနကြီးပြီး၊ သူတိုတံတိုင်းသည် ပေ(၁၀၀) မြင့်ခြင်း၊ ကျုံးသည် ပေ(၁၅၀) ကျယ်ခြင်းနှင့် ပေ(၆၀) အနက်ရှိသော်လည်း နာဟုံက အရာရာ ပိုင်သအုပ်စိုးသော ဘုရားသခင်သည်(၁း၂-၅) သူ့ပညတ်တော်ကို ချိုးဖောက်သော ရန်သူအပေါ် အမျက်ဒေါသ ထွက်မည့်အကြောင်း (၁း၈၊ ၁၄၊ ၃း၅-၇) အချက်အလက်ကို ဖော်ပြထားသည်။ ထိုဘုရားသည် ရွေးနှုတ်ခြင်းခံရသူ၊ သစ္စာရှိစွာ ချစ်ခြင်းမေတ္တာ ကရုဏာတော်ကို ခံစားရသည့် မကောင်းမှုလု များထံသိုလည်း တရားစီရင်မည် (၁း၇၊ ၁၂၊ ၁၃၊ ၁၅၊ ၂း၂)။ ပရောဖက်ပြုခြင်းသည် ယုဒ ကိုနှင့် အာရှုရိလူများကို ကြောက်ရွံသူများအား နှစ်သိမ့်မှု ယူလာပေးမည်ဖြစ်သည်။ နာ နိနဝေသည် “လွှမ်းမိုးသော မြစ်ရေ(၁၈)နှင့် အဆုံးသတ်လိမ့်မည်ဖြစ်ပြီး၊ ထိုအရာမှာ တိုက် မြစ်ကြီးသည် ရေလျှံ၍ မြိုရိုးကို ဖျက်ဆီးပြီး၊ ဗာဗုလုန်မြိုသားများအား ဝင်ရောက်စေ ထိုပြင် နာဟုံက ထိုမြိုသည် “ပုန်းရှောင်၍ နေရခြင်း” (၃း၁၁)ဖြစ် လိမ့်မည် ကို ပြောခဲ့ ဘီစီ ၆၁၂ တွင် ဖျက်ဆီးခြင်းပြီးနောက် အေဒီ ၁၈၄၂ အထိ ထိုနေရာကို ရှာမတွေ့ရေပ။
နာဟုံအနာဂတ္တိကျမ်း၌ ခရစ်တော်
နာဟုံသည် ဘုရားသခင်၏ ဂုဏ်အင်္ဂါများကို ဖော်ပြ သလို ခရစ်တော်၏ အနာဂတ်ကြွလာခြင်းကိုလည်း ဖော်ပြထားသည်။ ခရစ်တော် လောကသို ပထမကြွ လာခြင်းတွင် သူသည် ကတိတော်ထားသည့် မေရှိယ အဖြစ် ဖြောင့်မတ်သောသူများကို အထံတော်သို ခေါ် ဆောင်ရန် ကြွလာခြင်းဖြစ်သည်။ နာဟုံသည် သစ္စာရှိသော ဖွင့်ပြမှုကို ဘုရားသခင် ကွယ်ကာခြင်း ဖြင့် “ထာဝရဘုရာသည် ကောင်းတော်မူ၏။ အမှု ရောက် သောအခါ ရဲတိုက်ဖြစ်တော်မူ၏” (၁း၇)ဟု ဖော်ပြထားသည်။ သိုသော် ခရစ်တော် ဒုတိယအ ကြိမ် ကြွလာခြင်းတွင် “ရန်ဘက်ပြုသောသူတိုအ ပေါ် ဒဏ်ပေးခြင်းဟု ဆိုသည့်အတိုင်း ခရစ်တော် တရားစီရင်မည် ဖြစ်သည် (၁း၂)။
နာဟုံအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိကသြဝါဒများ
သခင်ဘုရား၏ တရားစီရင်မှု – အရာရာပိုင်သအုပ်စိုးသော ဘုရားသခင်သည် သူ့ပညတ် တော်ကို ချိုးဖောက်သူများအပေါ် အမျက်ဒေါသထွက်ခြင်း (၁း၈၊ ၁၄၊ ၃း၅-၇၊ ထွက်၊ ၂၀း၅၊ တရားဟော ၂၈း၄၁၊ ယောဘ ၁၂:၂၃၊ ယေဇ ၃၉း၂၃၊ ယောလ ၃း၁၉၊ အာ ၃း၆၊ တ ၁၇း၃၁၊ ရော ၂း၁၆၊ ဗျာ ၆း၇)
သစ္စာရှိသူများထံ ဘုရားသခင်၏ ချစ်ခြင်းမေတ္တာ ကရုဏာရောက်ရှိခြင်း (၁း၇၊ ၁၂၊ ၁၃၊ ၁၅၊ ၂း၂၊ နာ ၆း၂၂-၂၇၊ ဆာ ၄၆း၁၊ ဟေရှာ ၃၃း၂-၄၊ ၃၇း၃-၇၊ ၂၉-၃၈၊ မ ၁၁း၂၈၊ ၂၉၊ ၁၉း၁၃၊ ၁၄၊ ၂ တိ ၂း၂၄၊ တိ ၃း၄၊ ၁ ယော ၄း၁၁)
နာဟုံအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ ဘုရားသခင်၏ ဂုဏ်အင်္ဂါလက္ခဏာများ
ဘုရားသခင်သည် ကောင်းမြတ် သော ဘုရား – ၁း၇
ဘုရားသခင်သည် သဝန်တိုသော ဘုရား – ၁း၂
ဘုရားသခင်သည် တန်ခိုးကြီး သော ဘုရား – ၁း၃
ဘုရားသခင်သည် မစသူ – ၁း၄
ဘုရားသခင်သည် အရာရာ ပိုင် သအုပ်စိုးသော ဘုရား – ၁း၂-၅
ဘုရားသခင်သည် အမျက်ဒေါသ ထွက်သော ဘုရား – ၁း၂၊ ၃၊ ၆
အနက်အဓိပ္ပာယ်ဆိုင်ရာ အခက်အခဲများ
ဧလကာရှ အကြောင်း အတိအကျ မသိခြင်းမှအပ (စာ ရေးသူနှင့် ရက်စွဲ)၊ ပရောဖက်ပြု ဖော်ပြချက်များသည် အနက်ဖွင့် ရာတွင် လုံးဝခက်ခဲမှု မရှိပေ။ ဤစာအုပ်သည် အာရှုရိနှင့် သူမြို တော်၏ ယုတ်မာမှု၊ ရုပ်တုဆင်းတု ကိုးကွယ်မှုကြောင့် တရားစီရင် မည့်အကြောင်း အတိအကျ ပ ရောဖက်ပြုချက် ဖြစ်သည်။
နာဟုံ အနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိက ဝေါဟာရများ
ယုံလွယ်သော/သဝန်တိုသော-ဟေဗြဲဝေါဟာရ-qanno – ၁း၂ – ပင်မဝေါဟာရနှင့် ဆက်နွယ်ပြီး အဓိပ္ပာယ်မှာ “စိတ် အားထက်သန်သည်၊ တစ်စုံတစ်ခုအတွက် ဇွဲလုံလဝီရိယရှိသည်” (၃ ရာ ၁၉း၁ဝ၊ ၁၄)၊ (သို) “ဒေါသထွက်သည်” (ဇာခရိ ၈း ၂) ဟုလည်း ဖြစ်သည်။ ဘုရားသခင်၏ နာမတစ်ခုမှာ “သဝန်တို သော”ဟု ဖြစ်သည်။ ဓမ္မဟောင်းကျမ်းတွင် “အပြစ်ရှိသည်ဟု ယုံလွယ်သော ဘုရား”ဟု ဖော်ပြသောအခါ၊ ရုပ်တုကိုးကွယ်ခြင်း အပြစ်အား တားမြစ်သည့် အမိန့်နှင့် အမြဲတမ်း ဆက်နွယ်မှုရှိခဲ့ သည် (ထွက် ၂၀း၅၊ တရားဟော ၄း၂၄၊ ၅း၉၊ ၆း၁၅)။ သူ့လူမျိုး အတွက် ဘုရားသခင်၏ သဝန်တိုမှုသည် သူ့သန့်ရှင်းခြင်း အရင်း အမြစ်နှင့် မရောနှောဘဲ (ယောရှု ၂၄း၁၉) သူတို၏ ဖန်ဆင်းသူ၊ ရွေးနှုတ်သူကဲ့သို ကဏ္ဍဖြင့် ဖြစ်သည် (ဆာ ၉၅း၆၊ ၇၊ ၉၆း၂-၂ ၅)။ ကျွန်ုပ်တိုသည် မသင့်လျော်သော ခံစားချက်မှ ရရှိလာသည့် တစ်ကိုယ်ကောင်း ဆန်စိတ်ဖြင့် သဝန်တိုခြင်းကို ဆက်စပ်အသုံး ပြုကြသည်။ ထိုအရာနှင့် ဆန့်ကျင်ပြီး ဘုရားသခင်၏ သဝန်တို ခြင်းသည် သူ၏ သန့်ရှင်းခြင်းမှ ဖြစ်လာသည်။ သူတစ်ဦးတည်း သာ သန့်ရှင်းသောကြောင့် (ဟေရှာ ၆း၃၊ ၄၀း၂၅)၊ မည်သည့် ရန်သူကိုမျှ သည်းခံသက်သွားမည် မဟုတ်ပေ (ထွက် ၂၀း၅)။
နာဟုံ အနာဂတ္တိကျမ်း အချိန်ကာလ၌ ကမ္ဘာကြီးကို အခြားသောနေရာများ
ဂျပန်နိုင်ငံသည် အသိအမှတ်ပြု နိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်လာသည် (ဘီစီ ၆၆၀)
အကျဉ်းချုပ် ကောက်နှုတ်ချက်
၁။ မိတ်ဆက်စကား (၁း၁)
၂။ နိနဝေကို ဖျက်ဆီးမည့် အကြောင်း ကြေညာခြင်း (၁း၂-၁၅)
က။ ဘုရားသခင်၏ တန်ခိုးတော်ကို ပုံဖော်မှု (၁း၂-၈)
ခ။ ဘုရားသခင်၏ အပြစ်ပေးခြင်းကို ဖော်ပြမှု (၁း၉-၁၅)
၃။ နိနဝေကို ဖျက်ဆီးခြင်းအတွက် အသေးစိတ်ဖော်ပြခြင်း (၂း၁-၁၃)
က။ အပြင်းအထန် တိုက်ခိုက်ခံရသော မြိုတော် (၂း၁-၁၀)
ခ။ ဂုဏ်သိက္ခာဆုံးရှုးသော မြိုတော် (၂း၁၁-၁၃)
၄။ နိနဝေကို ဖျက်ဆီးမည့် အကြောင်း မိန့်ကြားခြင်း (၃း၁-၁၉)
က။ ပထမ အမိန့်ပေးခြင်း (၃း၁-၃)
ခ။ ဒုတိယ အမိန့်ပေးခြင်း (၃း၄-၇)
ဂ။ တတိယ အမိန့်ပေးခြင်း (၃း၈-၁၉)
နာဟုံအနာဂတ္တိကျမ်းကို ဆက်လက်လေ့လာရန်
၁။ နာဟုံတစ်အုပ်လုံးသည် ဘုရားသခင်၏ စိတ်ရှည်ခြင်း ပုံဥပမာကို မည်သိုဖော်ပြသနည်း။
၂။ နိနဝေမြိုအတွက် ဘုရားသခင်၏ အမိန့်တော်များမှာ အဘယ်နည်း။
၃။ ဘုရားသခင်သည် သူ့ကိုယ်သူ သဝန်တိုသောဘုရားဟု အဘယ့်ကြောင့် ခေါ်သနည်း။ ။
၄။ နာဟုံတွင် ဘုရားသခင်၏ အရာရာပိုင်အုပ်စိုးခြင်းအကြောင်း မည်သည့် ပုံဥပမာ ပါဝင် သနည်း။
၅။ သင့်အသက်တာတွင် ဖြစ်နေသောအရာအပေါ် ဘုရားသခင်၏ တရားစီရင်ခြင်းအား ကိုယ်တိုင်မြင်သည့် အမြင်မှာ အဘယ်နည်း။
ဟဗက္ကုတ် အနာဂတ္တိကျမ်း (Habakkuk)
ဖြောင့်မတ်သောသူသည် ယုံကြည်ခြင်းအားဖြင့် အသက်ရှင်လိမ့်မည်။
ခေါင်းစဉ်
ဤပရောဖက်စာအုပ်သည် စာရေးသူ၏အမည်မှ ယူပြီး၊ အဓိပ္ပာယ်မှာ “ပွေ့ဖက်သော * (၁း၁၊ ၃း၁) ဖြစ်သည်။ ပရောဖက်ပြုခြင်း အဆုံးတွင် ဤနာမည်သည် သူ့လူမျိုးအပေါ် ရားသခင်၏ အစီအစဉ်အကြောင်း ဟဗက္ကုတ်သည် သူ၏ ရုပ်ထွေးမှုကို ပဓာနမထားဘဲ ဘုရားသခင်အပေါ် ကပ်တွယ်သောကြောင့် သင့်တော်စွာ ဖြစ်လာခဲ့သည်။
စာရေးသူနှင့် ရက်စွဲ
ပရောဖက်အငယ်များကဲ့သို စာအုပ်ထဲရှိ ဖော်ပြချက်များမှ လွဲပြီး ပရောဖက်အကြောင်း ဘာမျှမသိရ ပေ။ ဟဗက္ကုတ်အကြောင်းတွင် အတွင်းပိုင်း သတင်းအချက်အလက်သည် အမှန် တကယ်မရှိဘဲ၊ သူ့ အသက်တာအကြောင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး တိကျသည့် အချုပ်ဖော်ပြမှုများ လုပ်ဆောင်မထားပေ။ “ပရောဖက် ဟဗက္ကုတ်”ဟု ရိုးရှင်းစွာ နိဒါန်းပျိုးထားမှုသည် သူ့အချိန် တွင် အများက သိထားပြီးသော ပရောဖက်ဖြစ် ခြင်းကြောင့် သူ့အား မိတ်ဆက်ပေးစရာမလို တော့ကြောင်း ဖော်ညွှန်းသည်။ သူသည် ယေရမိ၊ ယေဇကျေလ၊ ဒံယေလနှင့် ဇေဖနိတိုနှင့် ခေတ်ပြိုင် ပရောဖက်တစ်ဦးဖြစ်သည်မှာ သေချာသည်။
ခါလဒဲအမျိုးကို ဖော်ပြခြင်းသည် (၁း၆) ဘီစီ ခုနစ်ရာစုနောက်ပိုင်း၊ နေဗုခဒ်နေဇာက သူ့စစ်တပ်အား နိနဝေ (ဘီစီ ၆၁၂)၊ ဟာရန် (ဘီစီ ၆၀၉)၊ ကာချီမစ် ( ဘီစီ ၆၀၅)၊ ယေရုရှလင် မြိုများသို ချီတက်ရန် အမိန့်ပေးချိန် ဖြစ်သည်။ ဟဗက္ကုတ်၏ ခါးသီးစွာ မြည်တမ်းမှု (၁း၂-၄) သည် ယောရှိမင်းကြီး သေပြီးနောက် (ဘီစီ ၆၀၉)၊ ဘုရားသခင်ကို ကြောက်ရွံသော ရှင်ဘုရင် ယောယကိမ် (ယေရမိ ၂၂း၁၃-၁၉) လျင်မြန်စွာ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု (၄ ရာ ၂၃)ပြုလုပ်ချိန်ဖြစ် ကြောင်း တွေ့ရသည်။
နောက်ခံသမိုင်းကြောင်းနှင့် အနေအထား
ဟဗက္ကုတ်သည် အာရှုရိအင်ပါယာ နောက်ဆုံးအချိန်အတွင်း ပရောဖက်ပြုခဲ့ခြင်းဖြစ် ပြီး၊ နေပိုလာဇာနှင့် သူ့သား နေဗုခဒ်နေဇာ အုပ်စိုးမှုအောက်တွင် ဗာဗုလုန်နိုင်ငံ အစပြုချိန် ဖြစ်သည်။ ဘီစီ ၆၂၆ တွင် နေဗိုပိုလာဇာ တန်ခိုးကြီးထွားချိန်၊ ချက်ချင်း သူသည် မြောက်ပိုင်း နှင့် အနောက်ပိုင်းကို လွှမ်းမိုးရန် နယ်ချဲ့မှု စတင်ခဲ့သည်။ သူ့သား၏ ဦးဆောင်မှုအောက်၌ ဗာဗုလုန် စစ်တပ်သည် ဘီစီ ၆၁၂ တွင် နိနဝေမြိုကို ဖျက်ဆီးခဲ့ပြီး အာရှုရိ၏ မင်းမျိုးနွယ်များကို ပထမ၌ ဟာရန်တွင် ခိုလုံ၍ တွန်းအားပေးခဲ့ပြီးနောက်၊ ကာချီမစ်တွင် ခိုလှုစေခဲ့သည်။ နေဗုခဒ် ၊ နေဇာသည် ဘီစီ ၆၀၉ တွင် ဟာရန်နှင့် ကာချီမစ်ကို ဘီစီ ၆၀၆ တွင် သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်။
အီဂျစ်ဘုရင်နေခေါ်သည် ထွက်ပြေးသွားသော အာရှုရိဘုရင်ကို ကူညီရန်အတွက် ယုဒပြည်ကို ဖြတ်ကျော်၍ ခရီးပြုခဲ့စဉ် (ဘီစီ ၆၀၉) ယောရှိမင်းက မေဂိဒွေချိုင့်တွင် ကန့် ကွက်ခဲ့သည် (၆ ရာ ၃၅း၂ဝ-၂၄)။ ယောရှိမင်းသည် စစ်ပွဲတွင် အသတ်ခံခဲ့ရပြီး၊ သူ့နန်းတော် အား သူ့ သားသုံးဦးနှင့် မြေးများလက်သို လွှထားခဲ့ရသည်။ ဗိမာန်တော်တွင် ပညတ္တိကျမ်း ရှာတွေ့ခဲ့သလို အစောပိုင်း ယောရှိမင်းလက်ထက်တွင် ယုဒတွင် ဝိညာဉ်ရေးရာ ပြုပြင်ပြောင်း လဲမှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်း (၄ ရာ ၂၂၊ ၂၃)၊ သူ့ ဖခင် အာမုန် (၄ ရာ ၂၁း၁၀-၂၂)နှင့် ဘိုး တော် မနာရှေ (၄ ရာ ၂၁း၁၁-၁၃) လုပ်ဆောင်ခဲ့သည့် ရုပ်တုဆင်းတုများကို ဖျက်ဆီးခဲ့သည်။ သိုသော်လည်း သူ့သေပြီးလျှင် နိုင်ငံသည် ချက်ချင်း မကောင်းမှုများကို လုပ်ဆောင်ရန် ပြောင်းလဲသွားပြီး (ယေရမိ ၂၂း၁၃-၁၉)၊ ဘုရားသခင်၏ တိတ်ဆိတ်ခြင်းနှင့် သူ့ပဋိညာဉ်လူမျိုး သန့်ရှင်း မှုရှိရန် (၁း၂-၄) အပြစ်ပေးမှုမရှိခြင်းအပေါ် ဟဗက္ကုတ် မေးခွန်းထုတ်ရန် ဖြစ်လာသည်။
ဟဗက္ကုတ်အနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိက ဇာတ်ကောင်များ
ဟဗက္ကုတ် – ဗာဗုလုန်၏ သိမ်းပိုက်ခြင်းမခံရ မီ ယုဒသို နောက်ဆုံးစေလွှတ်ခံရသော ပရောဖက် (၁း၁-၃း၁၉) ခါလဒဲလူမျိုး – ယုဒကို အပြစ်ပေးရန် ဘုရား သခင်မှ မြှင့်တင်ပေးသော ဗာဗုလုန် လူမျိုး (၁း၆-၁၁၊ ၂း၂-၂၀)
သမိုင်းကြောင်းနှင့် ဓမ္မအတွေးအခေါ်ဆိုင်ရာ အကြောင်းအရာများ
အဖွင့်ကျမ်းပိုဒ်များသည် အာမုတ် ၊ နှင့် မိက္ခာအချိန်ရှိ တူညီသော သမိုင်းနောက် ခံအခြေအနေကို ဖော်ပြသည်။ တရားမျှတ ခြင်းသည် နယ်မြေတွင် မတွေ့ရဘဲ ကြမ်းတမ်းခြင်းနှင့် မကောင်းမှုများသည် အစစ်အဆေးမရှိဘဲ ဝင်ထွက်သွားလာနေကြသည်။ ထိုအမှောင်နေ့ရက်များ အလယ်တွင် ပရောဖက်သည် ဘုရားသ ခင်ကြားဝင်ဖျန်ဖြေရှင်းပေးရန် ဟစ်အော်ခဲ့သည် (၁း၂-၄)။ ဘုရားသခင်၏ တုန့်ပြန်မှုမှာ ဟ ဗက္ကုတ်အတွက် ကြီးမားသည့် ဓမ္မအတွေးအခေါ်ဆိုင်ရာ အခက်အခဲဖြစ်သော ယုဒပြည်ကို တရားစီရင်ရန် ခါလဒဲလူမျိုးအား စေလွှတ်ခြင်းဖြစ်သည် (၁း၅-၁၁)။ သူ့လူမျိုးထံမှ မကောင်းမှုကို ဆေးကြောပြီး သူတိုဖြောင့်မတ်ခြင်းအတွက် ကယ်တင်ခြင်းအမှု အဘယ့်ကြောင့် ဘုရားသခင် မလုပ်ဆောင်ခဲ့သနည်း။ ဘုရားသခင်သည် သူတိုထက် ပိုမဖြောင့်မတ်သော ခါလဒဲကို တရား စီရင်ရန်မည်သို အသုံးပြုနည်း (၁း၁၂-၂း၁)။ ဘုရားသခင်၏ အဖြေမှာ ခါလဒဲကိုလည်း သူသည် တရားစီရင်မည်ဖြစ်ပြီး (၂း၂-၂ဝ)၊ ထိုအချက်သည် ပရောဖက်အတွက် ကျေနပ်သည့် အဖြေ ဖြစ်မလာဘဲ၊ ပိုပြင်းထန်မှုကိုသာ ဖြစ်စေသည်။ ဟဗက္ကုတ်၏ စိတ်တွင်၊ အဖြေအတွက် ၊ သူ၏ ဟစ်အော်ခြင်းသည် မကောင်းမှုအပေါ် ဘုရားသခင်၏ ဖြောင့်မတ်သောတုန့်ပြန်မှု မကျဖို ၊ ကြာစေလိုဘဲ သူ့လူမျိုးအပေါ်ထားသည့် ဘုရားသခင်၏ဂုဏ်အင်္ဂါနှင့် ပဋိညာဉ်ကို ပေါ်လွင်ထင်ရှား စေလိုသည် (၁း၁၃)။ ယောဘကဲ့သို၊ ပရောဖက်သည် ဘုရားသခင်နှင့် အပြန်အလှန်စကားပြော ပြီး၊ ထိုအရာအားဖြင့် ဘုရားသခင်၏ အရာရာပိုင်သအုပ်စိုးခြင်း ဂုဏ်အင်္ဂါနှင့် သူ့အား ယုံကြည်မှု ပိုမိုခိုင်မြဲစေခြင်းကို လေးနက်စွာ နားလည်စေခဲ့သည် (ယောဘ ၄ ၂:၅၊ ၆၊ ဟေရှာ ၅၅း၈၊ ၉)။ နောက်ဆုံးတွင် ဟဗက္ကုတ်က ဘုရားသခင်အား သူပေးသော ခဏတာ ကောင်းကြီးမင်္ဂလာ ကြောင့်သာ ဝတ်ပြုကိုးကွယ်ခြင်းမဟုတ်ဘဲ သူ့အတွက် လုပ်ဆောင် ရမည်ဖြစ်ခြင်းကို နားလည်ခဲ့ သည် (၃း၁၇-၁၉)။
ဟဗက္ကုတ်အနာဂတ္တိကျမ်း၌ ခရစ်တော်
ဟဗက္ကုတ်သည် ခရစ်တော်၏ အမည်နာမကို ဖော် ပြုခြင်းမရှိသော်လည်း၊ သူသည် “ငါ့ကို ကယ်တင် တော်မူသော ဘုရားသခင်”ဟု (၃း၁၈) ယေရှု၏ ကယ်တင်ခြင်း အမှုတွင် ဝမ်းမြောက်သည်။ ဟ ဗက္ကုတ်က ခရစ်တော်၏ ကယ်တင်ခြင်းအမှု လာပြု မည်ကို “ကိုယ်တော်၏ လူတိုကို ကယ်တင်ခြင်း၊ ကိုယ် တော် ပေးတော်မူ၍ ဘိသိတ်ခံသော သူတိုကို ကယ် တင်ခြင်းအလိုငှါ ထွက်ကြွတော်မူ၏။”ဟု (၃း၁၃) ကြိုတင်ပြောထားသည်။ ဓမ္မဟောင်းကျမ်းရော ဓမ္မ သစ်ပါ ခရစ်တော်သည် ဘိသိတ်ခံရသောသူဖြစ် ကြောင်း ရှင်းလင်းစွာ ဖော်ပြထားသည် (ဆာ ၂၈း၈၊ ဒံ ၉း ၂၅၊ ၂၆၊ တ ၄း၂၇၊ ၁၀း၃၈၊ ဟေဗြဲ ၁း၉)။
ဟဗက္ကုတ်အနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိကဩဝါဒများ
ဘုရားသခင်တရားစီရင်ခြင်း၏ သဘောသဘာဝ – ယုဒလူမျိုးကို တရားစီရင်ရန် ဗာဗုလုန်လူ မျိုးကို ဘုရားသခင်အသုံးပြုခဲ့ခြင်း (၁း၅-၁၁၊ ၂၂-၂ဝ၊ တရားဟော ၂၈း၄၉၊ ၅၀။ ၄ ရာ ၂၄း၂၊ ၆ ရာ ၃၆း၁၇၊ ယေရမိ ၄:၁၁-၁၃၊ ယေဇ ၇း၂၄၊ ၂၁း၃၁၊ မိက္ခာ ၄:၁၀၊ ၊ တ ၁၇း၃၁၊ ရော ၂း၁၆၊ ဗျာ ၆း၁၇)
ဘုရားသခင်အား သေချာစွာ ဝတ်ပြုကိုးကွယ်ခြင်း – ဘုရားသခင်သည် သူပေးသော ခဏတာ ကောင်းကြီးမင်္ဂလာကြောင့်သာ သူ့အား ဝတ်ပြုကိုးကွယ်ခြင်းမဟုတ်ဘဲ သူ့အတွက် လုပ်ဆောင်ရမည်ဖြစ်ခြင်း (၃း၁၇-၁၉၊ တရားဟော ၂၈း၁-၁၄၊ ဆာ ၉၇း၁၂၊ ဟေရှာ ၁၂း၂၊ ၄၁း၁၆၊ ၆၁း၁ဝ၊ လု ၁၄း၇၊ ဖိ ၄း၄၊ ဗျာ ၄း၁၀-၁၁)
ယုံကြည်ခြင်းဖြင့် ဖြောင့်မတ်ခြင်း – လူသားသည် ဘုရားသခင်ကို ယုံကြည်ခြင်းအားဖြင့်သာ ကယ်တင်ခြင်းရပြီး၊ အလုပ်အားဖြင့်မဟုတ် (၂း၄၊ က ၁၅း၆၊ ဝတ် ၁၈း၅၊ ဟေရှာ ၄၅း၂၅၊ ၅ဝး၈၊ ၉၊ ဇာခရိ ၃း၄၊ ၅၊ ယော ၃း၃၆၊ ရော ၁း၁၇၊ ၅း၁၊ ဂလ ၃း၁၁၊ ကော ၁:၂၂၊ ၂၃၊ ဟေဗြဲ ၃း၁၂-၁၄၊ ၁၀း၃၈)
ဟဗက္ကုတ် အနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိက ဝေါဟာရများ ၊
ထုလုပ်သော ရုပ်တု – ဟေဗြဲဝေါဟာရ – pesel – ၂း၁၈ – “ကျောက်တုံးကို ခုတ်ထစ်ခြင်း” (သို) “သစ်သားကို ပန်းပုထုခြင်း (သို) ဖြတ်တောက်ခြင်း”ဟူသော အဓိပ္ပာယ်၏ ကြိယာရင်းမြစ်နှင့် ဆက်နွယ်သည် (ထွက် ၃၄း၄)။ ဟေဗြဲစကား pesel သည် ကျောက်၊ သစ်သား (သို) သတ္ထုဖြင့် လူ (သို) တိရစ္ဆာန်ပုံစံ ပြုလုပ်ထားသော ရုပ်တု (သို) ပုံသဏ္ဌာန်ဖြစ်သည်။ ဘုရားသခင်သည် သိနတောင်၌ ဟေဗြဲလူမျိုးအား ထိုကဲ့သိုသော ရုပ်တုကို မလုပ်ရန် တားမြစ်ခဲ့သည် (ထွက် ၂၀း၄)။ ဘုရားသခင်သည် ဟေဗြဲလူမျိုးကြားတွင် ရုပ်တုမရှိစေခြင်းမှာ သူတို၏ မှန်ကန်သော ဘာသာတရား ကို ခွဲခြားတတ်စေရန် ရည်ရွယ်ခဲ့သည်။ ဝမ်းနည်းဖွယ်ရာမှာ ဣသရေလူမျိုးသည် အိမ်နီးချင်း ရုပ်တုဘုရားများ နောက်ကိုသာ လိုက်ခဲ့ကြသည် (သူကြီး ၁၈း၃၀၊ ၆ ရာ ၃၃း၇)။ ဆာလံဆရာသည် ထိုကဲ့သိုသော ရုပ်တုများသည် အချည်းအနှီးသောအရာ၊ ထိုအရာကို ကိုးကွယ်သူများသည် အရှက်ကွဲစရာ ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည် (ဆာ ၉၇း၇)။ ဟေရှာယ (ဟေရှာ ၄၀း၁၉၊ ၂၀၊ ၄၄း၉-၂၀)နှင့် ဟဗက္ကုတ် (၂း၁၈၊ ၁၉) တိုသည် လူ့လက်ဖြင့်လုပ်သော ရုပ်တုများကို ကိုးစားသော သူများအား ပြက်ရယ်ပြုထားသည်။ ထိုအရာ များသည် မမြင်၊ မကြား၊ မပြောနိုင် (သို) သူတိုအား ကိုးကွယ်သူအတွက် ဘာမျှလုပ်ပေးနိုင်စွမ်း မရှိကြပေ။
ဟဗက္ကုတ်အနာဂတ္တိကျမ်းရှိ ဘုရားသခင်၏ ဂုဏ်အင်္ဂါလက္ခဏာများ
ဘုရားသခင်သည် ကောင်းမြတ်သော ဘုရား – ၂း၁၄
ဘုရားသခင်သည် အမျက်ဒေါသထွက်သော ဘုရား – ၃း၂
အနက်အဓိပ္ပာယ်ဆိုင်ရာ အခက်အခဲများ ၊
ပရောဖက်၏ မေးခွန်းများမေးခြင်းသည် အသက်တာ၏ အခြေခံအကျဆုံးမေးခွန်းအ ချိုဖြစ်ပြီး၊ သမိုင်းတွင် ဘုရားသခင်၏ ဂုဏ်အင်္ဂါနှင့် ပိုင်သအုပ်စိုးခြင်း နည်းလမ်းကို သေချာစွာ နားလည်မှုအား တည်ဆောက်ခြင်းတွင် အရေးပါသော အခြေခံကျောက်များအဖြစ် ပံ့ပိုးသော အဖြေများဖော်ပြသည်။ သူ့ သတင်းစကား၏ ဗဟိုမှာ “ဖြောင့်မတ်သောသူသည် ယုံကြည်ခြင်း အားဖြင့် အသက်ရှင်လိမ့်မည်” ဟူသော (၂း၄) ဘုရားသခင်အား ယုံကြည်ကိုးစားခြင်းအပေါ် တည်မှီသည်။ ။
ဓမ္မသစ်ကျမ်းသည် ထိုကျမ်းပိုဒ်အား ဟဗက္ကုတ်၏ ဓမ္မအတွေးအမြင်ဆိုင်ရာ အရေး ကြီးသောအရာ အဖြစ် ဖော်ပြပြီး ကိုးကားသည်။ ဟေဗြဲသြဝါဒစာ ရေးသူသည် ဟဗက္ကုတ် ၂း၄ အား ပဋိပက္ခများနှင့် ဒုက္ခဆင်းရဲများကြားတွင် ယုံကြည်သူများ ရဲရင့်ရန်၊ သစ္စာရှိရန် လို အပ်ကြောင်း ကိုးကားခဲ့သည် (ဟေဗြဲ ၁၀း၃၈)။ အခြားတစ်ဖက်တွင်လည်း ရှင်ပေါလုက ခရစ် ယာန်များ ယုံကြည်ခြင်းအားဖြင့် ဖြောင့်မတ်ကြောင်း ဩဝါဒကို မီးမောင်းထိုးပြရန် ထိုကျမ်းပိုဒ် အား နှစ်ကြိမ်တိုင် ကိုးကားခဲ့သည် (ရော ၁း၁၇၊ ဂလ ၃း၁၁)။ ထိုကွဲပြားစွာ အသုံးပြုမှုများသည် အနက်ဖွင့်ခြင်းတွင် အရှုပ်အထွေးအဖြစ် ဖော်ပြသော်လည်း ပြဿနာကဲသို မဖြစ်ပေ။ ထိုကိုး ကားမှုအားလုံးသည် ဆက်လက်ယုံကြည်မှုတွင် ယုံကြည်ခြင်းအမှုတစ်ခုတည်းထက်မက ပါဝင် ကြောင်း ဖော်ပြသည်။ သမ္မာကျမ်းစာရှိ ယုံကြည်ခြင်းသည် တစ်ကြိမ်တည်း လုပ်ဆောင်ရသည့် အရာမဟုတ်ဘဲ အသက်တာတစ်လျှောက်လုံးဖြစ်သည်။ ဘုရားသခင်မှ ဖြောင့်မတ်သည်ဟု ကြေညာထားသော စစ်မှန်သော ယုံကြည်သူသည် သူ (သို) သူမ အသက်တာတစ်လျှောက် ယုံကြည်ခြင်း၌ ဇွဲရှိရှိ လုပ်ဆောင်နေရမည်ဖြစ်သည် (ကော ၁:၂၂၊ ၂၃၊ ဟေဗြဲ ၃း၁၂-၁၄)။ ယုံကြည်သူသည် အရာရာပိုင်သအုပ်စိုးသော အမှန်တရားကိုသာ လုပ်ဆောင်သည့် ဘုရားကို ကိုးစားရလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။
အကျဉ်းချုပ် ကောက်နှုတ်ချက်
၁။ မိတ်ဆက်စကား (၁း၁) ၊
၂။ ပရောဖက်၏ စိတ်ရှုပ်ထွေးစေမှု (၁း၂-၂း၂၀)
က။ ဟဗက္ကုတ်၏ ပထမ မကျေနပ်မှု (၁း၂-၄)
ခ။ ဘုရားသခင်၏ ပထမ တုန့်ပြန်မှု (၁း၅-၁၁)
ဂ။ ဟဗက္ကုတ်၏ ဒုတိယ မကျေနပ်မှု (၁း၁၂-၂း၁)
ဃ။ ဘုရားသခင်၏ ဒုတိယ တုန့်ပြန်မှု (၂း၂-၂၀)
၃။ ပရောဖက်၏ ဆုတောင်းချက် (၃း၁-၁၉)
က။ ဘုရားသခင်၏ ကရုဏာတော်အတွက် အသနားခံခြင်း (၃း၁၊ ၂)
ခ။ ဘုရားသခင်၏ တန်ခိုးတော်ကို ချီးမွမ်းခြင်း (၃း၃-၁၅) ၊
ဂ။ ဘုရားသခင်၏ လုံလောက်ပြည့်စုံခြင်း ကတိတော် (၃း၁၆-၁၉)
ဟဗက္ကုတ် အနာဂတ္တိကျမ်း အချိန်ကာလ၌ ကမ္ဘာကြီးရှိ အခြားသောနေရာများ
ကမ္ဘာ့အံ့ဖွယ် ခုနစ်ခုမှ တစ်ခုဖြစ်သော အာတိမစ် ဗိမာန်သည် ဧဖက် မြိုတွင် တည်ဆောက်ခဲ့သည်။
ခက်ခဲသော မေးခွန်းများအတွက် အဖြေများ
၁။ ယနေ့ ဟဗက္ကုတ်အနာဂတ္တိကျမ်းကို ဖတ်သော စာဖတ်သူများအတွက် ဟဗက္ကုတ်၏ လေး နက်သော မေးခွန်းများအတွက် ဘုရားသခင်ပေးသည့် အဖြေသည် မည်သည့် နည်းလမ်းဖြင့် အလုပ်လုပ်သနည်း။
ဘုရားသခင်သည် မေးခွန်းများမေးသည့် ပရောဖက်အား သမိုင်းတွင် ဘုရားသခင်၏ ဂုဏ်အင်္ဂါများနှင့် ပိုင်သအုပ်စိုးသော လုပ်ဆောင်မှုကို သေချာစွာ နားလည်စေခြင်းဖြင့် အဖြေပေး သည်။ နောက်ဆုံးတွင် ဟဗက္ကုတ်က ဘဝအသက်တာ၏ အဓိပ္ပာယ်သည် ကောင်းမွန်သာယာ စွာ အနားယူရမည်ဟူသော အဖြေများဖြင့်မဟုတ်ဘဲ၊ ဘုရားသခင်ကို ကိုးစားခြင်းဖြင့် ဖြစ်သည် ဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။ ဟဗက္ကုတ်သည် စစ်မှန်သော သန့်ရှင်းခြင်း အသက်တာဖြစ်သော “မိမိယုံ ကြည်ခြင်းအားဖြင့်သာ အသက်ရှင်လိမ့်မည်”(၂း၄) ဟူသော အဓိကအချက်ကို ပုံရိပ်ထင်သည်။ ယနေ့ ပရောဖက်ကျမ်းကို ဖတ်သော သူများသည် ယုံကြည်ကိုး စားမှုဖြစ်လာသော ဘုရားသခင် ကို ယုံကြည်ကိုးစားခြင်းထဲသို ကောင်းမွန်စွာ ခေါ်ဆောင်ပေးမည့် နောက်တော်လိုက် တစ်ဦးကို ရှာတွေ့လိမ့်မည်။
၂။ ဓမ္မသစ်ကျမ်းတွင် ဟဗက္ကုတ်ရှိ မည်သည့် တည်ဆောက်စရာအကြောင်းအရာ ရှိသနည်း။ ° °
ဓမ္မသစ်ကျမ်းရေးသူများသည် သူတိုအား အရေးကြီးသည့် အကြောင်းအရာများ ပေး သကဲ့သို ဟဗက္ကုတ်အား ကိုးကားခဲ့ကြသည်။ ဟေဗြဲသြဝါဒစာရေးသူက ဟဗက္ကုတ် ၂း၄ ကို ယုံကြည်သူများ ဒုက္ခဆင်းရဲအကြား ရဲရင့်မှုရှိရန် လိုအပ်ကြောင်း ဖော်ညွှန်းပြီး ကိုးကားခဲ့သည် (ဟေဗြဲ ၁၀း၃၈)။ အခြားတစ်ဖက်တွင်လည်း ရှင်ပေါလုက ထိုကျမ်းပိုဒ်ကိုပင် ယုံကြည်ခြင်းအား ဖြင့် ဖြောင့်မတ်ရာသိုရောက် ကြောင်း လေးနက်သည့် ဩဝါဒအဖြစ် နှစ်ကြိမ်တိုင် ကိုးကားခဲ့ သည် (ရော ၁း၁၇၊ ဂလ ၃း၁၁)။
ဟဗက္ကုတ်အနာဂတ္တိကျမ်းကို ဆက်လက်လေ့လာရန် ၊
၁။ ဘုရားသခင်သည် ဟဗက္ကုတ်၏ ပထမမေးခွန်းအား မည်သို ဖြေခဲ့သနည်း။ ဘုရားသခင် အဘယ့်ကြောင့် မတရားသော အဖြစ်အပျက်များ ဖြစ်ရသနည်း။
၂။ ဘုရားသခင်သည် ပရောဖက်၏ ဒုတိယမေးခွန်းအား မည်သို ဖြေခဲ့သနည်း။ ဘုရားသခင် မတရားသော အဖြစ်အပျက်များဖြစ်သည်ကို အဘယ့်ကြောင့် တစ်ခုခုမလုပ်သနည်း။
၃။ သင်သည် အခက်အခဲများ၊ သံသယများ တွေ့ရသောအခါ ထိုအရာကို မည်သို ဖြေရှင်းမည်နည်း။
၄။ ဟဗက္ကုတ်အနာဂတ္တိကျမ်းတွင် ဘုရားသခင်၏ ပိုင်သအုပ်စိုးခြင်း ဂုဏ်အင်္ဂါကို မည်သည့် နည်းလမ်းဖြင့် ချီးကျူးဂုဏ်ပြုသနည်း။
၅။ ဟဗက္ကုတ်အတွက် ဤလောကကြီး၌ နောက်ဆုံး မျှော်လင့်ချက် အရင်းအမြစ်သည် အဘယ် နည်း။
ဇေဖနိ အနာဂတ္တိကျမ်း (Zephanich)
တရားစီရင်ခြင်းအလယ်၌ ခိုလှုံရာအရိပ်
ခေါင်းစဉ်
ပရောဖက်အငယ် (၁၂) ကျမ်းကဲ့သို ဤပရောဖက်စာအုပ်သည် ပရောဖက်ပြုသူ အမည် ဖြစ်ပြီး၊ အဓိပ္ပာယ်မှာ “ဘုရားသခင် ပုန်းကွယ်သည်”ဟု ဖြစ်သည် (၂း၃)။
စာရေးသူနှင့် ရက်စွဲ
စာရေးသူ ဇေဖနိအကြောင်းကို အနည်းငယ်သာ သိရသည်။ အခြား ဓမ္မဟောင်း သီးသန့် ကျမ်း (၃)ကျမ်းတွင် သူ့နာမည်ကို ဖော်ပြထားသည်။ ဇေဖနိုသည် ရှင်ဘုရင် ဟေဇကို (ခန့်မှန်း ဘီစီ ၇၁၅-၆၈၆)အထိ သူ၏ မျိုးဆက် လေးအထိ ဖော်ပြထားပြီး၊ ပရောဖက်များတွင် တော်ဝင်မျိုးနွယ်မှ ဆင်းသာလာသည့် တစ်ဦးတည်းသော ပရောဖက်ဖြစ်သည် (၁၁)၊ တောင် ဝင်မျိုးဆက်သည် ယုဒရှင်ဘုရင် ယောရှိမင်း အုပ်ချုပ်ချိန်တွင် ပရောဖက်ပြုခြင်းကို လက်ခံ ရရှိပြီး ပရောဖက်ပြုခဲ့သည်။
ပရောဖက်ကိုယ်တိုင် ရှိမင်းအုပ်ချုပ်ချိန်တွင် (ခန့်မှန်း ဘီစီ ၆၄၀-၆၀၉) သူ့ ရောဖက်ပြုချိန်ကို ဖော်ပြသည်။ စာအုပ်ထဲတွင် ကိုယ်ကျင့်တရားနှင့် ဝိညာဉ်ရေးရာ အခြေအနေ ကို ပြည့်ပြည့်စုံစုံ ဖော်ပြထား ခြင်းကြောင့် (၁း၄-၆၊ ၃း၁-၇) ပရောဖက်ပြုခြင်းသည် ယောရှိ၏။ ပြုပြင်မှုမတိုင်မီ ယုဒက ရုပ်တုဆင်းတုနှင့် မကောင်းမှုများဖြင့် ကျင်လည်နေချိန်ဖြစ်သည်။ ထိုအချိန်သည် ဘီစီ ၆၂၈ တွင်ဖြစ်ပြီး၊ ယောရှိမင်းသည် ဗာလဘုရား ယဇ်ပလ္လင်များကို ဖြိုဖျက် ချိန်၊ မှားယွင်းသော ပရောဖက်များကို ဖယ်ရှားချိန်၊ ရုပ်တုများကို ဖျက်ဆီးချိန် (၆ရာ ၃၄း၃၇) နှင့် ဘီစီ ၆၂၂ တွင် ပညတ္တိကျမ်းကို ပြန်လည်တွေ့ရှိချိန်ဖြစ်သည် (၆ ရာ ၃၄း၈ – ၃၅း၁၉)။ ထိုအကျိုးဆက်ကြောင့် ဇေဖနိသည် ဘီစီ ၆၃၅-၆၂၅ တွင် ပရောဖက်ပြုခြင်းဖြစ်ပြီး ခေတ်ပြိုင် ပရောဖက်မှာ ယေရမိဖြစ်သည်။
နောက်ခံသမိုင်းကြောင်းနှင့် အနေအထား
ဇေဖနိသည် လောကတစ်ခုလုံးနီးပါး ရှုပ်ထွေးနေချိန်တွင် ပရောဖက်ပြုခဲ့သည်။ နိုင်ငံ ရေးအရ ယုဒကို ထိန်းချုပ်ထားသော နိနဝေသည် ဗာဗုလုန်လက်အောက် ကျရောက်ပြီး အာရှရှိ သည် ကျော်ကြားမှု လွှပေးလိုက် ရချိန်၊ ပထမ နှစ် (၅၀) အတွက် ယုဒလူမျိုးကို လွတ်လပ်မှု ယူလာပေးချိန်ဖြစ်သည်။ ဘီစီ ၆၀၉ တွင် ထွက်ပြေးသွားသော နိနဝေ ဘုရင်ကို တားဆီးရန် စားသည့် အီဂျစ်ကို ကြားဝင်ကူညီပေးမှုသည် ရှင်ဘုရင် ယောရှိမင်း ဆန္ဒရှိသည့် အခွန်ဆက် ကျွန်ခံခြင်းအမှုမှ လွတ်ခြင်းအခွင့်ကို ရရှိစေခဲ့သည်မှာ သံသယမရှိခဲ့ပေရာ (၆ရာ ၃၅း၂၀-၂၇) ဝိ ညာဉ်ရေးအရ၊ ဟေဇကိမင်း၏သားတော် မနာရှေမင်းအုပ်ချုပ်ချိန် (ခန့်မှန်း ဘီစီ ၆၉၅- ၆၄၂)၊ ဆယ်စုနှင့် လေးစုကျော် ၊ သူ့မြေးအာမုန် (ခန့်မှန်း ဘီစီ ၆၄၂- ၆၄၀) နောက်ဆုံး (၂) နှစ်အချိန်တွင် မကောင်းမှုများနှင့် ဝိညာဉ်ရေးရာ ပုန်ကန်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည် (၄ ရာ ၂ ၁၊၆ ရာ ၃း၃)ယောရှိမင်းအုပ်ချုပ်ချိန် အစောပိုင်းကာလတွင် သူ့ဖခင်၏ မ အတိုင်း လုပ်ဆောင်သည် (၄ရာ ၂၃၄)၊ သိုသော်လည်း ဘီစီ ၆၂၂ တွင် ယဇ်ပ မင်းဟိလခိသည် ဘုရားသခင်၏ ဗိမာန်တော်ကို ပြင်ဆင်သည့်အခါ ပညတ္တိကျမ်းကို သည် (၄ရာ ၂၂း၈)။ ထိုကျမ်းကို ဖတ်ခြင်းဖြင့် ယောရှိသည် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သည် (၄ရာ ၂၃)၊ ထိုအချိန်သည် ယေရှိမင်း အုပ်ချုပ်ချိန်အစောပိုင်း အချိန် ကြီးမားသည့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုလုပ်ချိန်၊ ဤပရောဖက် ဇေဖနိ ပရောဖက် နိုင်ငံကို လာရိမင်းပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု လုပ်ဆောင်ခြင်းအကြောင်းမှာ သံသယဖြစ်စရာမ သိုသော် မရှိမတိုင်ခင် မကောင်းသောမင်းသည် တွင် ပြန်လည်နလံမထူနိုင် အပြစ်နွံ၌ နစ်စေခဲ့သည့် အကျိုးသက် ရောက်မှုများ ရှိခဲ့သည်။ မကောင်းသော ဦးဆောင်မှု၏ ရာစုတစ်ဝက် အကျိုး သက်ရောက်မှုကြောင့် နိုင်ငံသည် အပြစ် တွင် မတန်တဆ ဒဏ်ခံရပြီး၊ ယောရိုဘုရင် ၏ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုသည် မျက်နှာပြင် အ နည်းငယ်ပြောင်းရုံလေးသော အကျိုးရှိခဲ့ သည်။ နိအချိန်ပြီးနောက် ဗိမာန်တော် ရှိ အုတ်ကျိုးများ ကြားတွင် ဘုရားသခင်၏ ပညတ်တော်ကို တွေ့ရှိခဲ့သည့်တိုင် လူများ ၏ အပြုအမူသည် ထိုအကျိုးသက် ရောက်မှု ရှိခဲ့သည်။ ယောရိုင် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများသည် အလွန်နောက်ကပြီး သူ့အသက်တွင် တာရှည်ခံမှု မရှိခဲ့ပေ။
ဇေဖနိအနာဂတ္တိကျမ်း၌ ခရစ်တော်
ဇေဖနိသည် ဘုရားသခင်၏ တရားစီရင်ခြင်းအကြောင်းကို ရှင်းလင်းစွာ ပုံဖော်ထားသော်လည်း ခရစ်တော်အား လောကကို ကယ်တင်ခြင်းယူဆောင်လာပေးမည့် “ဘုန်းတန်ခိုးကြီးသောဘုရား” အဖြစ် ဖော်ပြသည် (၃း၁၇)။ ခရစ်တော်ကိုယ်တိုင် ဇေဖနိကို သွယ်ဝိုက်နည်းဖြင့် ဖော်ပြပြီး (၁း၃၊ မ ၁၃း၄၁ နှင့် ၁း၁၅၊ မ ၂၄း ၂၉)၊ ဇေဖနိပရောဖက်ပြု ခြင်းများနှင့် ခရစ်တော် ဒုတိယအကြိမ်ကြွလာခြင်း ကို ချိတ်ဆက်ဖော် ပြထားသည်။
ဇေဖနီ အနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိက ဇာတ်ကောင်များ
ဇေဖနိ – ယုဒကို တရားစီရင်ခြင်းလာမည့်အကြောင်း သတိပေးခြင်းနှင့် အနာဂတ်မျှော်လင့်ခြင်းအတွက် ဟောပြောသည့် ပရောဖက် (၁း၁-၃း၂၀)
ယုဒလူမျိုး – ရှင်ဘုရင် ယောရှိအားဖြင့် နောင်တရသော်လည်း ဗာဗုလုန်၏ ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်သွားခြင်းတွင် ကျရှုံးသွားသောလူမျိုး (၁း၂- ၂း၃၊ ၃း၁-၃၀)
သမိုင်းကြောင်းနှင့် ဓမ္မအတွေးအခေါ်ဆိုင်ရာ အကြောင်းအရာများ
သခင်ဘုရား၏ နေ့ ရက်အတွက် ဇေဖနိ၏ သတင်းစကားသည် နောက်ဆုံးသောနေ့ သည် နီးကပ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ယုဒအား သတိပေးခြင်းဖြစ်ပြီး ခန့်မှန်းဘီစီ ၆၀၅-၅၈၆ တွင် နေဗုခဒ်နေဇာ လက်အာက်တွင် ဘုရားသခင်၏ တရားစီရင်ခြင်းကို ခံခဲ့ရသည် (၁း၄-၁၃)။ ထိုအရာသည် ဒံယေလ၏ သီတင်း (၇၀)အချိန် တရားစီရင်ခြင်းအကြောင်း အဝေး ကြည့်မြင်ခြင်းလည်း ဖြစ်သည် (၁း၁၈၊ ၃း၈) သခင်ဘုရား၏ နေ့ရက်ဟု ဖော်ပြခြင်းတွင်စာရေးသူသည် အခြားဓမ္မဟောင်းကျမ်းရေးသူများထက် အကြိမ်ရေများစွာ ဖော်ပြပြီး၊ ထိုနေ့ရက် နီးကပ်ခြင်း(၁း၇)၊ အမျက်ဒေါသ၊ ဒုက္ခဆင်းရဲ၊ ပူပန်သောက၊ ပျက်ဆီးခြင်း၊ အမှောင်ထုဖုံး ၊ လွမ်းခြင်း၊ အလင်းကွယ်ခြင်း၊ မိုးအုံပြီး ထူထပ်သော မှောင်မိုက်ဖုံးလွှမ်းခြင်း၊ တံပိုးမှုတ်ခြင်း၊ နှိုးဆော်ခြင်း၊ ကြွေးကြော်ခြင်း စသည့်အဖြစ်အပျက်များဖြစ်မည့် နေ့ရက်ဖြစ်သည် (၁း၁၅။ ၁၆၊ ၁၈)။ ထိုနှုတ်မြွတ်ဖော်ပြသည့် ဘုရားသခင်၏ အမျက်ဒေါသကြားတွင် ပရောဖက်က လူများအား ဘုရားသခင်ကို ရှာဖွေရန် တိုက်တွန်းခြင်း၊ တရားစီရင်ခြင်းအလယ်တွင် ခိုလှုမည့် နေရာကို ရှာဖွေခြင်း (၂း၃)၊ ကျန်ကြွင်းသော ဘုရားသခင်ကို ယုံကြည် သူများအတွက် ကယ်တင် ခြင်းပေးမည့်အကြောင်း ကြေညာခြင်းများရှိမည် (၂း၇၊ ၃း၉-၂၀)။
ဇေဖနိအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိကဩဝါဒများ
သခင်ဘုရား၏ နေ့ရက် (၁း၇၊ ၁၄-၁၆၊ ၁၈၊ ၃း၈၊ ဟေရှာ ၂း၁၂၊ ၁၃း၆၊ ၉၊ ယေဇ ၁၃း၅၊ ၂၀း၃၊ ယောလ ၁း၁၅၊ ၂၀း၁၊ ၁၁၊ ၃၁၊ ၃း၁၄၊ အာ ၅း၁၈-၂ဝ၊ ဩဗဒိ ၁-၂၁၊ ဇာခရိ ၁၄း၁၊ မာလ ၄း၅)
တရားစီရင်ခြင်းအလယ်ရှိ ဘုရားသခင် ၏ ကျေးဇူးတော် (၂း၃၊ ၃း၁၄-၂ဝ၊ ဆာ ၄၅း၂၊ ဟေရှာ ၂၆း၂ဝ၊ ယောလ ၂း၁၄၊ အာ ၅း၁၄၊ ၁၅၊ ဇာခရိ ၁၂း၁၀၊ ရော ၅:၂၁၊ ၂ ကော ၁၂း၉၊ ဟေဗြဲ ၄း၁၆)
ကျန်ကြွင်းသော ယုံကြည်သူများအတွက် ကယ်တင်ခြင်း (၂း၇၊ ၃း၉-၂၀၊ ဟေရှာ ၃၅း၄၊ ၄၅း၁၇၊ ယေရမိ ၂၉း၁၄၊ မိက္ခာ ၅း၇၊ ၈၊ ဇာခရိ ၉း၁၆၊ ယော ၃း၁၆၊ လု ၁၆း၈၊ တ ၅း၃၁၊ ရော ၁၁း၂၆)
ဇေဖနိအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိက ဝေါဟာရများ၊
နူးညံ့သိမ်မွေ့သည် – ဟေဗြဲဝေါဟာရ – anva – ၂း၃ – စိတ်နှိမ့်ချသည် (ဆာ ၃၄း၂) (သို) နူးညံ့သိမ် သည် (ဆာ ၃၇း၁၁၊ မ ၅း၅)ဟု ဘာသာပြန်နိုင် ပြီး၊ “စိတ်ညှိးငယ်သည်” (သို) “ဦးချသည်” (ဆာ ၁၁၆း၁၀)ဟူသော ကြိယာအဓိပ္ပာယ်မှ လာသည်။ ၂း၃ တွင် ထိုကြိယာကို နှစ်ကြိမ်တိုင် တွေ့ရပြီး ပထ မ အနက်ဖွင့်မှုမှာ နူးညံ့သိမ်မွေ့ခြင်း၊ ပြီးနောက် နှိမ့် ချခြင်းဟု ဖြစ်သည်။ ထိုဝေါဟာရသည် ဆင်းရဲခြင်း၊ (သို) ဖိနှိပ်ခြင်းကို ထပ်ခါထပ်ခါ ရည်ညွှန်းသည် (သု ၁၄း၂၁၊ အာ ၂း၇)။ သိုသော် နာကျည်းမှုမရှိဘဲ ဒုက္ခ ဆင်းရဲခံခြင်းတွင် စွမ်းအားလက္ခဏာများကို ရည် ရွယ်သည်။ ထိုသိုသော လက္ခဏာသည် ဘုရားသခင် ကို ယုံကြည်မှု အားကြီးခြင်းတွင် အခြေပြုပြီး၊ သူ၏ ကောင်းမြတ်ခြင်းနှင့် ဘုရားသခင်၏ အလိုတော်ကို အမြဲတမ်းဝန် ခံခြင်းဖြစ်သည်။
ဇေဖနိအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ ဘုရားသခင်၏ ဂုဏ်အင်္ဂါလက္ခဏာများ
ဘုရားသခင်သည် တရားစီရင်သော ဘုရား – ၁း၂၊ ၃၊ ၂း၂၊ ၃း၆၊ ၇
ဘုရားသခင်သည် တရားမျှတသော ဘုရား – ၃း၅
ဘုရားသခင်သည် ချစ်ခြင်းမေတ္တာရှိသော ဘုရား – ၃း၁၇ ၊
ဘုရားသခင်သည် အမျက်ဒေါသထွက်သော ဘုရား – ၁း၁၄-၁၈
အနက်အဓိပ္ပာယ်ဆိုင်ရာ အခက်အခဲများ
ဤကျမ်းသည် အပြစ်အား လုံးဝမနှစ်မြို ကျောင်း အပြင်းအထန်ပြောဆိုခြင်း အား မကြာမီတရား စီရင်တော့မည့်အကြောင်း သတိပေးခြင်းဖြစ်သည်။ ကျမ်းစာပညာရှင်အချို့ က “သန့်ရှင်းသော ဘာသာစကားကို သူတိုအား ငါပြန်ပေးမည် (၃း၉)ဟူသော စကား တစ်လောကလုံးဆိုင်ရာ ဘာသာစကားကို ပြန်ပေးမည် ဖြစ်ကြောင်း ရည်ညွှန်းပြီး၊ ဗာဗုလုန်ရဲတိုက် ၌ ဘာသာစကားများ ရှုပ်ထွေးခြင်း နေ့ရက်ကဲ့သို (က ၁၁း၁-၉) ဖြစ်မည်။ သူတိုက ဘာသာ စကားဟူသော တူညီသည့် ဝေါဟာရသည် က ၁၁း၇ တွင်လည်း အသုံးပြုသည်ဟု ညွှန်ပြသည်။ သိုသော် နှလုံးသားနှင့်အသက်တာကို သန့်ရှင်းရန် ဖော်ပြပေးသည့် ကျမ်းပိုဒ်ဖြစ်သည်ဟု ခံယူ ခြင်းသည် ပိုကောင်းပေသည်။ ထိုအတွက် နောက်ထပ်ဆွေးနွေးထားသည့် အကြောင်းများ ခက်ခဲသည့် မေးခွန်းများအတွက် အဖြေများ ကဏ္ဍတွင် ကြည့်နိုင်သည်။
အကျဉ်းချုပ် ကောက်နှုတ်ချက်
၁။ မိတ်ဆက်စကား (၁း၁)
၂။ ဘုရားသခင်၏ တရားစီရင်မှု (၁း၂-၃း၈)
က။ လောကတစ်ခုလုံးတွင် (၁း၂၊ ၃)
ခ။ ယုဒတွင် (၁း၄-၂း၃)
ဂ။ ပတ်ဝန်းကျင် လူမျိုးများတွင် (၂း၄-၁၅)
၁။ ဖိလိတ္တိလူမျိုး (၂း၄-၇)
၂။ မောဘ/အမ္မုန် (၂း၈-၁၁)
၃။ အီသီယိုးပီးယား (၂း၁၂)
၄။ အာရှုရိ (၂း၁၃-၁၅)
ဃ။ ယေရုရှလင်တွင် (၃း၁-၇)
င။ လူမျိုးများအားလုံးတွင် (၃း၈)
၃။ ဘုရားသခင်၏ ကောင်းကြီးမင်္ဂလာ (၃း၉-၂၀)
က။ လူမျိုးများအတွက် (၃း၉၊ ၁၀) ၊
ခ။ ယုဒအတွက် (၃း၁၁-၂၀)
ဇေဖနိအနာဂတ္တိကျမ်း အချိန်ကာလ၌ ကမ္ဘာကြီးရှိ အခြားသောနေရာများ
အန္ဒိယတွင် ဘာသာရေး၊ ပညာရေး၊ အတွေးအခေါ်တွင် အ ထားသည့် အရေးအသားများ ဖြစ်သော Vedas ပြီးပြည့် Brahminic ဘာသာရေး တိုးတက်လာသည်။
ခက်ခဲသော မေးခွန်းများအတွက် အဖြေများ ၊
၁။ ဇေဖနိ၃:၉ “သန့်ရှင်းသော ဘာသာစကားကို သူတို အား ငါပြန်ပေးမည်”ကို လောကတစ်ခုလုံး ဘာသာစကားအဖြစ် ဘုရားသခင် ပြန်ပေးမည့် အရာတွင် ပါဝင်သော ပရောဖက်ပြုမှုကဲ့ သို အနက်ဖွင့်ရန် ခိုင်မာမှု မည်မျှပေးနိုင်သနည်း။
အချိုက ဤစကားစုအား ဗာဗုလုန်ရဲတိုက်တွင် ဘာသာစကားရှုပ်ထွေးရန် ဘုရားသခင် ၏ ဆုံးဖြတ်ချက် ပြန်လုပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း (က ၁၁း၁-၉) ရည်ညွှန်း ဖော်ပြကြသော်လည်း၊ စကား၏ ရေ – နောက်ဆက်စပ်မှုအရ ထိုအနက်ဖွင့်မှုကို အကူအညီမဖြစ်စေပေ။ ဇေဖနိဖော်ပြသည့် ဘာသာစကားဟူ သည့် စကားစုသည် ကမ္ဘာဦးကျမ်းတွင် ဖော်ပြထားသည့်အရာ သော်လည်း ဖန်ဖော်ပြသည့် ရှေ့-နောက်ဆက်စပ်မှုအားလုံးသည် နှလုံးသားနှင့် အသက် တကို သန့်ရှင်းမှုပြုလုပ်ခြင်းဖြစ်သည် (ဇေ ၃း၁၃)။ ဓမ္မဟောင်းကျမ်းတစ်လျှောက် ဘာသာစကား ဟူသော ဝေါဟာရကို နှုတ်ခမ်း”ဟု မကြာခဏ ဘာသာပြန်သည်။ “သန့်ရှင်းခြင်း”နှင့် တွဲဖက်သောအခါ ထိုသိုပြောဆိုမှုသည် နှုတ်ဖြင့် ပြောဆိုခြင်းကို ညွှန်ပြသည့် (မ ၁၂၃၄)၊ အပြစ်မှ အတွင်းသန့်ရှင်းခြင်းကို ရည်ညွှန်းသည် (ဟေရှာ ၆း၅)။ ထိုသိုပြောခြင်းမျိုးသည် သူတိုနှတ်မှ မှားယွင်းသည့် ဘုရားများ၏ အမည်ကို ဖယ်ရှားခြင်းဖြင့် သန့်ရှင်းမှုဖြစ်သည် (ဟာ ၂း၁၇)။ ထိုအရာမှာ ဇေဖနိစိတ်တွင်ရှိသည့် လောကဘာသာစကား တစ်ခုတည်းဟူ၍ မဖြစ်နိုင်ပေ။
ဇေဖနိအနာဂတ္တိကျမ်းကို ဆက်လက်လေ့လာရန်
၁။ ရုပ်တုကိုးကွယ်ခြင်းကို ကြီးလေးသည့် တုန့်ပြန်မှုအဖြစ် အဘယ့်ကြောင့် ဘုရားသခင် ဖော်ပြ ထားသနည်း။
၂။ “ဝမ်းမြောက်ဖွယ်ရာ နေ့”ဟု ဇေဖန် ပြောထားခြင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး မည်သည့်အမြင်ဖြင့် ဖွင့်ပြထားသနည်း။
၃။ ။ ဒေနိအနာဂတ္တိကျမ်းတွင် တရားစီရင်ခြင်းဖြင့် ကရုဏာတော်သည် မည်သည့် အလုပ်လုပ်မည်နည်း။
၄။ ဘုရားသခင်ကို တိုက်ခိုက်ပြောဆိုသည့် လူများ၏ အသက်တာအကြောင်း မည်သည့်နည်း လမ်းဖြင့် ပြောထားသနည်း။ ။
၅။ လူများကို ဘုရားသခင်၏ အပြစ်တင်မှုအကြောင်း သင်ဖတ်သောအခါ၊ ယနေ့လူများသည် လည်း ဘုရားသခင်ထံ တူညီသော နည်းလမ်းအတိုင်း လုပ်ဆောင်မှုများအကြောင်း တွေး တောဆင်ခြင်ပါ။
ဟဂ္ဂဲအနာဂတ္တိကျမ်း (Haggai)
ဘုရားသခင်သည် သူ၏ ဗိမာန်တော်ကို ရလိမ့်မည်
ခေါင်းစဉ်
ဤပရောဖက်ကျမ်းသည် စာရေးသူ၏အမည်မှ ဖြစ်သည်။ သူ့အမည်၏ အဓိပ္ပာယ်မှာ “ဟု ဖြစ်သောကြောင့် ဟကွဲသည် ပွဲတော်နေ့တစ်ခုတွင် မွေးဖွားခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြသည်။ သည် ဓမ္မဟောင်းကျမ်းတွင် ဒုတိယအတိုဆုံးကျမ်း (ဩဗဒိသည် အတိုဆုံး ဖြစ်ပြီး၊ ဓမ္မသစ် တမ်းတွင် တစ်ကြိမ်သာ ကိုးကားခဲ့သည် (ဟေဗြဲ ၁၂း၂၆)။
စာရေးသူနှင့် ရက်စွဲ
ဤတိုတောင်းသော ပရောဖက်ပြုခြင်းထဲမှလွဲပြီး ဟဂူအကြောင်းကို အနည်းငယ်သာ သိရသည်။ သူအား ဧဇရ ၈း၁ နှင့် ၆း၁၄ တွင် အကျဉ်းချုပ် ဖော်ပြထားပြီး၊ ဖော်ပြမှုနှစ်ခုလုံး တွင် ပရောဖက် ဟကွဲဟု တွဲခေါ်ထားသည်။ ဧဇရရှိ ပြန်လာကြသော လူများစာရင်းတွင် ဟကွဲ ကို ဖော်ပြမထားသည့်အပြင် သူ့မိဘ၊ မျိုးရိုးကိုလည်း ဖော်ပြမထားဘဲ သူ့အလုပ်အကိုင် တစ်ခု ခကိုလည်း သမိုင်းတွင် မှတ်တမ်းတင်ထားမှု မရှိခဲ့ပေ။ ဓမ္မဟောင်းကျမ်းတွင် အခြားနာမည်တူ များ ဖြစ်ပေါ်သော်လည်း (က ၄၆း၁၆၊ တော ၂၆း၁၅၊ ၂ ရာ ၃း၄၊ ၅ ရာ ၆း၃၀) သူတစ်ဦးတည်း သာ ဤနာမည်ဖြင့် ဖြစ်ပေါ်သည်။ ထိုပြင် ဟစွဲ ၂-၃ သည် ရှောလမုန်ဗိမာန်တော် မဖျက်ဆီး ခင်ဘုန်းကြီးခြင်းအကြောင်း သူမြင်ခဲ့ခြင်းမှာ သူ့ပရောဖက်ပြုချက် ရေးသားချိန်သည် အနည်း ဆုံး အသက် (၇၀) တွင်ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြသည်။
ပရောဖက်ပြုခြင်း အချိန်နှင့်ပတ်သက်ပြီး မသေချာမှု (သို) ဆန့်ကျင်မှု မရှိပေ။ သူ့ ပရောဖက်ပြုခြင်း လေးခုလုံးတွင် အချိန်ကာလကို ရှင်းလင်းစွာ ဖော်ပြထားပြီး (၁း၁၊ ၂း၁၊ ၂း၁၀၊ ၂း၂၀)၊ ပေရသိဘုရင် Darius Hystaspes (ခန့်မှန်း ဘီစီ ၅၁၂-၄၈၆) အုပ်ချုပ်ချိန်၊ ဒုတိယနှစ်၊ လေးလပိုင်းအကြားတွင် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည် (ခန့်မှန်း ဘီစီ ၅၂၀)၊ ဟဂူသည် ဘီစီ ၅၃၈ အစောပိုင်း (၁၈)နှစ်အကြာက ဇေရုဗဗေလ ဦးဆောင်မှုဖြင့် ဗာဗုလုန်မှ ယေရုရှလင်သို ပြန်လာခဲ့ပုံပေါ်သည်။
နောက်ခံသမိုင်းကြောင်းနှင့် အနေအထား
ပေရသိမှ ကုရုမင်းကြီး အမိန့်စာကြေညာပြီး (ဧဇရ ၁၁-၄)ချိန် ဘီစီ ၅၃၈ တွင် ဣ သည် ဇေရုဗဗေလ၏ နိုင်ငံရေး ဦးဆောင်မှုနှင့် ယဇ်ပုရောဟိတ်ကြီး ယောရှုတို၏ ဝိညာဉ် ရာ လမ်းညွှန်မှု (ဧဇရ ၃၂)တိုဖြင့် ဗာဗုလုန်မှ သူတိုအမိမြေသို ပြန်လာခွင့်ရခဲ့ကြသည်။ ဂျူးလူမျိုး (၅၀၀၀၀) ခန့်ပြန်လာခဲ့သည်။ ဘီစီ ၅၃၆ တွင် သူတိုသည် ဗိမာန်တော်ကို ပြန်လည် တက်ရန် အစပြုသော်လည်း (ဧဇရ ၃း၁-၄း၅) ဂျူးလူမျိုးများ ထိုအမှုအရာ ရပ်နား အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများက ဆန့်ကျင်ကြသည် (ဧဇရ ၄း၁-၂၄)၊ (၁၆) နှစ်ကြာပြီးနောက် ဇာခရိတိုသည် လူများအား ဗိမာန်တော်ကို ပြန်လည်တည်ဆောက်ခြင်းသာမက၊ ဝိညာဉ် ရေးရာကိုပါ ပြန်လည်ပြုပြင်ရန် ဘုရားသခင်၏ စေခိုင်းခြင်းကို ခံခဲ့ရသည် (ဧဇရ ၈၁.၉. ရလဒ်မှာ ဗိမာန်တော်သည် နောက်လေးနှစ်တွင် ပြီးမြောက်ခဲ့သည် (ခန့်မှန်းဘီစီ ၅၁၆၊ ဧဇရ ၆း၁၅)။
ဟဂ္ဂဲအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိက ဇာတ်ကောင်များ
ဟဂ္ဂဲ – ဗာဗုလုန်တို့၏ ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်ခြင်းမှ ပြန်လာပြီးနောက် ယုဒကို ပရောဖက်ပြုသူ။ ဗိမာန်တော် ပြန်လည်တည်ဆောက်ရန် လူများကို တိုက်တွန်းသူ (၁း၃-၂း၂၃)
ဇေရုဗဗေလ – ဗာဗုလုန်မှ ထွက်လာသောအခါ ဂျူးလူမျိုးကို ဦးဆောင်သူ၊ တံဆိပ်လက်စွပ်ဟု ခေါ်သော ဒါဝိဒ်မင်းမျိုးမင်းနွယ်ကို ကိုယ်စားပြုသည့် မင်းမှုထမ်းကဲ့သို ရပ်တည်ခြင်း (၁း၁-၂:၂၃)
ယောရှု – ယုဒလူမျိုး၏ ယဇ်ပုရောဟိတ်မင်းကြီး၊ ဇေရုဗဗေလနှင့်အတူ ခေါင်းဆောင်မှုပြည့် (၁း၁-၂း၄)
ယုဒလူမျိုး – ဟဂ္ဂဲမှ ဗိမာန်တော်ကို ပြီးမြောက်အောင် ပြန်လည်တည်ဆောက်ရန် တိုက်တွန်း ခြင်းခံခဲ့ရသူများ (၁း၂၊ ၁၂၊ ၂း၂)
သမိုင်းကြောင်းနှင့် ဓမ္မအတွေးအခေါ်ဆိုင်ရာ အကြောင်းအရာများ
ပထမအဓိကအချက်သည် ဘီစီ ၅၈၆ တွင် နေဗုခဒ်နေဇာ ဖျက်ဆီးသွား သည့် ပျက်စီးယိုယွင်းနေသော ဘုရားသခင် ၏ ဗိမာန်တော်ကို ပြန်လည်တည်ဆောက် ရန်ဖြစ်သည်။ ဘုရားသခင်ထံမှ သတင်းစ ကား (၅) ခု ရရှိခြင်းဖြင့် ဟဂူသည် ဘုရား သခင်၏ ဗိမာန်တော်ကို တည်ဆောက်ရန် သူတို၏ အားအင်များ သစ်လွင်ခြင်းရှိဖို လူများကို တိုက်တွန်းနှိးဆော်ခြင်းဖြစ်သည်။ သူက ကောက်ပဲသီးနှံများ မရှိခြင်းနှင့် မိုး ခေါင်ခြင်းသည် ဝိညာဉ်ရေးရာ ဦးစားပေး လုပ်ဆောင်ခြင်းကို အစားထိုးလုပ်ဆောင်မှု ဖြစ်စေကြောင်း သတိပေးခြင်းဖြင့် လူများကို လှုဆော်ခဲ့ သည်(၁း၉-၁၁)။
ဟဂ္ဂဲအနာဂတ္တိကျမ်း၌ ခရစ်တော်
ဟဂ္ဂဲအနာဂတ္တိကျမ်းသည် ဒါဝိဒ်မျိုးနွယ် မေရှိယမျိုး ဆက်တွင် ရုဗဗေလ၏ အရေးပါသော အခန်း ကဏ္ဍကို ဖော်ပြသည်။ တံဆိပ်လက်စွပ်ဖြင့် ပုံ ဆောင်သော သူ၏ ရာထူးသည်(၂း၂၃၊ အဓိက ဟာရများ တွင်ကြည့်ပါ) ဒါဝိဒ်မင်းမျိုးဆက်မှ ခရစ်တော်ကြွလာမည်ကို ဖော်ပြသည်။ ရုဗဗေ လ၏ အမည်သည် မာရိ (လု ၃း ၂၇)နှင့် ယောသပ် (မ ၁း၂၁) မျိုးဆက်နှစ်ခုလုံးတွင် တွေ့ရပြီး၊ ခရစ် တော်၏ မျိုးဆက်နှစ်ခုလုံးကို ဆက်စပ်ပေးသော သူ၏အရေးပါမှုကို ဖော်ပြသည်။
သိုသော် ဟဂ္ဂဲအတွက် ဗိမာန်တော် ပြန်လည်တည်ဆောက်ခြင်းသည် သူ့ဘာသူ ပြီးသွားခြင်း မဟုတ်ခဲ့ပေ။ ဗိမာန်တော်သည် ဘုရားသခင်ကျိန်းဝပ်ရာကို ကိုယ်စားပြုခြင်း၊ သူ့ ထင်ရှားမှုသည် သူရွေးကောက် သောလူမျိုးတော်ဖြင့် ဖြစ်ပေါ်ခြင်း ဖြစ်သည်။ နေဗုခဒ်နေဇာသည့် ဗိမာန်တော်ကို ဖျက်ဆီးခြင်းသည် ကိန်းဝပ် သော ဘုရားသခင်၏ ဘုန်းတော်ကို ထွက်ခွာသွားစေ ပြီး (ယေဇ ၈-၁၁)၊ ပရောဖက်အားဖြင့် ဗိမာန်တော်ပြန် လည်တည်ဆောက်ခြင်းသည် သူတို့အလယ်တွင် ဘုရားသခင်တည်ရှိခြင်းကို ပြန်လည်ဖိတ်ခေါ်ခြင်းဖြစ်သည်။ သမိုင်းအခြေအနေကို ဖော်ထုတ်အသုံးပြုခြင်းဖြင့် ဟကွဲသည် နောက်ဆုံးလာမည့် မေရှိယဗိမာန်တော် ဘုန်းနှင့် (၂း၇)၊ ငြိမ်သက်ခြင်းကတိတော်နှင့်အတူ တိုက်တွန်းခြင်း (၂း၉)၊ ကြွယ်ဝခြင်း (၂း၁၉) ဘုရားသခင်၏ အုပ်စိုးခြင်း (၂း၂၁၊ ၂၂)၊ လူမျိုး ကောင်းကြီးခံစားခြင်းများသည် နှစ် (၁၀၀၀) အုပ်စိုးခြင်းအချိန်တွင် ဖြစ်မည့်အကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။
ဟဂ္ဂဲအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိကဩဝါဒများ
ဗိမာန်တော်တွင် ဘုရားသခင် တည်ရှိခြင်း (၁း၇၊ ၈၊ ၂း၇-၉၊ ၃ ရာ ၈း၁ဝ၊ ၁၁၊ ၆ ရာ ၅း၁၃၊ ၁၄၊ ယေဇ ၄၃း၅၊ ၁ ကော ၆း၁၉၊ ၂၀၊ ၂ ကော ၆း၁၆-၁၈၊ ဗျာ ၂၁း၂၂၊ ၂၂း၁-၂၁)
ဘုရားသခင်ကို ကြောက်ရွံသော သူများအားဖြင့် နာခံခြင်း (၁း၁၂-၁၅၊ တရားဟော ၁၁း၈၊ ၅ ရာ ၂၄း၁၉၊ ၆ ရာ ၁၉း၉၊ ဧဇရ၅း၂၊ သု ၁၅း၃၃၊ ကော ၂း၆၊ ၇၊ ၃:၂၂)
ဟဂ္ဂဲအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ ဘုရားသခင်၏ ဂုဏ်အင်္ဂါလက္ခဏာများ ၊
ဘုရားသခင်သည် ဘုန်းကြီးသော ဘုရား – ၂း၁-၉
– ဟဂ္ဂဲအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိက ဝေါဟာရများ ၊
တံဆိပ်လက်စွပ် – ဟေဗြဲဝေါဟာရ – chotham – ၂း၂၃ – “ဆည်းတံဆိပ်ကပ်သည်” “ဆည်း တံဆိပ်ကပ်ပိတ်သည်” (သို) “ဆည်းတံဆိပ်နှိပ်ခြင်းဖြင့် မြဲမြံစေသည်”ဟု အဓိပ္ပာယ်ရှိသည့် ကြိယာအရင်းအမြစ် မှလာသည်။ ဓမ္မဟောင်းအချိန်ရှိ တံဆိပ်နှိပ်ခြင်းသည် ရွှေ (သို) ငွေလက်စွပ်၊ လက်ကောက် (သို) လက်ပတ်တွင် အက္ခရာတင်ခြင်း ဖြစ်သည် (ရှောလမုန်သီချင်း ၈း၆)။ ဖယောင်း (သို) ရွံစေးအိုးပေါ်တွင် အက္ခရာတင်သောအခါ လက်စွပ်သည် ရိုက်နှိပ်ခံရသူတွင် ကိုယ်ပိုင်အမှတ် အသားအဖြစ် ကျန်ရစ်ခဲ့သည် (ထွက် ၂၈း၁၁၊ ၂၁၊ ၃၆၊ ၃၉း၆၊ ၁၄၊ ၃၀)။ တံဆိပ်လက်စွပ်သည် ရှေးအချိန်က ကဒ် (သို) အမှတ်သင်္ကေတတစ်ခုကဲ့သို ဖြစ်သည် (က ၃၈း၁၈)။ ထိုအရာသည် စည်းမျဉ်း (သို) ရာထူးကို ဥပမာပုံဆောင်ပြီး၊ လက်စွပ်ဖြင့် စည်းကမ်းချက်ကို တွဲရိုက်နှိပ်၍ အခွင့်အာဏာဖြင့် ရိုက်နှိပ်ခြင်းသဘောကို ဖော်ပြသည် (၃ ရာ ၂၁း၈၊ ယောဘ ၃၈း၁၄)။ ဟဂ္ဂဲ ၏ တံဆိပ်လက် စွပ်ကို ဇေရုဗဗေလနှင့် နှိင်းယှဉ်ဖော်ပြမှုသည် မေရှိယနှင့် ပါဝင်ပတ်သက်မှုရှိပြီး (၂:၂၃)၊ ဇေရုဗဗေလသည် ရှင်ဘုရင် ယောယကိမ်မျိုးဆက်အား ယေရမိကျိန်ခြင်းကို ချိုးဖျက်လိုက် ပြီး၊ ဒါဝိဒ်မင်းမျိုးဆက်မှ တော်ဝင်အခွင့် အာဏာဖြင့် ပြန်လည်ကယ်တင်မည်ဖြစ်သည် (ယေရမိ ၂၂း၂၄-၃၀)။
အနက်အဓိပ္ပာယ်ဆိုင်ရာ အခက်အခဲများ ၊
ပရောဖတ်ပြုခြင်းအကြား အနက်ထွေပြားမှု အပေါ်လွင်ဆုံးအရာမှာ “လူအပေါင်းတို နှစ်သက်ဖွယ်သောအရာ” (၂း၇)ဟူသော စကားစုဖြစ်သည်။ အနက်ဖွင့်များစွာ ရှိသော်လည်း အခြေခံအရ အနက်ဖွင့်မှု နှစ်ခုသာရှိသည်။ အချိုက ယေရုရှလင်ကို ရည်ညွှန်းသည်ဟု ပြော ကြသည် (ဟေရှာ ၆၀း၁၁၊ ၆၁း၆)။ သိုသော်လည်း ဖြစ်နိုင်သည်မှာ လူမျိုးများအားလုံး နောက်ဆုံး မျှော်လင့်နေသော ကယ်တင်ရှင် မေရှိယကို ရည်ညွှန်းခြင်းဖြစ်သည်။ ခက်ခဲသည့် မေးခွန်းများ အတွက် အဖြေများတွင် ကြည့်ပါ။
ကျမ်းစာရှိ ဗိမာန်များ
အမည် အချိန် ရှင်းပြချက် ကိုးကားချက်များ
တဲတော် ဘီစီ ၁၄၄၄ ခန့် ဘုရားသခင်ထံမှ မောရှေအားဖြင့် ထွက် ၂၅-၃ဝ (ရွေ့ပြောင်းနိုင် ၊ ရရှိသော အသေးစိတ်အစီအစဉ်၊ ၃၅း၃၀-၄၀း၃၈ သော ဗိမာန်) ဘုရားသခင် ခန့်အပ်သော ပညာ ဝတ် ၁၀း၁-၁၇ ရှင်များဖြင့် တည်ဆောက်ခဲ့၊ နာဒပ်နှင့် အဘိဟုတိုက အသရေ ပျက်အောင် လုပ်ဆောင်ခဲ့၊
ရှောလမုန် ဘီစီ ၉၆၆-၅၈၆ ဒါဝိဒ်မှ အစီအစဉ်ရေးဆွဲ၊ ၊ ၂ ရာ ၇း၁-၂၉၊ ဗိမာန် ရှောလမုန်မှ တည်ဆောက်၊ ၃ ရာ ၈း၁-၆၆
နေဗုခဒ်နေဇာမှ ဖျက်ဆီး၊ ယေ ၃၂း၂၈-၄၄
ဇေရုဗဗေလ ဘီစီ ၅၁၆-၁၆၉ ဇေရုဗဗေလမှ ရူပါရုံရ၊ ဧဇရ ၆း၁-၂၂။ ဗိမာန် ဇေရုဗဗေလနှင့် သက်ကြီးသူများမှ ၃း၁-၈၊ ၄း၁-၁၄ တည်ဆောက် Antiochus
Epiphanes မှ အသရေဖျက်
ဟေရုဒ်မင်း ဘီစီ ၁၉ – အေဒီ ၇၀ ဇေရုဗလ ဗိမာန်ကို ဟေရုဒ်မင်း မာ ၁၃း၂၊ ၄-၂၃၊ ဗိမာန် ကြီး ပြန်ပြုပြင်၊ ရောမက ဖျက်ဆီး၊ လု ၁း၁၁-၂ဝ၊ ၊
၂း၂၂-၃၈၊ ၂း၄၂ -၅၁၊ ၄း၂၁-၂၄၊ တ ၂၁း၂၇-၃၃
လက်ရှိ လက်ရှိအချိန် ယုံကြည်သူတိုနှလုံးသားမှတည်ထောင် ၁ ကော ၆း၁၉၊ ဗိမာန် ခြင်း၊ ယုံကြည်သူတို၏ ကိုယ်ခန္ဓာ ၂၀၊ ၂ ကော သည် မေရှိယပြန်လာသည့်တိုင် ၆း၁၆-၁၈
ဘုရားသခင်၏ ဗိမာန်တော်၊
ဗျာဒိတ် ၁၁ ရှိ ဘေးဒဏ်ကြီးကာလ ဘေးဒဏ်ကြီးကာလတွင် အန္တိခရစ်မှ ဒံ၉း၂၊ မ ၂၄း၁၅ ဗိမာန် တည်ဆောက်၊ အသရေ ပျက်ပြီး ၂ သက် ၂း၄၊ ဗျာ ၁၇း၁ ဖျက်ဆီးခံရခြင်း
ယေဇကျေလ နှစ်တစ်ထောင် ပရောဖက်ယေဇကျေလမှ ရူပါရုံ ယေဇ ၄း၁-၄၂း၂၀၊ (နှစ်တစ်ထောင်) အုပ်စိုးချိန်ကာလ ရခြင်း၊ မေရှိယ နှစ်တစ်ထောင် ဇာ ၆း၁၂၊ ၁၃ ဗိမာန် အုပ်စိုးချိန်တွင် တည်ဆောက်မည်
ဘုရားသခင်တည် ထာဝရနိုင်ငံတော် အားလုံးတွင် အကြီးမြတ်ဆုံး ဗိမာန် ဗျာ ၂၁း၂၂၊ ရှိရာ ထာဝရ တော် (တန်ခိုးကြီးသောဘုရားနှင့် ၂၂း၁-၂၁ ဗိမာန်တော် သိုးသူငယ်သည် ထိုဗိမာန်ဖြစ်၊
ဝိညာဉ်ရေးရာ ဗိမာန်၊
ဗိမာန်တော် (ဂရိ – hieron) သည် ဝတ်ပြုကိုးရာ နေရာတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဘုရားသခင်အား လူ မျိုးများ ကိုးကွယ်ခြင်းအတွက် အဓိက မြင့်မြတ်သော (သို) သန့်ရှင်းသော အဆောက်အဦဖြစ်သည်။
အကျဉ်းချုပ်နှင့် သမိုင်းမှတ်တမ်း
နှစ် လ ရက်
၁။ နာမခံခြင်းအတွက် ဆုံးမခြင်း – ၁;၁-၁၁ ၂ ၆ ၁
.၂။ ကျန်ကြွင်းသူတို၏ တုန့်ပြန်မှုနှင့် ပြန်လည်တည်ဆောက်ခြင်း ၁း၁၂-၁၅ ၂ ၆ ၂၄
၃။ ဘုရားသခင်၏ ဘုန်းတော် ပြန်လာခြင်း ၂း၁-၉ ၂ ၇ ၂၁
၄။ ဘာသာရေးနှင့်သက်ဆိုင်သည့် မေးခွန်းများ ၂း၁ဝ-၁၉ ၂ ၉ ၂၄
၅။ ဘုရားသခင်၏ အုပ်စိုးခြင်း ၂း၂၀-၂၃ ၂ ၉ ၂၄
ဟဂ္ဂဲအနာဂတ္တိကျမ်း အချိန်ကာလ၌ ကမ္ဘာကြီးရှိ အခြားသောနေရာများ
နိဗ္ဗာန်ရောက်ကြောင်း အကျွတ်တရားအတွက် ဗုဒ္ဓသည် ကျင့်စဉ် အတွေး အမြင်များကို အစပြုရန် အိမ်မှ ထွက်ခဲ့သည်။ ဘီစီ ၅၁၂ တွင် သန့်ရှင်း သော Barneres မြို၌ သူ၏ ပထမဦးဆုံးတရားကို ဟောကြားခဲ့သည်။
ခက်ခဲသော မေးခွန်းများအတွက် အဖြေများ
၁။ “လူအပေါင်းတို နှစ်သက်ဖွယ်သောအရာ” (၂း၇)ဟူသော စကားစုအား ဟဂူအသုံးပြုသော အခါ မည်သည့်အဓိပ္ပာယ်ကို အတိအကျဆိုလိုသနည်း။ ။
မူရင်းစကားစု၏ ဘာသာပြန်ဆိုမှုများသည် လက်ခံနိုင်ဖွယ်ရှိသော်လည်း ဖြစ်နိုင်ချေ အနက်ဖွင့်မှု နှစ်ခုသာ တွေ့ရသည်။ ဟေရှာ ၆၀း၅ နှင့် ဇာခရိ ၁၄း၁၄ တိုတွင် ကိုးကားမှုများ ပြုလုပ်ထားသည့် “ရွှေနှင့်ငွေကို ငါပိုင်သည်” (၂း၈)ကို ဖော်ပြခြင်းမှာ အချိုက ဟကွဲစိတ်ထဲတွင် နှစ်တစ်ထောင်အုပ်စိုးချိန် ချမ်းသာကြွယ်ဝသည့် နိုင်ငံများတွင် ယေရုရှလင်ကို မြင်ခြင်းဖြစ်သည်။ ဟု ပြောဆိုသည်။ သိုသော်လည်း ထိုကောင်းမွန်သော အနက်ဖွင့်မှုသည် လူမျိုးများအားလုံး နောက်ဆုံးတွင် မျှော်လင့်နေသော ကယ်တင်ရှင် မေရှိယကို ဖော်ညွှန်း ကြောင်း မြင်ကြသည်။ ထိုအနက်ဖွင့်မှုသည် ရှေးက ရှိဆရာများနှင့် ကနဦးအသင်းတော်များအားဖြင့် ပံ့ပိုးပေးသည် သာမက၊ ကျမ်းပိုဒ် နောက်ဆုံးအပိုင်းတွင် “ဘုန်းနှင့်”ဟု ဖော်ပြခြင်းသည် မေရှိယကို ရည်ညွှန်း ကူးထားကြောင်း သုံးသပ်ကြသည် (ဟေရှာ ၄၀း၅၊ ၆၀း၁၊ လု ၂၃း၂)။
ဟဂ္ဂဲအနာဂတ္တိကျမ်းကို ဆက်လက်လေ့လာရန်
၁။ ဟဂ္ဂဲသည် လူများအား ဗိမာန်တော်ပြန်တည်ဆောက်မှုပြုရန် မည်သည့် ချဉ်းကပ်မှုနှင့် တိုက်တွန်းမှုကို ပြုခဲ့သနည်း။
၂။ ဟဂ္ဂဲမှ အဓိကအတွေးအမြင်ကို ပုံဖော်ပါ။ ” လူများအလုပ်လုပ်ရန်အတွက် ဘုရားသခင်သည် မည်သည့် သတိပေးမှုနှင့် ကောင်းကြီးများ ပေးရန် လုပ်ဆောင်ခဲ့သနည်း။
၃။ ဣသရေလခေါင်းဆောင် ဇေရုဗဗေလအား ဟဂ္ဂဲပြောကြားရန် ဘုရားသခင်ပေးသည့် အထူး သတင်းစကားမှာ အဘယ်နည်း။
၅။ ဘုရားသခင်အတွက် သင့်အသက်တွင် ပြီးပြည့်စုံမှုရှိရန် အမြဲတမ်း တာဝန်ယူ လုပ်ဆောင်၊ ရမည့်အရာသည် အဘယ်နည်း။
ဇာခရိ အနာဂတ္တိကျမ်း (Zechariah)
ကြွလာမည့် မေရှိယအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ခြင်း
ခေါင်းစဉ်
ဂျူးနှင့် ခရစ်ယာန်များ ခံယူယုံကြည်ချက်မှာ ပရောဖက် ဇေဖနိသည် စာရေးသူဖြစ် ယသည်။ ဓမ္မဟောင်းကျမ်းရေးသူ (၂၉) ဦးထက်မက ဖော်ပြသော သူ့နာမည်သည် “ဘုရား သခင်သည် သတိရသည်”ဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်။ ဤစာအုပ်သည် ဟေရှာယတွင် မေရှိယနှင့် ပတ်သက်ပြီး ပရောဖက်အရေးအသား မှုတ်သွင်းခြင်းအကြောင်း ဒုတိယမြောက်စာအုပ် ဖြစ် သည်။
စာရေးသူနှင့် ရက်စွဲ
ယေရမိနှင့် ယေဇကျေလကဲ့သို ဇာခရိသည် ယဇ်ပုရောဟိတ်တစ်ဦး ဖြစ်သည် (နေဟမိ၊ ၁၂း၁၂-၁၆)။ ထုံးတမ်းအစဉ်အလာအရ သူသည် တရားဇရပ်တွင် အဖွဲဝင် တစ်ဦး၊ နေဟမိ အစပြုခဲ့သည့် ကောင်စီရှိ (၁၂၀) ဦးတွင် အဖွဲဝင်တစ်ဦး၊ ဧဇရမှ အကြီးအကဲဖြင့် ခန့်အပ်ခံရသူ တစ်ဦး ဖြစ်သည်။ ထိုကောင်စီသည် နောက် ပိုင်းတွင် Sanhedrin ဟုခေါ်သော လူမျိုးကို အုပ်ချုပ်သည့် သက်ကြီးသူများအဖွဲ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ သူသည် ဗာဗုလုန်တွင် မွေးဖွားခဲ့ပြီး၊ ဇေရုဗဗေလနှင့် ယဇ်ပုရောဟိတ်မင်း ယောရှုတို ဦးဆောင်မှုဖြင့် ယေရုရှလင်သို့ ပြန်လာသော ပထမအဖွဲတွင် ဘိုးတော် ဣဒေါနှင့် အတူတူပြန်လာသူဖြစ်သည် (နေဟမိ ၁၂း၄)။ သူ့အဘိုး၏ အမည်ကို ဖော်ပြခြင်းကြောင့် (ဧဇ ၅၁၊ ၆း၁၄၊ နေ ၁၂း၆) သူသည် သူ့ဖခင် ဗာရိသည် သူ ယဇ်ပုရောဟိတ်အရာ ကိုခံရန် အရွယ်မတိုင်ခင် သေဆုံးခဲ့သည်။
ဇာခရိ၏ အဖွင့်ဝေါဟာရများသည် ဘီစီ ၅၂၀ မှ ရက်စွဲဖြစ်ပြီး၊ ဒါရိမင်း (၁) နန်းစံချိန် ဒုတိယနှစ် ဖြစ်သည် (၁း၁)။ ပေရသိမင်း ကုရုသေဆုံးပြီးနောက် အီဂျစ်ကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်သူ (ခန့်မှန်း ဘီစီ ၅၃၀-၅၂၁) Cambyses နန်းထိုင်ခဲ့သည်။ သူသည် သားမရှိဘဲ သူ့ကိုယ်သူ သတ်သေ၍၊ ဒါရိမင်းသည် ပုန်ကန်ပြီး နန်းသိမ်း ခဲ့သည်။ သူသည် ဟဂ္ဂဲနှင့် ခေတ်ပြိုင်ဖြစ်ပြီး၊ တစ္ဆပရောဖက်ပြုမှုအစပြုပြီး နှစ်လအချိန်တွင် သူ့ပရောဖတ်ပြုမှု စတင်ခဲ့သည် (ဟဂ္ဂဲ၏ နောက်ခံသမိုင်းကြောင်းနှင့် အနေအထားတွင်ကြည့်ပါ)။ ဇာ ၂း၄ တွင် သူ့အား လုလင် ဟုခေါ်ခြင်း သည် ဇာခရိသည် ဟဂူထက် ငယ်သည်ဟု ဖော်ပြသည်။ ပရောဖက်ပြု ကြာချိန်သည် မည်မျှ သည်ကို မသိရဘဲ၊ နောက်ဆုံး ပရောဖက်ပြုချိန် (၇း၁) သည် ပထမပြီးနောက် ခန့်မှန်းခြေ ဒုတိယနှစ်တွင် ဖြစ်ပေါ်ပြီး၊ ဟကွဲပရောဖက်ပြုချက်ဖြင့် အချိန်တူဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြသည် (ဘီစီ ၅၂ဝ-၅၁၈)။ “ခန်းကြီး (၉-၁၄) သည် သူ့ပရောဖက်ပြုခြင်း နောက်ဆုံး အချိန်ဖြစ်ရန် ယေဘုယျအမြင်ရှိသည်။ ဂရိ၏ ကွဲပြားမှုပုံစံနှင့် ကိုးကားမှုများသည် ခန့်မှန်းဘီစီ ၄၈၀-၄၇၀ အချိန်ကိုဖော်ပြပြီး၊ ဒါရိ (၁) (ဘီစီ ၅၂၁-၄၈၆) အုပ်ချုပ်ချိန်ပြီးနောက်နှင့် ပါးရှားတွင် ဧသတာကို အဖြစ် တင်မြောက်သော အာရွှေမင်း အုပ်ချုပ်ချိန်ဖြစ်သည် (ခန့်မှန်း ဘီစီ ၄၈၆-၄၆၄)။ မ ၂၃း၃၅ အရ၊ သူသည် ဗိမာန်တော်နှင့် ယဇ်ပလ္လင်အကြား အသတ်ခံရပြီး၊ ကျောက်ခဲနှင့် ပစ်သတ်ခံရသူ ဇာခရိအစောပိုင်းပုံစံနှင့် တူညီသည် (၆ ရာ ၂၄း၂၀၊ ၂၁)။
နောက်ခံသမိုင်းကြောင်းနှင့် အနေအထား
ဇာခရိ၏ နောက်ခံသမိုင်းနှင့် အနေအထားသည် သူ့ခေတ်ပြိုင် ဟကွဲနှင့် အတူတူ သည် (ဟဂ္ဂဲ၏ နောက်ခံသမိုင်းကြောင်းနှင့် အနေအထား)။ ဘီစီ ၅၃၈ တွင် ပေရသိဘ ကုရုမင်းသည် ဣသရေလမှ ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်လာသူများကို မိမိနေရပ်သို ပြန်လည်နေထိုင်ရန် ခွင့်ပြုခဲ့ပြီး (ဧဇ ၁း၁-၄)၊ ဂျူးလူမျိုး (၅၀၀၀၀) ခန့် ဗာဗုလုန်မှ ပြန်လာခဲ့သည်။ သူတိုသည် ဗိမာန်တော်ကို ပြန်လည် တည်ဆောက်ရန် ချက်ချင်း အစပြုသော်လည်း (ဧဇရ ၃း၁-၄၅) ထိုအမှုအရာ ရပ်နားအောင် အိမ်နီး ချင်းနိုင်ငံများနှင့် မိမိအတွင်းလူများက ဆန့် ကျင်ကြသောကြောင့် အလုပ်နားခဲ့ရသည် (ဧဇရ ၄:၂၄)။ (၁၆) နှစ်ကြာပြီးနောက် ဟက်ျားနှင့် ဇာခရိတိုသည် လူများအား ဗိမာန် တော်ကို ပြန်လည် တည်ဆောက်ခြင်း သာမ က၊ ဝိညာဉ်ရေးရာကိုပါ ပြန်လည် ပြုပြင်ရန် ဘုရားသခင်၏ စေခိုင်းခြင်းကို ခံခဲ့ရသည် (ဧဇရ ၅း၁-၂)။ ရလဒ်မှာ ဗိမာန်တော်သည် နောက် လေးနှစ်တွင် ပြီးမြောက်ခဲ့သည် (ခန့်မှန်း ဘီစီ ၅၁၆၊ ဧဇရ ၆း၁၅)။
ဇာခရိအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိက ဇာတ်ကောင်များ
ဇာခရိ – တိုင်းတပါးမှ ပြန်လာပြီးနောက် ယုဒကို ပရောဖက်ပြုသူ၊ ယုဒကို ဗိမာန်တော် ပြီးအောင် တည်ဆောက်ရန် တိုက်တွန်းနှိးဆော်သူ (၁း၁-၁၄း၂၀) ၊
ဇေရုဗဗေလ – ယုဒလူမျိုးများ တိုင်းတပါးမှ ပြန်လာခြင်းတွင် ဦးဆောင်သူ၊ ဗိမာန်တော်တည်ဆောက်ခြင်းတွင် ပါဝင်လုပ်ဆောင်သူ (၄း၆-၁၀)
ယောရှု – ဣသရေလသို ကျန်ကြွင်းသောသူများ ပြန်လာပြီးနောက် ယဇ်ပုရောဟိတ်အပြုခဲ့ (၃း၁-၁၀၊ ၆း၁၁-၁၃)
ဗိမာန်တော်ကို ပြန်လည်တည်ဆောက်သော ဂျူးလူမျိုးများ – တိုင်းတပါးမှ ယေရုရှလင်မြို ဘုရားသခင်၏ စကားကိုနားထောင်ရန် ပြန်လာကြသူများ (၁း၁၆၊ ၄း၉၊ ၆း၁၅၊ ၈း၁ ၊
ဇာခရိအနာဂတ္တိကျမ်း၌ ခရစ်တော်
ဇာခရိအနာဂတ္တိကျမ်းသည် မေရှိယကြွလာခြင်းကို ပရောဖက်ပြုသော ကျမ်းပိုဒ်များနှင့် ပြည့်နေသည်။ ခရစ်တော်သည် “ငါ၏ ကျွန်တည်းဟူသော အညွှန့်” (၃း၈)၊ “ရာဇပလ္လင်တော်ပေါ်မှာ ယဇ်ပုရောဟိတ်” (၆း၁၃)၊ “မိမိတိုထိုးဖောက်သော (ခရစ်တော်)ကို” (၁၂း၁၀)ကဲ့သို ပုံဖော်ထားသည်။ ဇာခရိသည် ခရစ် တော်၏ နှိမ့်ချခြင်း နှင့် အောင်ပွဲခံခြင်းနှစ်ခုလုံးကို ( အတိအကျ ပုံဖော်ထားသည်။ ခရစ်တော်သည် ကယ်တင်ခြင်း ပေးသည့် ရှင်ဘုရင်ဖြစ်သော်လည်း “မြည်းကလေးကိုစီး၍ နူးညံ့သိမ်မွေ့သောစိတ်”ဖြင့် လာမည့်သူ ဖြစ်သည် (၉း၉)။
သမိုင်းကြောင်းနှင့် ဓမ္မအတွေးအခေါ်ဆိုင်ရာ အကြောင်းအရာများ
ဇာခရိသည် ဟဂူနှင့်အတူ သူတို၏ ပုံစံဖြင့် လူများအား နိုးထခြင်းအမှုတွင် အတူ လုပ်ဆောင်ပြီး၊ လူတိုအား ဗိမာန်တော်တည်ဆောက်ခြင်းအမူ လက်စသတ်ရန် စိန်ခေါ် ခဲ့သည်။၊
ဇာခရိအနာဂတ္တိကျမ်း အဓီက ဝေါဟာရများ ၊
ကောင်းကင်တမန် – ဟေဗြဲဝေါဟာရ – mal>ak – ၁း၉၊ ၁၃၊ ၂း၃၊ ၃း၁၊ ၅၊ ၄၁၊ ၅း၅၊ ၆း၅၊၁၂း၈ ကောင်းကင်တမန်များ (၄း၁၊ ၅၊ က ၁၉း၁၊ ဆာ ၉၁း၁၁)၊ သတင်းပေးပိုသူများ (က ၊၃၂း၃ တရား ဟော ၂း၂၆)၊ (သို) သံတမန်များ (ဟေရှာ ၃၀း၄၊ ယေဇ ၁၇း၁၅)ကို ရည်ညွှန်းသည်။ အသုံးပြုမှုတစ်ခုမှာ ဓမ္မဟောင်းကျမ်းတွင် “ထာဝရဘုရား၏ ကောင်းကင်တမန် (သို) သခင်၏ ကောင်းကင်တမန်” ဟူ၍ သုံးပါးတစ်ဆူမှ ဘုရားသခင်၏ ထင်ရှားတော်မူခြင်း၊ သည် (၁၁၁၊ ၃း၆၊ က ၁၆း၇-၁၃၊ ၂၁း၁၇၊ ၂၂း၁၅၊ ထွက် ၁၄း၁၉)။ ဓမ္မဟောင်းကျမ်းတွင် တဖက်များ (ဟဂ္ဂဲ ၁း၁၃)နှင့် ယဇ်ပုရောဟိတ်များ (မာလ ၂း၇) တိုသည်လည်း ဘုရားသခင်ထံမှ သံတမန်များ အဖြစ် အမှုဆောင်ရွက်ကြသည်။ ဇာခရိတွင် ကောင်းကင်တမန်များသည် ဘုရားသခင် ထံမ အနာဂတ်အတွက် အိပ်မက်နှင့် ရူပါရုံများကို အနက်ဖွင့်ပြသော အဓိပ္ပာယ်များအား ဖွင့်ပြယူ ဆောင်လာပေးသည် (၁း၁၄၊ ၆း၄၊ ၅)။ သခင်ယေရှုသည် မာလခိ ၃၁ တွင် ကြိုတင်ပြောထားသည့် နှစ်ခြင်းဆရာယောဟန်အား (မ ၁၁း၁ဝ၊ ၁၁) သခင်ဘုရား၏ နေ့ရက်ကို ပြင်ဆင်ပေးသော သံတမန် အဖြစ် ဖော်ပြထားသည်။
အညွှန့် – ဟေဗြဲဝေါဟာရ – tesmmach – ၃း၈၊ ၆း၁၂ – အဓိပ္ပာယ်မှာ “အဖူး” (သို) “သစ်ခတ်”ဟု ဖြစ်သည်။ ထိုအရာသည် “အညွှန့်”ဖြစ်သော ကြွလာမည့် မေရှိယ၏ ဂုဏ်ပုဒ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ ဗာဗုလုန် လက်အောက်သို ကျရောက်ခြင်းဖြင့် ပြတ်တောက်သွားသော ဒါဝိဒ်၏တော်ဝင် မင်းမျိုးရိုးကို ပြန်၍ အဖူးထွက်လာစေသူဖြစ်သည် (ဟေရှာ ၁၁း၁)။ များစွာသော ပရောဖက်များသည် ဒါဝိဒ်မင်းဆက်မှ ရှင်ဘုရင်တစ်ပါးသည် ဖြောင့်မတ်ခြင်းဖြင့် အုပ်စိုးမည်ဖြစ်ပြီး (ယေ ၂၃း၅၊ ၆)၊ ယဇ်ပုရောဟိတ် တစ်ဦးအဖြစ်လည်း စစ်မှန်သောဘုရားသခင်အား ဝတ်ပြုကိုးကွယ်ခြင်းအမှုကို ပြန်လည်တည်ဆောက်မည် ဖြစ်ကြောင်း (၆း၁၂၊ ၁၃) ကတိပေးခဲ့ကြသည်။ ယေရှုခရစ်တော်သည် သူ၏ သာသနာပြုခြင်းတွင် တော်ဝင်မင်းမျိုးဖြစ်ခြင်း (ယော ၁၂း၁၃-၁၅၊ ၁ တိ ၆း၁၃-၁၆)နှင့် ယဇ်ပုရောဟိတ်ဖြစ်ခြင်း (ဟေဗြဲ ၄၁၄) တိုဖြင့် ထိုပရောဖက်ပြုခြင်းများအား ပြည့်စုံစေခဲ့သည်။
ဟဂ္ဂဲ၏ အဓိကရည်ရွယ်ချက်မှာ ဗိမာန်တော်ကို ပြန်လည်တည်ဆောက်ခြင်း ဖြစ်ပြီး၊ သူ၏ ဟောပြောမှုတွင် လူများ၏ စိတ်မပါ၊ အပြစ်နှင့် ဘုရားသခင်ကို ကိုးစားခြင်းမရှိမှုများအတွက် ဆုံးမသော လေသံပါသည်။ သူသည် ပြန်လည်နိုးထခြင်းဖြင့် အစပြုခြင်းကို ပြောဆိုလေ့ရှိပြီး၊ ဇာခရိသည် အပြုသဘောဆောင်ခြင်းဖြင့် ရဲရင့်ခြင်းကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းရန်၊ အနာဂတ် ကောင်းကြီးမင်္ဂလာများနှင့် ပတ်သက်ပြီး နောင်တရရန်နှင့် သေချာမှုရှိရန် ပြောဆိုလေ့ရှိသည်။ ဇာခရိက တစ်နေ့တွင် မေရှိယကြွလာခြင်းဆိုင်ရာ ကတိတော်အမြင်ဖြင့် ဗိမာန်တော်ကို တည် ဆောက်ရန် လူများကို တိုက်တွန်းနှိးဆော်သည်။ လူများသည် လက်ရှိအချိန်အတွက်သာ တည် ဆောက်ခြင်းမဟုတ်ဘဲ၊ အနာဂတ်တွင် မေရှိယကြွလာမည့် မျှော်လင့်ချက်အား စိတ်ထဲတွင် တည်ဆောက် ရန်ဖြစ်သည်။ သူသည် တပါးအမျိုးသားတို၏ ဩဇာအာဏာအောက်တွင် လူများ၊ တွန်းအားပေးခြင်းဖြစ်ပြီး (၁း၈-၁၂)၊ သူတိုကို ဘုရားသခင်ပေးထားသည့် ပဋိညာဉ် ကတိ များကို ဘုရားသခင် အမှန်တကယ် သတိရခြင်း၊ သူတိုကို ကယ်တင်ပြီး ကောင်းကြီးပေး “အကြောင်း စသည်တိုဖြင့် ဖြစ်သည်။ ထိုကြောင့် ဤစာအုပ်အမည် သည် (“ဘုရားသခင် သည်သတိရသည်”ဟူသော အဓိပ္ပာယ်) ပရောဖက်ပြုခြင်း အဓိကအချက်ပုံစံအဖြစ် ရှိနေသည်။
“ဓမ္မဟောင်းကျမ်း၏ တရားစီရင်ခြင်းများ”ဟုခေါ်သော ဤစာအုပ်သည် ဇာခင် စာဖတ်သူများနှင့် ဆက်စပ်သကဲ့သို အနာဂတ်စာဖတ်သူများနှင့်လည်း ဆက်နွယ်သည်။ အဓိက ကဏ္ဍ သုံးခုဖြစ်ပေါ်သောကြောင့် (အခန်းကြီး ၁-၆၊ ၇-၈၊ ၉-၁၄)၊ ဤစာအုပ်သည် ပရောဖက် ပြုသောအရာဖြင့် တည်ဆောက်၍ ရနိုင်ပြီး၊ ပရောဖက်သည် သမိုင်းကြောင်းဖြင့် အစပြုခြင်းနှင့် မေရှိယ ကြွလာပြီး သူ့ ဗိမာန်တော်တွင် မြေပြင်နိုင်ငံတော်ကို တည်ထောင်ချိန်အထိ သွားသည်။
ဓမ္မဟောင်းကျမ်းရှိ ကျမ်းစာအုပ်တိုင်းတွင် ဤစာအုပ်သည် မေရှိယအကြောင်း ပို ပြီး (မေရှိယသည် ခရစ်တော်ကို ရည်ညွှန်းခြင်းဖြင့်) နောက်ဆုံးသောအချိန်တွင် ကမ္ဘာပျက်မည် အကြောင်းကို အများဆုံးဖော်ပြ ထားသည်။ အဓိကအားဖြင့် ဤစာအုပ်သည် ခရစ်တော် ကြောင်းကို ပရောဖက်ပြုချက်ဖြစ်ပြီး၊ သူဘုန်းတော်နှင့် ကြွလာခြင်းသည်ဣသရေလကို နှစ်သိမ့် ရန် အတွက်ဖြစ်ကြောင်း အလေးအနက်ထားဖော်ပြသည် (၁း၁၃၊ ၁၇)။ ဤစာအုပ်သည် ၊ ရူပါရုံများ၊ ပရောဖက်ပြုမှုများ၊ နိမိတ်များ၊ ကောင်းကင်နှင့်ဆိုင်ရာ အလည်လာသူများနှင့် ဘုရားသခင်၏ အသံတော် စသည်တိုဖြည့်ပြည့်နေပြီး၊ လက်တွေ့တွင်လည်း နောင်တရခြင်း၊ ဘုရားသခင်၏ ဂရုစိုက်ခြင်း၊ ကယ်တင်ခြင်း၊ သန့်ရှင်းသောအသက်တာ စသည့်အကြောင်းအရာ များကို လုပ်ဆောင်ရန်လည်း ဖြစ်သည်။ ပရောဖက်ပြုခြင်းသည် နှစ်ခြင်းဆရာယောဟန် မပေါ်မီ အချိန်ထိ နှစ်ပေါင်း (၄၀၀) ကျော် တိတ်ဆိတ်သွားမည် ဖြစ်သောကြောင့် ဘုရားသခင်သည် ဇာခရိအား ထိုပရောဖက်ပြုခြင်း မပေါ်သောနှစ်များ တွင် သစ္စာရှိ၍ ကျန်ကြွင်းသူများ၏ အနာ ဂတ်အတွက် ကြွယ်ဝသော၊ ပေါများသော ကတိတော်ကို ယူဆောင်ရန် အသုံးပြုခဲ့သည်။
ဇာခရိအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ အဓိကသြဝါဒများ
နောင်တရခြင်း – စစ်မှန်သောနောင်တသည် စာဖြင့်ပြောခြင်းထက်ပိုသော အရာများ ပါဝင်ခြင်း၊ လုပ်ဆောင်မှုသည်လည်း ပြောင်းလဲရခြင်း (၁း၁-၆၊ ၇း၈-၁၄၊ ဟေရှာ ၃၁း၆၊ ၄၄း၂၂။ ယေ ၃း၁၂၊ ၁၈း၁၁၊ ယေဇ ၁၈း၃၀၊ မိ ၇း၁၉၊ မာလ ၃း၇-၁၀၊ လု ၁၅း၂ဝ၊ ယာ ၄း၈။ ၁ ကော ၁၀း၁၁၊ ၂ ကော ၆း၆၊ ဗျာ ၂၁း၃) ၊
ဘုရားသခင်၏ ဂရုစိုက်မှု – ဘုန်းတော်နှင့်ကြွလာမည့် ယေရှုခရစ်တော်သည် ဣသရေလကို နှစ်သိမ့်ခြင်းပေးခြင်း (၁း၁၃၊ ၁၇၊ ဆာ ၂၃း၄၊ ဟေရှာ ၃၀း ၂၆၊ ၄၀း၁၊ ၂၊ ၅၁း၃၊ ယေ ၂၉း၁၀၊ ၅၀း၄၊ ဟော ၆း၁၊ ၁၄း၄၊ ၂ ကော ၁း၃-၇၊ ဖိ ၂း၁၊ ၂၊ ၂ သက် ၂း၁၆၊ ၁၇)
ပထမအကြိမ်တွင် မေရှိယရောက်လာခြင်းကို ငြင်းဆန်ခြင်း (၉း၁-၁၁း၁၇၊ ၁၃း၇-၉၊ ဆာ ၂၂း၁-၁၈၊ ဟေရှာ ၅၂း၁၃-၁၅၊ ၅၃း၁-၁၂၊ တ ၂း၂၃၊ ၁ ပေ ၁း၁၈-၂၀) ၊
ဒုတိယအကြိမ်တွင် မေရှိယရောက်လာခြင်းကို လက်ခံခြင်း (၁၂း၁-၁၄း ၂၁၊ ယေ ၃၃း၁၅။ – ၁၆၊ ဒံ ၇း၁၃၊ ၁၄၊ ရော ၁၄း၁၁၊ ဖိ ၂:၁၀၊ ဗျာ ၁၆း၁၅)
သန့်ရှင်းသော အသက်တာ (၇း၁-၇၊ ဝတ် ၂၀း၇၊ ရာ ၁း၁၀-၁၅၊ ၅၈း၃-၉၊ ဒေ ၃း၁၂’ ဧ ၅း၁၊ ဖိ ၁း၂၁၊ ကော ၃း၁၂၊ ၂ တိ ၃း၁၆၊ ၁၇)
ဇာခရိအနာဂတ္တိကျမ်းရှိ ဘုရားသခင်၏ ဂုဏ်အင်္ဂါလက္ခဏာများ
ဘုရားသခင်သည် ကောင်းမြတ်သော ဘုရား – ၉း၁၇
ဇာခရိ၏ ရူပါရုံများ
ဇာခရိ၏ ရူပါရုံများသည် အချိန်ကာအတွက် သမိုင်းကြောင်းဆိုင်ရာ အဓိပ္ပာယ် ဖြစ်သော်လည်း၊ အရာများသည် အချိန်တိုင်းအတွက် အဓိပ္ပာယ်သက်ရောက်သည်။ ဘုရားသခင်သည် သူ့ လူမျိုး အား ကယ်တင်လိမ့်မည်ဖြစ်ပြီး မကောင်းမှုများကို တရားစီရင်မည်ဖြစ်သည်။
ရှုပါရုံ ထင်ရှားမှု
မုရတော၌ရှိသော လူနှင့်မြင်းများ (၁း၈) ဘုရားသခင်သည် ယေရုရှလင်ကို ကရုဏာတော်တဖန်ပေး မည် (၁း၁၄၊ ၁၆၊ ၁၇)။
ဦးချိုလေးချောင်း၊ လက်သမားလေးဦး ယုဒလူမျိုးကို ကွဲပြားစေသောသူများအာ
(၁း၁၈-၂၀) မောင်းထုတ်မည် (၁း၂၁)။
တိုင်းစရာကြိုးကို ကိုင်သောသူတစ်ဦး ဘုရားသခင်သည် ယေရုရှလင်ကို မီးမြိုရိုးဖြင့်
(၂း၁) ကာကွယ်ပေးလိမ့်မည် (၂း၃-၅)။
ယေရှုအပြစ်ကို ဆေးကြောခြင်း အညွှန့်ဖြစ်သော အစေခံသည် ကယ်တင်ရန် (၃း၄) ကြွလာသည် (၃း၈၊ ၉)။
ရွှေဆီမီးခုံနှင့် သံလွင်ပင်များ ဘုရားသခင်သည် သန့်ရှင်းသော ဝိညာဉ်တော်အား (၄း၂၊ ၃) ဖြင့် ဣသရေလကို တန်ခိုးပေးသည် (၄း၆)။
ပျံဝဲလျက်ရှိသော စာလိပ် (၅း၁) မရိုးသားခြင်းသည် အကျိန်ခံရမည် (၅း၃)။
တောင်းထဲရှိ အမျိုးသမီး (၅း၆၊ ၇) မကောင်းမှုများ ဖယ်ရှားခံရမည် (၅း၉)။ မြင်းရထားလေးစီး (၆း၁) ကောင်းကင်မှ ဝိညာဉ်များသည် လောကတစ်ခုလုံးကို သတ်ဖြတ်မည် (၆း၅၊ ၇)။
အနက်အဓိပ္ပာယ်ဆိုင်ရာ အခက်အခဲများ
စာဖတ်သူများကို များစွာသော အခက်အခဲများ ဖြစ်ပေါ်စေပြီး၊ ပရောဖက်ပြုခြင်းထဲမှ နှစ်ခုသည် နားလည်ရန် အင်မတန်ခက်ခဲသည့် အရာများဖြစ်သည်။ ၁း၁၈ တွင် “သိုးထိန်းသုံး ယောက်ကို တစ်လတွင် ပယ်ဖြတ်မည်”ဟု သိုးထိန်းကောင်းက ပြောသည်။ တိကျသည့် ခေါင်းစဉ် ဖော်ပြမှုသည် အကျွမ်းဝင်ပြီးသား ဖြစ်ခြင်းခြင်းကြောင့် ဂျူးလူမျိုးတိုသည် ထိုသိန်းများအကြောင်း နောက်ထပ်ရှင်းပြမှု မပါဘဲ နားလည်ခြင်း ရှိခဲ့ကြသည်။ သိုသော် ထိုအရာသည် ယနေ့စာဖတ်သူ အတွက် နားလည်ရန် အင်မတန်ခက်ခဲသည်။ သူတိုဖြစ်ပေါ်မှုကို များစွာသော ပူပန်မှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။ အသက်ကြီးဆုံး သူတစ်ဦးက ထိုခေါင်းဆောင်သုံး ဦးကို မှန်ကန်သောအမြင်ဖြင့် ဖော်ပြထားသည်မှာ ဣသရေလလူမျိုး၏ ယဇ်ပုရောဟိတ်များ၊ သက်ကြီးသူများ နှင့် ကျမ်းပြု ဆရာများဟု (မ ၂း၃) ဖြစ်သည်။ ယေရှုလောကတွင် သာသနာပြုခဲ့စဉ် ဣသရေလဘာသာရေး၊ ဦးဆောင်သူများကို ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်ခဲ့ပြီး (မ ၂း၃)၊ ပစ်ပစ်ခါခါ စွပ်စွဲရှုတ်ချခဲ့ပြီးနောက် လူမျိုး ၊ တစ်မျိုးလုံး ပျက်စီးခြင်းသို ရောက်ခဲ့သည် (အေဒီ ၇ဝ)။ ခရစ်တော် ကြွလာသည့်အချိန်မှစ၍ ဂျူးလူမျိုးများတွင် ပရောဖက်၊ ယဇ်ပုရောဟိတ်နှင့် ဘုရင်တစ်ဦးမျှမရှိတော့ပေ။
ဇာခရိအနာဂတ္တိကျမ်း အချိန်ကာလ၌ ကမ္ဘာကြီးရှိ အခြားသောနေရာ
လောကတွင်ထင်ရှားသည့် အတွေးအမြင် ပညာရှင်နှစ်ဦး တစ်နှစ်အတွင်း အတူတူမွေးဖွားခဲ့ကြပြီး (ဘီစီ ၅၅၀ နှင့် ၅၅၁)၊ တစ်နှစ်အတွင်းတွင် အတည်း သေဆုံးခဲ့ကြသည် (ဘီစီ ၄၈၀ နှင့် ၄၇၉)။ ဂေါဒမဗုဒ္ဓသည် ဗုဒ္ဓဘာသာ၏ မူလဖြစ်ပြီး၊ ကွန်ဖြူးရှပ်သည် တရုတ်အတွေးအမြင်ပညာ ရှင်အဖြစ် ကျော်ကြားခဲ့သည်။
“သင့်လက်၌ ပေါ်သော ဒဏ်ရာ” (၁၃း၆)ဟူသော သီးသန့်ဖြစ်ပေါ်မှုသည်လည်း ဆင်ခြင်လေ့လာရန် အကြောင်းဖြစ်လာသည်။ အချိုက သူ့အား ခရစ်တော်ကို ရည်ရွယ်ဖော်ပြ ပြီး ဒဏ်ရာမှာ သူ၏ ကားစင်တင် သတ်ခံရခြင်းကို ရည်ညွှန်းကြောင်း ပြောသည်။ သိုသော် ခရစ်တော်က သူသည် ပရောဖက်တစ်ဦးဖြစ်ကြောင်း ငြင်းဆိုခြင်းမရှိသလို၊ သူသည် လယ်သမား တစ်ဦးဖြစ်ကြောင်း၊ သူ့ဒဏ်ရာသည် သူ့မိတ်ဆွေအိမ်မှရလာ ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောထားခြင်းမျိုး မရှိခဲ့ပေ။ ရှင်းလင်းစွာ ဖော်ပြထားသည်မှာ ရုပ်တုဆင်းတု ကိုးကွယ်မှုကြောင့် ဒဏ်ရာရရှိသော မှားယွင်းသည့် ပရောဖက်တစ်ဦးကို ရည်ညွှန်းထားသည် (အငယ် ၄၊ ၅)။ ဘုရားသခင်အတွက် ရဲရင့်ခြင်းသည် မေရှိယနိုင်ငံတွင် ကြီးမြတ်မည်ဖြစ်ပြီး ရုပ်တုကိုးကွယ်သူသည် သူတို၏ စစ်မှန် သော ဖြစ်တည်မှုကို ဖုံးကွယ်ရန် ကြိုးစားကြလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။ သိုသော် တစ်စုံတစ်ယောက်အား သူတိုဒုစရိုက်အကြောင်း ပြောခြင်းဖြင့် သူတို၏ အမာရွတ်များသည် ကျန်ခဲ့လိမ့်မည်ဖြစ်သည်။
အကျဉ်းချုပ် ကောက်နှုတ်ချက်
၁။ နောင်တရရန် ခေါ်ခြင်း (၁း၁-၆)
၂။ ဇာခရိ၏ ည (၈) ည ရူပါရုံ (၁း၇-၆း၁၅)
က။ မုရတုတောမှ လူ (၁း၇- ၁၇)
ခ။ ဦးချို လေးချောင်းနှင့် လက်သမားလေးဦး (၁း၁၈-၂၁)
ဂ။ တိုင်းစရာကြိုးနှင့်လူ (၂း၁-၁၃)
ဃ။ ယဇ်ပုရောဟိတ်မင်းကြီးကို သန့်ရှင်းခြင်း (၃း၁-၁၀)
င။ ရွှေမီးခုံနှင့် သံလွင်ပင်နှစ်ပင် (၄း၁-၁၄)
စ။ ပျံဝဲလျက်ရှိသော စာစောင် (၅း၁-၄)
ဆ။ ခြင်းတောင်းရှိ အမျိုးသမီး (၅း၅-၁၁)
ဇ။ မြင်းရထားလေးစီး (၆း၁-၈)
ဈ။ နောက်ဆက်တွဲ – ယဇ်ပုရောဟိတ်မင်းကြီး ယောရှအား နန်းတင်ခြင်း (၆း၉-၁၅)
၃။ ဇာခရိ၏ သတင်းစကား (၄) ခု (၇း၁-၈၂၃) ၊
က။ အစာရှောင်ခြင်းအကြောင်း မေးခွန်း (၇း၁-၃) ၊
ခ။ တုန့်ပြန်မှု (၄) ခု (၇း၄-၈း၂၃)
၁။ မှားယွင်းသော စိတ်ခံစားမှုအတွက် ဆုံးမခြင်း (၇း၄-၇)
၂။ နောင်တရခြင်း လိုအပ်မှု (၇း၈-၁၄)
၃။ ကယ်တင်ခြင်းအမှု ပြုခြင်း (၈း၁-၁၇)
၄။ အစာရှောင်ခြင်းသည် ပွဲတော်များ ဖြစ်လာခြင်း (၈း၁၈-၂၃)
၄။ ဇာခရိ၏ ဝန်ထုပ် နှစ်ခု (၉း၁-၁၄း၂၁)
က။ ပထမအကြိမ် ကြွလာခြင်းတွင် မေရှိယ ငြင်းပယ်ခံရခြင်း (၉း၁-၁၁း၁၇)
ခ။ ဒုတိယအကြိမ် ကြွလာခြင်းတွင် မေရှိယကို လက်ခံခြင်း (၁၂း၁-၁၄း၂၁)
ခက်ခဲသော မေးခွန်းများအတွက် အဖြေများ
၁။ အဘယ့်ကြောင့် ဇာခရိအနာဂတ္တိကျမ်းအား “ဓမ္မဟောင်းကျမ်း၏ တရားစီရင်ခြင်းများ”ဟု တစ်ခါတရံ ခေါ်ကြသနည်း။
ဇာခရိ၏ သတင်းစကားသည် ဗျာဒိတ်ကျမ်း (ဓမ္မသစ်ကျမ်း၏ တရားစီရင်ခြင်းများ)ကဲ့ သို အတော်များများ တူညီစွာ လုပ်ဆောင်ထားသည်။ ဇာခရိ၏ ပရောဖက်ပြုမှုများသည် သူ၏ စာဖတ်သူများသာမက အနာဂတ်မျိုးဆက်များအတွက်ပါ ဆက်စပ်ခဲ့သည်။ ဤစာအုပ်သည် မိမိ ပရောဖက်ပြုသောအရာဖြင့် ပုံစံတည်ဆောက်၍ ရနိုင်သည်။ အဓိက ကဏ္ဍသုံးခုတွင် (အခန်းကြီး ၁-၆၊ ၇-၈၊ ၉-၁၄)၊ ပရောဖက်သည် သမိုင်းကြောင်းဖြင့် အစပြုခြင်းနှင့် မေရှိယ ကြွလာပြီး သူ့ ဗိမာန်တော်တွင် သူ့ မြေပြင်နိုင်ငံတော်ကို တည်ထောင်ချိန်အထိ ဖော်ပြသွားသည်။
ပရောဖက်က လူများအား မေရှိယသည် သူ့လူမျိုးထံ ချက်ချင်းရော၊ အချိန်ကြာမှရော လာမည်ဖြစ် ကြောင်း သတိပေးထားသည်။ ထိုကြောင့် ဇာခရိ၏ ဝေါဟာရများသည် “ကောင်းသောစကား၊ နှစ်သိမ့်သော စကား” (၁း၁၃)ဟု ပြောခြင်းမှာ တိုင်းတပါးမှ ပြန်လာသော သူ့ အချိန် ကဖြစ်သလို၊ ကျန်ကြွင်းသော ဘုရားသခင် ရွေးချယ်ထားသူများ၏ အနာဂတ်အချိန်လည်းဖြစ် သည်။ လက်ရှိနှင့် အနာဂတ်ပါ ဤပူးတွဲလုပ်ဆောင်သည့် ပြောဆိုမှုသည် ဇာခရိအား “ဓမ္မ ဟောင်းကျမ်း၏ တရားစီရင်ခြင်းများ” ခေါင်းစဉ်ပေးရန် ဖြစ်လာခဲ့သည်။
ဇာခရိအနာဂတ္တိကျမ်းကို ဆက်လက်လေ့လာရန် –
၁။ အများသိသော ဇာခရိ ၄း၆ အား သင့်အသက်တာတွင် မည်သို ကျင့်သုံးမည်နည်း။
၂။ ဇာခရိ ၁၂း၁၀ သည် မည်သည့် သမိုင်းကြောင်းဆိုင်ရာကို ရည်ညွှန်းသနည်း။
၃။ ဘုရားသခင်၏ သဝန်တိုခြင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဇာခရိက မည်သည့်နည်းဖြင့် ပြောခဲ့သနည်း။
၄။ လူမျိုးတော်အား ဗိမာန်တော်တည်ဆောက်ရန် ဟဂ္ဂဲ၏ တိုက်တွန်းမှုအပေါ် ဇာခရိက မည်သို ထပ်ပေါင်းခဲ့သနည်း။
၅။ ခရစ်တော်၏ အချိန်ထက်ကျော်ပြီး အနာဂတ်အဖြစ်အပျက်အကြောင်း ဇာခရိက မည်သို ပြောထားသနည်း။
